Nederlandse hoogleraar Ben Feringa krijgt Nobelprijs voor de Scheikunde in 2016

De Nederlandse hoogleraar Ben Feringa van de Rijksuniversiteit Groningen heeft de Nobelprijs voor de Scheikunde toegekend gekregen. Deze belangrijke wetenschappelijke prijs deelt Ben Feringa met Jean-Pierre Sauvage en Sir J. Fraser Stoddart. Zij kregen de Nobelprijs voor hun onderzoek naar moleculaire nanomachines.

De toekenning van de Nobelprijs werd woensdag bekend gemaakt in de Koninklijke Zweedse Academie van Wetenschappen, in het Zweeds: Kungliga Vetenskapsakademien. Ben Feringa was naar eigen zeggen een beetje geschokt door de bekendmaking dat hij een Nobelprijs had gekregen. Feringa zei dat de Nobelprijs voor hem een grote verrassing was.

De Nobelprijs werd aan Feringa toegekend voor zijn onderzoek naar moleculaire machines. Dit zijn zeer kleine machines die bestaan uit een paar moleculen die door ultraviolet licht ronddraaien in een bepaalde richting. Doordat deze moleculaire machines de energie van licht kunnen omzetten in bewegingsenergie  kunnen deze piepkleine machines van een paar moleculen als motor worden gebruikt in zogenoemde nano-voertuigen. Deze voertuigjes zijn ongeveer 80.000 keer kleiner dan de dikte van een menselijke haar.

De uitvinding van Ben Feringa vormt een belangrijke basis voor verdere uitvindingen. Zo kan men de moleculaire machines in de toekomst gaan gebruiken in de gezondheidszorg om bijvoorbeeld in zeer kleine duikbootjes te worden ingebouwd. Deze minuscule onderzeeërs zijn zo klein dat deze door de bloedbaan van mensen kunnen reizen om kankercellen op te sporen en om medicijnen op de juiste plek in het lichaam af te leveren. Zover is het nog lang niet de wetenschap moet dan eerst nog een aantal uitdagingen overwinnen. Misschien dat over dertig jaar deze techniek voor het eerst toegepast gaat worden in de gezondheidszorg.