Het is belangrijk dat bedrijven het komende jaar voldoende aandacht blijven hebben voor het welzijn van het personeel. De arbeidsmarkt is krap en de hoeveelheid werk is bij veel bedrijven groter dan de capaciteit die wordt geboden vanuit het personeelsbestand. Er is sprake van een tekort aan personeel en veel bedrijven weten niet hoe ze deze tekorten kunnen invullen. Ondertussen wordt het personeel dat al werkzaam is voor bedrijven regelmatig vergeten. Dat zijn echter wel de personeelsleden die er voor zorgen dat de bedrijven blijven draaien. Bovendien zijn de ervaren krachten van bedrijven in de praktijk vaak ook de aangewezen personen die nieuwe collega´s moeten inwerken. Dat zorgt voor nog meer taken en verantwoordelijkheden terwijl de werknemers het verhoudingsgewijs al heel druk hebben. Overwerken is geen uitzondering en werknemers in bepaalde sectoren kunnen nauwelijks vrije dagen opnemen omdat er gewoonweg geen ruimte is in de planning. Hoog tijd dat er meer aandacht wordt besteed aan het welzijn van personeel.
Ontwikkelingen van de afgelopen jaren
Werknemers hebben de afgelopen jaren in Nederland veel meegemaakt. De coronacrisis heeft een grote impact gehad op de contacten tussen de werknemers onderling en heeft er zelfs voor gezorgd dat er nieuwe werkprocessen ontstonden en werknemers meer thuis moesten werken. Toen de effecten van de coronapandemie afnamen bleef werd een deel van de nieuwe werkwijze bij bedrijven voortgezet. De coronacrisis is echter niet het enige waar werknemers mee te maken hebben gehad. Door de oorlog van Rusland tegen Oekraïne ontstond er een energiecrisis en werden de prijzen voor gas en elektriciteit aanzienlijk verhoogd. Deze verhogingen hebben een inflatie veroorzaakt waardoor werknemers maar ook de overige inwoners in Nederland hun koopkracht aanzienlijk zagen dalen. Het gevolg was dat vakbonden opkwamen voor de belangen van hun leden en aandrongen op nieuwe cao onderhandelingen. Dit heeft er voor gezorgd dat veel werknemers de afgelopen tijd meer salaris hebben kunnen verdienen. Echter wordt de werkdruk en de verantwoordelijkheid die werknemers dragen niet minder door meer salaris. Aandacht voor personeel gaat verder dan alleen beloning in geld.
Welzijn van werknemers in beeld brengen
Oprechte aandacht voor het personeel heeft een heel positief effect op de band tussen werkgevers en werknemers. Door regelmatig even contact met personeelsleden te hebben kunnen werkgevers beter aanvoelen wat er speelt op de werkvloer en kunnen ze daar ook meter op anticiperen. Te vaak hoor je dat werknemers in een burn-out zijn geraakt en dat ´niemand dat zag aankomen´. Het niet zien aankomen van een probleem is in feite een tekortkoming in de organisatie. De drukte kan in bedrijven zelfs zo groot zijn dat er geen of nauwelijks aandacht meer is voor functioneringsgesprekken en beoordelingsgesprekken.
Bovendien kunnen werkgevers in de valkuil stappen door alleen vanaf hun kant te beoordelen en nauwelijks oprechte interesse tonen in de belevingskant van de werknemers. Bovendien vinden de gesprekken vaak plaats in een bepaalde planning. Gevoelens laten zich echter niet plannen. Ook wanneer werknemers zich vanwege gebeurtenissen op het werk of thuis niet prettig voelen moeten ze hun spreekwoordelijke ‘ei’ kwijt kunnen raken. Sommige werknemers die niet over hun problemen kunnen praten raken gefrustreerd of kroppen de problemen op totdat ze overspannen zijn of in een burn out zijn beland. Voorkomen is beter dan genezen.
Het digitaliseren en automatiseren van het welzijn van werknemers is een ontwikkeling die al een tijdje aan de gang is bij (grote) organisaties. Er zijn organisaties die met regelmaat een geautomatiseerde mail sturen naar werknemers waarin werknemers doormiddel van het aanklikken van een paar vakjes, kleurtjes of zelfs smileys kunnen aanklikken hoe ze zich voelen. Op basis van statistieken kunnen vervolgens de antwoorden in beeld worden gebracht als graadmeter voor de gelukbeleving van werknemers. Is dat een vorm van oprechte aandacht voor het personeel?
Het kan anders
Voor veel bedrijven is het van belang om inzicht te krijgen in de ontwikkelingen die plaatsvinden en de effecten die deze ontwikkelingen hebben op het welzijn van personeel. Omdat het effect van een ontwikkeling per persoon kan verschillen zou men elke werknemer persoonlijk moeten spreken op een moment waarop de werknemer daar aan toe is en er behoefte aan heeft. Het voeren van gesprekken moet niet worden beschouwd als een target of doelstelling op zich, maar als een belangrijke factor in het bevorderen van het welzijn van personeel. Dit kan er uiteindelijk voor zorgen dat de werknemer zich prettig voelt op het werk. Als men dan toch in resultaten wil spreken dan is een verlaging van het verzuim en een beperking van de uitstroom een logisch gevolg.
Een bedrijf zou er ook voor kunnen kiezen om deze waardevolle gesprekken niet door managers en leidinggevenden te laten uitvoeren. Buiten het feit dat niet elke manager geschikt is om deze gesprekken te voeren, is er ook sprake van een bepaalde machtsverhouding waardoor de werknemer wellicht minder openhartig is. Omdat er tegenwoordig in veel sectoren sprake is van een stijging in het verzuim op basis van psychologische problemen (b.v. burn out en overspannenheid) is het belangrijk om hier specifiek aandacht aan te besteden. Dat kan van degene die het gesprek voert specifieke kennis en ervaring vereisen waardoor bepaalde signalen worden opgevangen zodat deze op de juiste manier kunnen worden behandeld.
Tot slot draait het bij het voeren van gespreken niet om de kwantiteit maar om de kwaliteit. Gesprekken moeten worden gevoerd met de juiste intenties en moeten een bepaalde kwaliteit bieden. Beter een oprecht gesprek wat een uur duurt dan meerdere oppervlakkige gesprekken van een paar minuten.