Vergrijzing is geen oplossing voor de werkloosheid

Vergrijzing zou volgens sommigen een natuurlijke oplossing kunnen vormen voor de werkloosheid in Nederland. Oudere werknemers zouden als ze eenmaal op de pensioengerechtigde leeftijd zijn gekomen plaatsmaken voor jongere arbeidskrachten. Nederland heeft in verhouding weinig jongere arbeidskrachten, dit wordt ook wel ‘ontgroening’ genoemd. Doordat de oudere arbeidskrachten uitstromen in een pensioen behoort deze groep niet meer tot de arbeidsbevolking. De kleinere groep jonge arbeidskrachten zou het gat dat de vertrekkende oudere werknemers achterlaten kunnen opvullen. Hierdoor zorgt vergrijzing als het ware voor een oplossing in de werkloosheid. Daarnaast zou de vergrijzing ook kunnen zorgen voor tekort aan personeel op de arbeidsmarkt.

Geen tekort aan arbeidskrachten
Minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken denkt echter niet dat dit gebeurd. Hij noemt hierbij als reden dat de pensioenleeftijd van Nederlandse werknemers is verhoogd. Deze verhoging zorgt er voor dat er minder personeelstekorten zullen optreden dan in het verleden werd gedacht. Daarnaast zorgen de automatiseringsprocessen bij veel bedrijven in de procesindustrie er voor dat er minder werknemers nodig zijn. Verder besluiten bepaalde bedrijven om zich te vestigen in andere landen waar de lonen lager liggen dan in Nederland. Deze vertrekkende bedrijven nemen ook banen met zich mee. Hierdoor komen in Nederland meer mensen op de arbeidsmarkt beschikbaar. Minister Asscher deed zijn uitspraken over der arbeidsmarkt afgelopen maandag 14 april 2014 in Amsterdam.

Werknemers moeten goedkoper worden
Met name aan de onderkant van de arbeidsmarkt zullen veel banen verdwijnen volgens Asscher. Daarnaast zal ook in de middenklasse de werkgelegenheid verder onder druk komen te staan. Volgens Asscher moeten de kosten van Nederlandse werknemers omlaag. Nederlandse werknemers moeten volgens hem ‘goedkoper’ worden voor bedrijven. Daarbij wil Asscher niet wijzigingen aanbrengen aan het minimumloon. Volgens hem moeten vooral de belastingen over lonen worden aangepakt. De mogelijkheden daarvoor moeten volgens Asscher goed worden onderzocht.

Malafide uitzendbureaus aanpakken
Minister Asscher gaat door met de aanpak van malafide uitzendbureaus. Deze uitzendbureaus noemt hij de “parasieten van de arbeidsmarkt”. De diensten die door malafide uitzendbureaus worden aangeboden noemt Asscher “wegwerparbeid”. De schijnconstructies die door malafide uitzendbureaus worden aangeboden aan bedrijven zijn volgens hem zeer schadelijk voor de arbeidsmarkt. Het afgelopen jaar hebben verschillende uitzendbureaus die zich niet aan de regels houden hun deuren al moeten sluiten. Deze aanpak wordt doorgezet.

Reactie van Technisch Werken
Er is niet één oplossing voor de grote werkloosheid in Nederland. Er moeten verschillende oplossingen tegelijk worden ingevoerd. Bedrijven willen goedkoper produceren en zullen dat ook moeten wanneer ze de internationale concurrentie willen verslaan. De loonkosten vormen voor veel bedrijven de grootste kostenpost. Deze loonkosten moeten omlaag. De Nederlandse werknemers hebben veel rechten en dat zorgt er voor dat bedrijven werknemers moeilijk kunnen ontslaan. Dit brengt voor een bedrijf zeer grote risico’s met zich mee. Veel faillissementen hebben in belangrijke mate te maken met de loonkosten die door een bedrijf niet meer kunnen worden betaald omdat het bedrijf te weinig opdrachten van klanten heeft gekregen.

Bedrijven hebben over het algemeen drie opties om goedkoper te produceren:

  • Automatisering van de werkprocessen. Hierbij nemen machines en computers de werkzaamheden van werknemers over.
  • Vertrekken naar het buitenland en dan vooral naar landen waar lagere lonen worden betaald aan werknemers.
  • Of bedrijven huren goedkopere buitenlandse werknemers in, bijvoorbeeld via malafide uitzendbureaus.

Deze drie opties zijn niet wenselijk voor de Nederlandse arbeidsmarkt. De eerste twee opties zorgen er voor dat banen structureel verdwijnen en de laatste optie is een tijdelijke oplossing die niet altijd volgens de wet wordt aangewend. Het verlagen van de loonkosten voor bedrijven is daarom niet een onverstandig idee van Asscher.