Een thermostaat is een schakelaar waarmee temperatuur gemeten kan worden en een verwarmingsinstallatie ingeschakeld of uitgeschakeld kan worden. Er zijn verschillende soorten thermostaten. Zo zijn er thermostaten die schakelen op basis van een vaste temperatuur maar er zijn ook thermostaten die schakelen op basis van een temperatuur die in te stellen is. Deze laatste thermostaat is een instelbare thermostaat. Niet alleen de manier waarop een thermostaat kan worden ingesteld verschilt ook de techniek kan verschillen. Zo bevat een eenvoudige thermostaat een bimetaal. Dit is een klein stripje dat bestaat uit twee verschillende soorten metaal die ook een verschillende uitzettingscoëfficiënt hebben. Door verschillen in temperatuur trekken de metalen stripjes een bepaalde kant op waardoor de thermostaat wordt ingeschakeld of uitgeschakeld.
Toepassing thermostaat
Een thermostaat kan in heel veel verschillende systemen of gebouwen worden toegepast. Zo zijn er thermostaten voor woningen maar worden ook thermostaten toegepast in koelkasten, aquaria, elektrische verwarming, koffiezetapparaten, koeltechnische systemen en centrale verwarmingssystemen van gebouwen. In woningen worden thermostaten toegepast die over het algemeen voorzien zijn van een interface met een aantal knoppen waarmee de thermostaat omhoog en omlaag gezet kan worden. Deze thermostaten worden ook wel kamersthermostaten genoemd en communiceren met een verwarmingsinstallatie bijvoorbeeld een cv ketel of warmtepomp. De verwarmingsinstallatie wordt ingeschakeld of uitgeschakeld op basis van de meet- en regeltechniek van de thermostaat. De meettechniek meet de temperatuur van de ruimte en de regeltechniek schakelt de verwarmingsinstallatie in of uit om de gewenste temperatuur te bereiken. Zo kan ook een airconditioning installatie worden gebruikt.