De Warmtewet is een wet die in Nederland is ingevoerd op 1 januari 2014. Deze wet is tot stand gekomen nadat men nieuwe technieken had ingevoerd om woningen en bedrijfspanden te verwarmen. Deze nieuwe technieken worden ook wel stadsverwarming, stadswarmte en blokverwarming genoemd. Ook zijn er woningen die aangesloten zijn op installaties die gebaseerd zijn warmte-koude-opslag.
Geen cv-ketelinstallatie
Bij de in de eerste alinea genoemde installaties maakt men geen gebruik van een cv-ketelinstallatie om warm water te creëren. In plaats daarvan wordt gebruik gemaakt van restwarmte die vrij komt uit fabrieken en afvalverwerkingsbedrijven waarbij gebruik wordt gemaakt van verbrandingsinstallaties die het water opwarmen. Dit warme water wordt vervolgens in een geïsoleerd warmwaterleidingnetwerk getransporteerd naar de consumenten.
Stadverwarming maakt consumenten afhankelijk
Omdat er geen gebruik wordt gemaakt van cv-ketels is de consument die aangesloten is op stadsverwarming niet gebonden aan de gasprijzen met betrekking tot verwarming. In plaats daarvan is de consumenten afhankelijk van de leverancier van de stadsverwarming. Deze leverancier bepaald de prijzen die de consument voor de stadsverwarming moet betalen. De consument is in die situatie niet vrij om de prijzen van energieleveranciers met elkaar te vergelijken en daardoor loopt de consument de kans om benadeeld te worden.
Voor wie is de Warmtewet bedoelt?
De Warmtewet is vooral gericht op kleinverbruikers van stadsverwarming en blokverwarming, dit zijn in feite de consumenten en huishoudens. De Warmtewet is van toepassing voor aansluitingen tot maximaal 100 kilowatt. Onder deze richtlijn vallen vrijwel alle huishoudens in Nederland. In 2014, het jaar dat de wet van kracht ging, ontving ongeveer 8 procent van alle Nederlandse huishoudens stadswarmte of blokverwarming. Dit komt neer op 600.000 huishoudens. De huishoudens die gebruik maken van cv-ketels hebben niets aan de richtlijnen van de Warmtewet. Deze huishoudens kunnen namelijk vrij onderhandelen met energieleveranciers over de prijzen van gas. Huishoudens die aangesloten zijn op stadswarmte kunnen dat niet en daarom moeten deze huishoudens volgens de overheid extra worden beschermd.
Warmtewet beschermd consumenten
De doelstelling van de Warmtewet is het beschermen van consumenten die gebruik maken van stadsverwarming, blokverwarming of stadswarmte. Deze consumenten zijn gebonden aan lokale warmtenetten. Omdat de consumenten gebonden zijn aan deze netten zijn ze afhankelijk van de prijzen die door de leveranciers van stadsverwarming, blokverwarming of stadswarmte worden opgelegd. De kans bestaat dat deze consumenten een te hoge prijs betalen voor warm water ten opzichte van consumenten die gebruik maken van een cv-ketelinstallatie.
De bescherming van kleinverbruikers is dus belangrijk om twee redenen:
- Warmte is een basisbehoefte in een land met een relatief lage temperatuur zoals Nederland. De overheid dient er voor zorg te dragen dat haar burgers over degelijke basisbehoeften kunnen beschikken.
- Kleinverbruikers van stadswarmte hebben geen keuzevrijheid en zijn volledig afhankelijk van de warmteleverancier. Dit maakt ze kwetsbaar.
Wat staat er in de Warmtewet?
In de Warmtewet zijn een aantal zaken vastgelegd. Zo zijn er in de wet landelijke maximumtarieven voor warmte benoemd die gebaseerd zijn op de gemiddelde tarieven van de drie grootste energieleveranciers van Nederland. Verder is vastgelegd onder welke voorwaarden een warmteleverancier een afnemer mag afsluiten. Ook de rechten van de afnemer op compensatie bij storing in het warmwaterleidingnetwerk zijn beschreven. Verder is in de wet aandacht voor de rechten en plichten van een afnemer bij het meten van de warmte die door de consument is verbruikt. Ook de inhoud van de overeenkomst tussen de afnemer en de warmteleverancier is in de Warmtewet beschreven. Verder is in de Warmtewet vastgelegd dat er gebruik kan worden gemaakt van een geschillencommissie als er meningsverschillen tussen de afnemer en de warmteleverancier ontstaat.
Wie houdt toezicht op de naleving van de Warmtewet?
De Autoriteit Consument en Markt controleert of de warmteleveranciers de richtlijnen van de Warmtewet naleven. Daarnaast wordt door de ACM ook duidelijk vastgelegd welke tarieven gehanteerd mogen worden door de warmteleverancier.