De afgelopen tijd zijn de prijzen van woningen in Nederland (te) sterk gestegen. Dat heeft er voor gezorgd dat veel mensen die een woning bezitten de waarde van hun eigen woning zagen toenemen. Dit heeft tot gevolg dat de waarde van de meeste woningen op dit moment hoger is dan de hypotheek die voor de woningen is afgesloten. De financiële risico van een hypotheek voor een huis is de afgelopen jaren afgenomen door deze ontwikkeling. De woningprijzen namen toe maar de hypotheekrente bleef ook kunstmatig laag. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) merkt daarom op dat er op dit moment veel minder huizen ‘onder water’ staan.
Onder water staan
De uitdrukking ‘onder water staan’ wordt op de woningmarkt gebruikt om aan te duiden dat de hypotheekschuld (op een bepaald moment) hoger is dan de waarde van het huis op dat moment. Het gaat dus vaak om een momentopname. Als huis een hogere hypotheek heeft dan de waarde van de woning op het moment van verkopen kan men in de financiële problemen komen. In 2014 stonden de huizenprijzen door de economische crisis bijzonder laag waardoor 33 procent van de woningen dat jaar onder water stond. In 2020 is dat nog slechts 6 procent. Dat lijkt natuurlijk heel positief maar schijn bedriegt.
Vraag en aanbod
De huizenprijzen zijn de afgelopen jaren door het schaarse aanbod en de kunstmatig lage hypotheekrente omhoog geschoten. Inmiddels is duidelijk dat aan deze buitengewoon ongezonde ontwikkeling een einde komt. De hypotheekrente gaat met stappen omhoog maar is nog niet gelijk aan het inflatiepercentage. De waarde van de woningen neemt op papier toe maar als vraag en aanbod in de markt veranderen dan heeft dat een direct effect op de waarde van woningen. Ook wanneer de hypotheekrente verder omhoog gaat zal dat een effect hebben op de biedingen die mensen kunnen doen op woningen.
Einde in zicht
Hoewel heel veel belanghebbenden in de financiële wereld alle schone schijn ophouden is de hypotheeksector en de makelaarsbranche verantwoordelijk voor een nieuwe huizenbubbel. We weten nog goed te herinneren hoe dit in 2013 is afgelopen. Een voorteken was dat het consumentenvertrouwen toen op het laagste niveau ooit stond. Inmiddels is dit consumentenvertrouwen echter al lager dan in 2013. Dat geeft te denken.