De begrippen wachtdienst, piketdienst, pieperdienst en consignatiedienst worden in de praktijk gebruikt als onderdeel van een dienstverband van medewerkers die bereikbaar of beschikbaar moeten zijn bij calamiteiten of andere onvoorziene werkzaamheden. Met de verschillende begrippen wordt in de praktijk hetzelfde bedoeld. Voor het gemak hanteren we in de rest van de tekst het woord piketdienst.
Wat is piketdienst?
Werknemers draaien niet voortdurend een piketdienst. Dit doen werknemers in een bepaalde functiegroep meestal om de beurt. Een piketdienst is gekoppeld aan een specifieke periode. Zo kan een werknemer op een feestdag piketdienst hebben of in een weekend. Ook kan een werknemer een week lang piketdienst hebben.
Tijdens een piketdienst kan een werknemer door een bedrijf worden opgeroepen om werkzaamheden te verrichten. Dit zijn onverwachte werkzaamheden die kunnen ontstaan door brand, storm, ongelukken storingen of andere calamiteiten. De soort calamiteit is afhankelijk van de functie en beroepsgroep van de werknemer. Onderhoudsmonteurs kunnen bijvoorbeeld een piketdienst draaien voor storingen aan het machinepark.
Beschikbaarheid
Een werknemer die piketdienst heeft moet niet alleen bereikbaar zijn voor de werkgever, hij of zij zal ook binnen een bepaalde straal rondom het bedrijf moeten verblijven. Deze straal is meestal een half uur reistijd. Als een werknemer tijdens een piketdienst wordt opgeroepen zal hij of zij zo spoedig mogelijk naar het bedrijf moeten gaan om daar werkzaamheden te verrichten.
Is piketdienst werktijd?
Een piketdienst wordt niet tot de werktijd gerekend. Pas wanneer de werknemer gedurende deze dienst wordt opgeroepen om werkzaamheden te verrichten treed de werktijd in. Dit begint meestal al zodra de werknemer de auto in stapt om naar het bedrijf te reizen na een oproep van het bedrijf gedurende de piketdienst. De reis terug wordt meestal niet gezien als werktijd en daardoor niet vergoed door het bedrijf.
Vergoeding voor piketdiensten
De vergoeding voor piketdiensten moet worden vastgelegd in de cao van het bedrijf waarvoor de werknemer werkzaam is. Het kan ook voorkomen dat de vergoeding voor piketdiensten niet in een cao is vastgelegd. In dat geval maakt het bedrijf afspraken met een vertegenwoordiging van het personeel bijvoorbeeld de ondernemingsraad over de vergoeding voor de piketdienst. Over het algemeen is de vergoeding voor een piketdienst een vast bedrag dat gekoppeld is aan het aantal dagen dat de werknemer voor de werkgever beschikbaar dient te zijn.
De daadwerkelijke uren die een werknemer op basis van de piketdienst wordt ingezet komen over de vergoeding van de piketdienst heen. Dit kunnen ook uren zijn in de avond of in de nacht worden gewerkt. Ook in het weekend en tijdens feestdagen kan een werknemer met piketdienst worden ingezet. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij calamiteiten of andere onvoorziene omstandigheden waardoor extra werknemers nodig zijn. Daarvoor ontvangt de werknemer dan wel overuren of toeslaguren. Voor zondagen en feestdagen zijn meestal hogere percentages loon die worden uitgekeerd als de medewerker met piketdienst daadwerkelijk werkzaamheden moet verrichten.