Wat is de Kooi van Faraday of de Faraday cage?

De Kooi van Faraday is een benaming voor een behuizing die gemaakt is van materiaal dat elektriciteit geleid.  De behuizing bestaat uit een kooi die gemaakt is van bijvoorbeeld koper of ander materiaal dat elektriciteit goed geleid. Door dat de kooi aan de buitenzijde is voorzien van elektriciteit geleidend materiaal kunnen statische elektrische velden niet tot in de kooi doordringen. Hierdoor biedt de kooi onder andere bescherming tegen een statische ontlading zoals deze ontstaat bij blikseminslag. De volgende punten zijn van belang om te onthouden:

  • De Kooi van Faraday is ook ondoordringbaar door  elektromagnetische straling wanneer de maaswijdte kleiner is dan een tiende van de golflengte van die elektromagnetische straling. De doordringbaarheid is echter afhankelijk van de gewenste uitdoving.
  • De Kooi van Faraday kan wel worden doordrongen door een  aardmagnetisch veld en andere statische magnetische velden.

Waarom de naam Kooi van Faraday?
De Kooi van Faraday is genoemd naar de Britse Natuur- en Scheikundige Michael Faraday (22 september 1791 – 25 augustus 1867). In het Engels wordt deze kooiconstructie van geleidend materiaal ook wel de Faraday cage genoemd.

De Kooi van Faraday tegenwoordig
Tegenwoordig wordt er nog gebruik gemaakt van ruimtes die elektromagnetische straling moeten  buitensluiten. Deze ruimtes worden ook wel elektromagnetisch dode ruimtes genoemd. In feite zijn deze ruimtes gebaseerd op het principe van de Kooi van Faraday. Verder zijn er nog een aantal praktische toepassingen van de Kooi van Faraday:

  • Magnetrons vormen ook een Kooi van Faraday. Dit komt doordat magnetrons bestaan uit een metalen kast. De doorzichtige deur van de magnetron is opgedampt met een metaalfilm. Deze metaalfilm bevat kleine gaatjes zodat men er doorheen kan kijken. De metalen behuizing zorgt er voor dat er geen elektromagnetische straling naar buiten kan ontsnappen. De geleidende metalen behuizing zorgt er daarnaast voor dat er een reflectie ontstaat waardoor een golfpatroon wordt gecreëerd.
  • Een MRI-scanner staat in een ruimte die van de buitenwereld is afgeschermd doormiddel van een Kooi van Faraday.
  • Verder wordt de Kooi van Faraday tegenwoordig nog gebruikt voor het testen en controleren van apparatuur zoals de noodzendertjes voor vliegers bij de Koninklijke Luchtmacht. Deze noodzendertjes worden gecontroleerd en afgeregeld in een elektromagnetisch dode ruimte.
  • Een volledig afgesloten auto of caravan die gemaakt is van geleidend materiaal (bijvoorbeeld metaal) kan het zelfde effect hebben als de Kooi van Faraday. Hierin is men goed beschermd tegen blikseminslag omdat deze de lading van de bliksem via de buitenkant van de auto of caravan wordt afgevoerd. Er kan nog wel sprake zijn van restlading.
  • Een metalen afsluitbare boot kan eveneens dienen als  een kooi van Faraday in geval van bliksem. Men kan dan bij nood schuilen in de kajuit. Het meest veilig zit men uiteraard aan wal. Daarbij komt dat veel boten tegenwoordig van kunststof zijn gemaakt en een mast hebben met metalen er in verwerkt. Deze boten zijn juist zeer onveilig bij onweer.
  • Soms worden horloges ook wel uitgerust met een Kooi van Faraday om deze te beschermen tegen magnetische velden die worden opgewerkt door elektrische apparatuur zoals computers, mobiele telefoons en huishoudelijke apparatuur.