Een mangatwacht of een buitenwacht is een functie die met name gericht is op het bevorderen van veilig werken en het voorkomen van ongelukken of het beperken van schade en letsel als er ongelukken plaatsvinden in besloten ruimtes die doormiddel van een mangat kunnen worden betreden. Een mangatwacht werkt meestal in een industriële omgeving. Daarbij werkt een mangatwacht meestal niet alleen. Hij werkt samen met mensen die achter het luik/ mangat werkzaam zijn.
Echter mag hij de besloten ruimte achter het luik niet betreden. In plaats daarvan heeft de mangatwacht de verantwoordelijkheid om met de persoon achter het mangat te communiceren en tijdig hulpdiensten of andere instanties in te schakelen wanneer er een ongeluk of calamiteit plaatsvind. Hoewel het wacht houden bij een mangat op het eerste oog heel passief werk lijkt moet de aandacht van een mangatwacht niet verslappen. Hij of zij moet alert blijven op eventuele problemen of misstanden en moet hier effectief op anticiperen. Daarvoor krijgen een mangatwacht vaak veiligheidstrainingen waaronder VCA. In de volgende alinea zijn de taken en verantwoordelijkheden van een mangatwacht nog even puntsgewijs genoteerd.
Wat doet een mangatwacht?
Een mangatwacht heeft een aantal taken en verantwoordelijkheden. Deze zijn meestal vastgelegd in een werkinstructie of personeelsinstructieformulier. Op deze documenten zijn meestal de volgende taken duidelijk aangegeven:
- Is verantwoordelijk voor zijn of haar eigen veiligheid en de veiligheid van de collega’s die achter een ‘mangat’ werken.
- Een mangatwacht mag nooit de werkplek verlaten wanneer er nog een werknemer of meerdere werknemers achter het mangat in de al dan niet afgesloten ruimte werken.
- Een mangatwacht dient contact te houden met de werknemers die in de afgesloten ruimte werken. Daarvoor dient de mangatwacht de voorgeschreven communicatiemiddelen te gebruiken.
- Een mangatwacht dient de voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken.
- Bij calamiteiten in de afgesloten ruimte of op in de algehele werkomgeving draagt de mangatwacht er zorg voor dat de werknemers die achter het mangat werken zo snel mogelijk in veiligheid worden gebracht.
- Een mangatwacht moet bij calamiteiten zo snel mogelijk contact opnemen met de veiligheidsfunctionaris of een andere functionaris die verantwoordelijk is voor de coördinatie van calamiteitenplan/ ontruimingsplan. Deze melding moet gedaan worden zonder het mangat te verlaten.
- Een mangatwacht mag de besloten ruimte niet betreden, hij of zij dient buiten het mangat te communiceren met de werknemers en andere partijen.
- De communicatie apparatuur die de mangatwacht ter beschikking krijgt dient alleen voor het werk en de veiligheid van de werknemers gebruikt te worden. Daarom dienen de communicatielijnen zoveel mogelijk vrij te zijn.