Klimaatbestendig bouwen moet verplicht worden vanaf 2016?

Het klimaat verandert wereldwijd. In eerste instantie dachten veel mensen misschien dat de veranderingen in het klimaat wel mee zouden vallen. Inmiddels is echter duidelijk dat er wel degelijk wat aan de hand is met het weer. Er ontstaan meer stormen en in het tweede kwartaal van 2016 moesten veel gebieden in Europa het ontgelden op het gebied van wateroverlast. Er was niet alleen sprake van overlast, in sommige delen van Europa was de situatie ronduit levensgevaarlijk. Ook in Nederland is er in de maand juni van 2016 veel overlast ontstaan. Mensen in bepaalde regio’s kregen te maken met enorme schade. Straten werden overspoelt met regenwater. Dit water viel in zo’n korte tijd naar beneden dat het niet snel weg kon stromen via het riool. De overlast werd hierdoor alleen maar groter.

Mensen konden zich door de overgelopen straten nauwelijks verplaatsen met de auto of andere vervoersmiddelen. Bovendien liepen ook delen van woningen over zoals kelders en dergelijke. De overlast was in Nederland niet in elke gemeente even groot. Er waren gemeenten die enorm veel regenwater te verwerken kregen terwijl in andere gemeenten nog sprake was van nauwelijks regenwater. De ondergelopen straten en de problemen zorgen er wel voor dat overheden en bedrijven gaan nadenken of de Nederlandse woningen wel bestand zijn tegen de klimaatveranderingen in de toekomst.

Klimaatbestendig bouwen
De Unie van Waterschappen maakt zich eveneens zorgen over de gevolgen van de klimaatveranderingen. De economische schade door onder andere de wateroverlast moet worden voorkomen. Volgens de Unie van Waterschappen moet men daarom klimaatbestendig bouwen verplicht stellen. Als men nieuwe wijken gaat bouwen in Nederland of bepaalde wijken gaat herstructureren dan zal men ook rekening moeten houden met zeer extreme hoosbuien waarbij in korte tijd veel water over zowel de woningen als de infrastructuur wordt uitgestort. Het water moet goed wegstromen om problemen te voorkomen. Daarvoor is een bepaalde infrastructuur nodig die het mogelijk maakt om snel water te transporteren. Volgens voorzitter Hans Oosters is Nederland erg kwetsbaar. Onder andere de infrastructuur is kwetsbaar voor hoosbuien volgens hem. Gebouwen en infrastructuur moet klimaatbestendig worden.

Bouwvoorschriften
De bouwvoorschriften moeten in Nederland worden gewijzigd als het aan de Unie van Waterschappen ligt. Er moeten aanvullende eisen in de bouwvoorschriften worden opgenomen op het gebied van wateroverlast door hevige regenval. Volgens deze unie doen de verwachte effecten van klimaatverandering die in kaart gebracht werden voor 2050 zich nu al voor. De intensiteit van hoosbuien zal in de toekomst alleen maar toenemen. Daarom moeten er harde afspraken worden gemaakt over hoe je moet bouwen om problemen in de toekomst te voorkomen. Als dat niet gebeurd gaan bepaalde  gemeenten in Nederland meerdere keren per jaar kopje onder volgens de voorzitter. De regenbuien kan men niet tegenhouden, maar de schade kan men wel beperken volgens hem.

Technische installatie met betrekking tot ICT en telecom moeten niet langer in kelders worden geplaatst maar op een hogere etage. Daarnaast moet men ook minder stenen plaatsen en meer ruimte over laten voor groenstroken. Pleintjes en brede trottoirs zorgen er voor dat er veel water kan blijven staan. Als dit water niet weg kan komen kan dit problemen opleveren. Er werden vroeger ook wel stoepranden geplaatst om te voorkomen dat water in woningen zou stromen. Deze stoepranden moeten weer terug komen in het straatbeeld. Daarnaast zal men de bouwgrond voor woningen moeten ophogen. Dit zijn slechts enkele suggesties van de Unie van Waterschappen. Voorzitter Oosters benoemde als voorbeeld de nieuwe wijk Westergouwe bij Gouda. Hier zijn al voorzieningen getroffen in het kader van klimaatbestendig bouwen. Bij de bouw van deze wijk is veel rekening gehouden met de klimaatscenario’s van 2050. Dit is ook logisch want deze wijk ligt aan de Hollandsche IJssel en ruim zes meter onder Nieuw Amsterdams Peil.

Watertoets verplicht
Volgens de Unie van Waterschappen moeten bouwpartijen in Nederland de watertoets verplicht opvolgen. Dit advies wordt voorafgaand aan een bouwproject opgesteld. Op dit moment hoeven de bouwpartijen het advies nog niet op te volgen. Dat moet volgens de Unie in de toekomst veranderen volgens de unie.

Planbureau voor de Leefomgeving
Het Planbureau voor de Leefomgeving is het eens met de oproep van de Unie van Waterschappen. Het planbureau waarschuwt dat bij de bouw van wijken, de aanleg van straten en de aanleg van parken veel  meer rekening gehouden moet worden met klimaatverandering. Het planbureau geeft de suggestie dat er voldoende waterberging voor de piekbuien in het riool moet worden gerealiseerd. Deze waterberging moet onder wegen of in parken worden gecreëerd. Bij een overschot aan water kan dit worden opgevangen in de zogenoemde waterberging. Willem Ligtvoet van het Planbureau voor de Leefomgeving geeft aan dat alle gebouwen en wijken die nu worden gebouwd nog tientallen jaren mee moet kunnen. Daarom is het belangrijk dat men nu klimaatbewust gaat bouwen want het klimaat verandert de komende tientallen jaren. De heer Ligtvoet geeft aan dat veel gemeenten in Nederland blij zullen zijn als er duidelijke richtlijnen zouden komen voor klimaatbestendig bouwen. Op dit moment beschikken veel Nederlandse gemeenten namelijk over te weinig menskracht en kennis.

Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is zich bewust van de klimaatveranderingen. Daarom geeft de VNG aan dat ze voortdurend in gesprek is met de waterschappen. In een verklaring van de VNG geeft een woordvoerder aan dat de gemeenten in Nederland er belang bij hebben dat er goed en veilig wordt gebouwd in Nederland. Ondanks dat wil de VNG niet dat de watertoets een verplicht karakter krijgt in Nederland. De woordvoerder is tevreden met de huidige situatie.

Reactie van Technisch Werken
Als klimaatverandering onvermijdelijk is dan zal men zich moeten aanpassen aan de nieuwe situatie. Daarbij is het belangrijk dat men problemen gaat voorkomen. Nederland heeft grote delen land die beneden zeeniveau liggen en dat maakt dat het veranderende klimaat voor Nederland grote risico’s met zich mee brengt. Nederland moet daarom nu al aan de slag met het zoeken naar probate oplossingen. Over een aantal jaar is het wellicht te laat en kunnen we maar beter met z’n allen een woonboot gaan kopen.