Slimme energiemeters zijn energiemeters die de eigenaar een duidelijk inzicht moeten verschaffen in het energieverbruik van de woning of utiliteitsbouw. De doelstelling is dat de komende jaren in alle Nederlandse huishoudens een dergelijke energiemeter geïnstalleerd gaat worden. Maar het gebruik van een energiemeter levert in de praktijk minder energiebesparing op dan verwacht.
Van te vvoren heeft men ingeschat dat een slimme energiemeter een energiebesparing van gemiddeld 3,5 procent per huishouden zou opleveren. Uit metingen blijkt echter dat de gemiddelde besparing tot nu toe blijft steken op een besparing van 1 procent. Dit komt naar voren uit de resultaten van een onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving. Het Planbureau geeft aan dat het energieverbruik van een woning meestal niet zichtbaar wordt gemaakt op een display in de woonkamer. Als men het energieverbruik niet zichtbaar maakt is het effect van de slimme energiemeter beperkt. Bij de meeste mensen hangt het apparaat in de meterkast.
Op die meters is alleen te zien hoeveel de consument op dat moment in totaal verbruikt. Die meters geven geen inzicht in hoeveel energie een bepaald apparaat, bijvoorbeeld een computer, wasmachine of droger op een bepaald moment verbruikt. Juist deze informatie is belangrijk om dat die inzicht geeft in de meest energieverslindende apparaten. Alle 7 miljoen Nederlandse huishoudens zullen een slimme energiemeter moeten krijgen de komende tijd.