Een sponning is een geschaafde of uitgefreesde inkeping aan de zijkant van het hout van bijvoorbeeld een kozijn, deur, lijstwerk of ander timmerwerk. Je komt sponningen op de bouw op meerdere plekken tegen en de toepassing is afhankelijk van de functie van de sponning. Meestal geeft de naam van de sponning ook een beeld van de functie van de sponning. Sponningen kunnen op verschillende manieren en met verschillende gereedschappen worden gemaakt. Daarover lees je in de volgende alinea meer.
Hoe wordt een sponning gemaakt?
Sponningen kunnen onder andere doormiddel van een sponningschaaf worden gemaakt. Deze schaaf is een soort smalle blokschaaf met een beitel die een klein beetje breder is dan het blok. Doormiddel van een sponningschaaf kunnen sponningen worden gemaakt in hout die vlak zijn tot diep in de hoek en bovendien ook haaks zijn. Naast een sponningschaaf kan men ook een sponning maken door deze uit te frezen. Een frees is een soort boortje waarmee je een gleuf in het hout kan maken. Dit proces kan men machinaal uitvoeren doormiddel van een bovenfrees die men haaks op het hout zet en met twee handen in de gewenste richting beweegt. De frees onderaan deze machines draait met behoorlijk wat toeren tijdens dit proces. Zo ontstaat er een gleuf. Uiteraard komt bij dit proces nogal wat zaagsel en stof vrij. Dit wordt afgezogen door de machine zodat de timmerman of timmervrouw veilig het werk kan uitvoeren.
Soorten sponningen
Zoals in de inleiding werd benoemd zijn er verschillende soorten sponningen en is de naam van de soort sponning vaak een duidelijke indicatie van de functie van de desbetreffende sponning. Zo zijn er bijvoorbeeld de volgende soorten sponningen:
- raamsponning
- deursponning
- glassponning
- kalksponning
- steensponning
- binnensponning
- buitensponning
Daarnaast zijn er ook zogenaamde messing-en-groef sponningen. Deze past men toe bij onder andere vloerdelen maar ook bij andere planken die in elkaar geschoven worden zoals rabatdelen die ook wel schrootjes worden genoemd. Deze planken worden als het ware aan elkaar bevestigd door ze in elkaar te klikken of te schuiven. In dat geval dient de sponning als een verbindingssysteem.