In 2024: de grootste stijging cao lonen in de afgelopen veertig jaar

Het afgelopen jaar zijn de cao-lonen gemiddeld 6,6 procent hoger dan vorig jaar. Dit bericht werd dinsdag 31 december bekend gemaakt door het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dat maakt 2024 het jaar met de grootste stijging van cao lonen sinds 1982. Er zijn in Nederland verschillende collectieve arbeidsovereenkomsten. Ook de loonstijgingen verschillen daardoor per cao. Een cao met een enorme loonstijging was de cao voor de woningcorporaties. Daar zijn de cao lonen gemiddeld met meer dan 12 procent gestegen. Daarnaast heeft ook de horeca te maken gehad met een flinke stijging in de cao. Ook andere dienstverlenende sectoren hadden volgens het CBS te maken met een aanzienlijke loonstijging.

Stevige positie van werknemers

De stijging van de cao lonen heeft te maken met de stevige positie die werknemers hebben gekregen op de arbeidsmarkt. Door de krapte aan personeel op de arbeidsmarkt is de vraag groter dan het aanbod. Ook op de arbeidsmarkt treed dan het principe van vraag en aanbod en de bijbehorende marktwerking steeds meer op de voorgrond. Omdat salaris voor veel mensen een belangrijke arbeidsvoorwaarde is wordt er in cao onderhandelingen vaak ook veel aandacht besteed aan de cao lonen. Vakbonden stellen hier steeds vaker harde eisen voor op voordat ze in de onderhandeling gaan met de werkgevers.

Inflatie is toegenomen

Bovendien nemen ook de kosten van het dagelijkse leven toe. Door de inflatie zijn veel producten duurder geworden in Nederland. Hierbij kun je denken aan voedingsmiddelen maar ook aan energielasten. Wat men daarbij vaak niet noemt zijn de kosten van bouwmaterialen en arbeidslonen voor werkzaamheden in de dienstverlenende sectoren. De horeca is duurder geworden maar ook de kapper. Als iemand wil verbouwen of verduurzamen dan zijn de kosten hiervoor ook dikwijls hoger dan een aantal jaar geleden. Materialen zijn duurder geworden maar ook de lonen van de mensen die de werkzaamheden uitvoeren.

Inhaalslag in de cao lonen

De afgelopen tijd hebben de lonen daarom een inhaalslag gemaakt volgens het CBS. Het statistiekbureau heeft de lonen daarnaast afgezet tegen de inflatie. Wanneer je die ontwikkelingen met elkaar vergelijkt zijn de lonen in Nederland gemiddeld 3,5 procent hoger ten opzichte van het afgelopen jaar. Dat is een echter wel een verschil ten opzichte van de ontwikkelingen die in 2023 plaatsvonden. Toen kwam men gemiddeld in Nederland 1,4 procent lager uit op dit gebied. De prijzen lagen in Nederland toen dus gemiddeld hoger dan de daadwerkelijke loonstijging.

Verwachting voor 2025

De verwachting die het CBS heeft over 2025 is enigszins terughoudend. Het statistiekbureau verwacht niet dat de lonen in 2025 net zo hard gaan stijgen als het afgelopen jaar. Dat komt onder andere omdat in november al zestien collectieve arbeidsovereenkomsten zijn gesloten voor 2025. In die cao’s is een loonstijging van 2025 vastgelegd voor 4,6 procent. Daarnaast bleven ook de loonstijgingen van de afgelopen maanden redelijk beperkt. Als die ontwikkeling zich doorzet in 2025 dan zal dat betekenen dat de lonen de komende tijd niet sterk gaan stijgen.