De woningmarkt is een veelbesproken onderwerp in 2023. Na een behoorlijke lange periode van forse stijgingen in de woningprijzen is er nu overduidelijk een kentering op de woningmarkt aan de gang. Woningprijzen zijn al het dalen maar de daling in de woningprijs in nog niet zo sterk. Sommige analisten verwachten dat na de zomervakantie de daling in de woningprijzen het sterkste zullen zijn. Onder consumenten neemt ook het negatieve sentiment op dit gebied toe. Ongeveer 42 procent van de Nederlanders denkt dat 2023 een hele ongunstige tijd is voor de aanschaf of de verkoop van een woning. Een hele kleine minderheid van 11,5 procent geeft aan dat dit jaar een hele gunstige tijd is om te verhuizen. Dit komt naar voren uit gegevens van de Vereniging Eigen Huis. Deze organisatie heeft de Eigen Huis Marktindicator uitgevoerd in het eerste kwartaal van 2023 waaruit belangrijke gegevens naar voren komen die een indicatie geven van het consumentenvertrouwen met betrekking tot de woningmarkt.
Omslag op de woningmarkt
Het is overigens niet bijzonder verassend dat het overgrote deel van de Nederlanders niet positief is over de koop en verkoopmogelijkheden op de woningmarkt. De woningprijzen staan nog steeds heel hoog en daarnaast is er sprake van verschillende andere indicatoren die er voor zorgen dat het sentiment op dit gebied niet positief gaat worden. De hypotheekrente staat bijvoorbeeld behoorlijk hoog in vergelijking tot de afgelopen jaren. Daarnaast gaat het hypotheekrentepercentage de komende tijd waarschijnlijk verder omhoog. De hypotheekrente is voor een deel gekoppeld aan de ECB rente. Deze ECB rente is een centrale rente die vanuit de Centrale Bank van Europa wordt bepaald. Dat zorgt er voor dat een hogere ECB rente ook resulteert in een hogere hypotheekrente. Het valt op dat de ECB rente meerdere keren is verhoogd in de afgelopen 12 jaar. De laatste verhoging van de ECB heeft nog niet plaatsgevonden.
Hypotheekrente, inflatie en andere factoren
Dat betekent dat er meer verhogingen verwacht kunnen worden van de ECB rente en dus ook van de hypotheekrente. De inflatie is bovendien ook een probleem. Doordat veel kosten omhoog zijn gegaan voor Nederlandse consumenten is het lastiger om voldoende geld maandelijks over te houden om een hypotheek te betalen. Voedingsmiddelen maar ook energie (gas en elektriciteit) zijn in prijs gestegen. Hoewel veel werknemers meer salaris hebben gekregen vanuit een cao verhoging of door een persoonlijke onderhandeling zijn deze salarisstijgingen lang niet voldoende om de oplopende kosten te compenseren. Het inflatiepercentage ligt gewoonweg hoger dan de procentuele stijging van het salaris. De betaalbaarheid van woningen kan feitelijk alleen worden verbeterd als de woningprijzen gaan dalen. Er is al sprake van een daling op dit gebied maar deze daling is nog lang niet zo groot als men had kunnen verwachten na de explosieve prijsstijgingen van de afgelopen jaren. Geen wonder dat er ook berichten zijn dat consumenten rekening moeten houden met een scherpe correctie op de woningmarkt.