In Nederland werken honderdduizenden mensen in verschillende beroepen en sectoren. De pensioengerechtigde leeftijd blijft echter voor iedereen hetzelfde en daar is niet iedereen het mee eens. Vooral werknemers in zware beroepen zijn bezorgd over de huidige pensioenregels. In sommige sectoren is het eigenlijk fysiek en/of mentaal nauwelijks verantwoord om langer dan 60 jaar te werken. Soms is zelfs 50 of 55 jaar al oud voor bepaalde beroepen zoals stratenmaker en metselaar. Mensen die deze werkzaamheden uitvoeren kunnen dit vaak niet tot hun 67ste volhouden en zouden daarom graag eerder met pensioen willen gaan.
Onderzoek SEO naar AOW zware beroepen
Het economisch instituut SEO heeft onderzocht of werknemers in zware beroepen in aanmerking zouden moeten kunnen komen voor specifieke AOW-regels. De conclusie van de SEO is echter dat dit praktisch onuitvoerbaar is. De conclusie van het onderzoek van de SEO werd in het vakblad ESB gepubliceerd.
Oplossing voor pensioen voor zware beroepen
Hoewel een aparte AOW regeling voor zware beroepen volgens de SEO moeilijk uitvoerbaar is heeft het instituut wel gemerkt dat er wel draagvlak is voor het ontzien van werknemers in zware beroepen. Volgens de SEO zijn zowel de werknemers, de werkgevers als de politiek het er over eens dat beroepsgroepen die te hard getroffen worden de verhoging van de pensioenleeftijd moeten worden ontzien. Het SEO geeft daarbij aan dat een oplossing niet uitgesloten is maar dat de tot nu toe voorgestelde oplossingen te weinig opleveren of niet uitvoerbaar zijn
Wat zijn zware beroepen?
Een probleem waar men tegenaan loopt is het vaststellen van zware beroepen. Het is heel moeilijk om te bepalen welke beroepen zwaar zijn en welke minder zwaar of geheel niet fysiek of mentaal belastend. Sommige beroepen zijn fysiek belastend terwijl andere beroepen juist meer de nadruk leggen op de mentale kracht van de werknemer. Fysiek zware beroepen zijn bijvoorbeeld: lasser, metselaar, timmerman, metaalslijper, stukadoor maar ook kapper en verpleegkundige.
Fysiek of mentaal zware beroepen
Mentaal zware beroepen zijn bijvoorbeeld beroepen met een hoge stressfactor zoals medewerker van een meldkamer of werken op een ambulance. Het is moeilijk om te bepalen welke beroepen precies als ‘zwaar’ moeten worden beoordeeld en welke niet. Daarbij moet men ook nadenken over een eventuele indicatie of schaal waarin beroepen op het gebied van de fysieke of mentale belasting van de werknemer moeten worden ingedeeld. Verder is het zo dat niet iedereen even lang een bepaald beroep uitoefent.
Men kan in de loopbaan meerdere keren van functie wisselen waardoor het lastig wordt om precies aan te geven hoe lang men een bepaald zwaar beroep heeft gedaan en wat daarvan het effect is geweest op lichaam en geest. Wanneer men de ingangsdatum van de AOW wil bepalen op basis van het arbeidsverleden kan een loopbaan met regelmatige wisselingen tussen zwaardere en lichtere werkzaamheden een probleem worden.
AOW leeftijd niet koppelen aan opleidingsniveau
Ook het koppelen van een AOW-leeftijd aan het opleidingsniveau van de werknemer wordt door de SEO als onwenselijk beschouwd. Zo zijn er ook zware beroepen waarvoor een hogere opleidingseis geldt denk hierbij aan beroepen zoals verpleegkundigen aldus de SEO. Verder zorgt een koppeling tussen AOW-leeftijd en een laag opleidingsniveau er voor dat er bij bepaalde mensen nauwelijks een stimulans aanwezig is om langer door te leren of om extra opleiding te volgen als ze eenmaal aan het werk zijn.