In de metaalbewerking wordt gebruikt gemaakt van specifieke machines. Metaal is een ander materiaal dan hout en steen en daardoor zijn de machines die in de metaaltechniek worden gebruikt in de praktijk ook anders dan bijvoorbeeld houtbewerkingsmachines. Een aantal machines in de metaal komen echter overeen met machines die in andere sectoren worden gebruikt zoals cirkelzagen, kolomboormachines, draaibanken en freesbanken. Andere machines worden echter specifiek in de metaalindustrie gebruikt zoals kantbanken, zetbanken, ponsnibbelmachines en knabbelscharen. Daarnaast zijn er nog verschillende soorten lasapparatuur die worden gebruikt voor de lasprocessen die in de metaalsector plaatsvinden (bijvoorbeeld TIG, BMBE, MIG/MAG en OP-lassen).
Algemene risico’s
Het werken in de metaalsector brengt risico’s met zich mee. Met name machines die hydraulisch, elektrisch en pneumatisch worden aangedreven zorgen voor risico’s omdat grote krachten worden overgebracht en zeer hoge rotatiesnelheden kunnen worden gerealiseerd. Denk hierbij aan cirkelzagen en afkortzagen. Echter zogen ook snijmachines en slijpmachines zoals haakse slijpers voor grote risico’s. daarom dienen al deze machines gekeurd te zijn en technisch in goede staat voordat men er mee gaat werken. Bovendien dienen werknemers duidelijke instructies van direct leidinggevenden te ontvangen met betrekking tot het veilig bedienen van de machines. Daarnaast zijn er nog een aantal zaken waar werknemers op moeten letten.
Veilig werken met metaalbewerkingsmachines
Werken met machines moet veilig gebeuren. Daarom moeten een aantal veiligheidsrichtlijnen in acht worden genomen. De volgende richtlijnen zijn daarvan voorbeelden.
- Zorg dat je duidelijke (veiligheids-) instructies krijgt voordat je met de betaalbewerkingsmachine werkt.
- Zorg er voor dat je de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen krijgt en gebruikt deze op de juiste manier.
- Draag geen lang loshangend haar zodat dit niet in de machine getrokken kan worden.
- Draag geen kettingen, armbanden of ringen.
- Draag geen kleding met wijde mouwen als je in de buurt (kunt) komen van draaiende machinedelen.
- Draag geen sjaal en draag geen stropdas.
- Gebruikt een duwhout om metaal onder de zaagschijf van een zaagmachine door te duwen.
- Zorg dat er een noodstop op de machine gemonteerd is zodat de machine kan worden uitgeschakeld in geval van nood.
- Machines moeten worden uitgerust met een nulspanningsschakelaar die er voor zorgt dat de machine zichzelf niet meer inschakelt na een stroomonderbreking.
- Zorg voor een goed onderhoud van de metaalbewerkingsmachines.
- Haal nooit de beveiliging van de machines af om sneller te kunnen werken.
Veilig lassen
Voor lassen geleden specifieke veiligheidsrichtlijnen. Bij lassen bestaat bijvoorbeeld de kans op brand of lasogen in verband met het UV-licht dat bij veel lasprocessen vrij komt. We noemen een aantal belangrijke voorbeelden van veiligheidsaspecten die van belang zijn als men wil gaan lassen:
- Is de ruimte waar gelast moet worden vrij van brandbare en explosieve stoffen?
- Beschikt men over de juiste kennis om een goede lasverbinding te maken.
- Ligt er geen rommel op de vloer.
- Kan men veilig staan, dus niet bovenop een ladder?
- Is het lasapparaat en de stekker en snoer van het onbeschadigd?
- Heeft men een vlamvertragende of brandvertragende overal?
- Heeft men een lashelm die voldoende beschermd tegen UV-licht van het lasproces.
- Heeft men de juiste lashandschoenen ontvangen?
Risico Inventarisatie en Evaluatie
In een Risico Inventarisatie en Evaluatie brengen metaalbedrijven de risico’s op de werkplek in kaart. Dit gebeurd in een evaluatie. Daarbij wordt de werkplek bekeken en de daar aanwezige machines, voorwerpen en werktuigen die voor risico’s kunnen zorgen. In een plan van aanpak wordt weergegeven hoe de risico’s op de werkplek bestreden kunnen worden. Brandbestrijding is het beste, als men veilige machines heeft is de kans op ongelukken ook kleiner. Echter is het vaak onmogelijk om geheel veilige machines te gebruiken. Er is altijd een bepaalde vorm van risico(s) aanwezig en dat moet een bedrijf zien te beheersen. Daarvoor worden beheersmaatregelen genomen. Persoonlijke beschermingsmiddelen zijn voorbeelden beheersmaatregelen. Uiteraard dienen werknemers ook voldoende opgeleid, getraind en geïnstrueerd te zijn om veilig met machines te kunnen werken.