De Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen is een Nederlandse wet waarin allemaal regels zijn opgesteld die er voor moeten zorgen dat het vervoeren van gevaarlijke stoffen op een zo veilig mogelijke manier gebeurd. De Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen is van kracht sinds 12 oktober 1995 en heeft de oude wet Gevaarlijke Stoffen uit 1963 vervangen. Verschillende vervoerbedrijven en transportbedrijven krijgen in Nederland te maken met de Wet Vervoer Gevaarlijke stoffen. Het kan daarbij gaan over het vervoeren van gevaarlijke stoffen per spoor, over de weg of over de binnenwateren.
Veilig vervoeren van gevaarlijke stoffen
Een belangrijk aspect van de Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen is dat gevaarlijke stoffen zoveel mogelijke getransporteerd moeten worden buiten de bebouwde kom, kortom het vervoeren van gevaarlijke stoffen moet gebeuren zoveel mogelijk uit de buurt van bevolkte gebieden. Dat is in een dichtbevolkt land als Nederland natuurlijke moeilijk te verwezenlijken daarom hebben gemeenten conform deze wet, die ook wel afgekort wordt met WVGS, de mogelijkheid om verplichte routes vast te leggen waarover gevaarlijke stoffen getransporteerd mogen worden. Deze verplichte routes zullen gemeenten in de praktijk zo zorgvuldig mogelijk opstellen zodat de kans op onveilige situaties, hinder en schade aan mens en milieu zo klein mogelijk blijft. Gemeenten in Nederland zijn echter niet verplicht om routes vast te stellen waarover gevaarlijke stoffen getransporteerd mogen worden. Daardoor kunnen gemeenten hierover zelf een beslissing nemen.
Dat is een belangrijke verantwoordelijkheid. Als gemeenten wel een route voor het transport van gevaarlijke stoffen hebben vastgesteld dan is men verplicht deze route te volgen. Men heeft het dan echter over zogenaamde routeplichtige stoffen. De routeplichtige stoffen zijn genoteerd op de lijst VLG, deze afkorting staat voor regeling Vervoer over Land van Gevaarlijke stoffen. In deze regeling staan de meest gevaarlijke stoffen genoteerd.
Deze stoffen zijn aantoonbaar risicovol genoeg om ze verplicht via een vastgestelde route te transporteren. Daarvan mag alleen worden afgeweken als men van de desbetreffende gemeente een ontheffing heeft ontvangen. Deze ontheffing wordt echter niet zomaar verstrekt, men moet kunnen aantonen waarom men van een bepaalde route wil afwijken en in welke mate het noodzakelijk is om een alternatieve route te nemen voor het transport van gevaarlijke stoffen.
Als een gemeente geen verplichte route heeft vastgelegd?
Niet alle gemeenten in Nederland hebben een verplichte route vastgelegd voor transportbedrijven die gevaarlijke stoffen transporteren. Er zijn ook gemeenten die de transportbedrijven een bepaalde vrijheid bieden op dit gebied. Dat kan verschillende oorzaken hebben. Desondanks is men wel verplicht om zich te houden aan de Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen. Dit houdt in dat het vervoer van gevaarlijke stoffen in ieder geval zoveel mogelijk buiten de bebouwde kom moet gebeuren. Transporteurs dienen volgens Artikel 11 van de WVGS zelf zoveel mogelijk rekening te houden met de dichtbevolkte gebieden, dit houdt in dat deze gebieden zoveel mogelijk dienen te worden gemeden. Als een vervoerder of transporteur niet in de bebouwde kom hoeft te laden of te lossen dient hij of zij niet door de bebouwde kom heen te rijden tenzij er beslist geen andere route mogelijk is. Dit laatste dient de vervoerder aan te tonen bij een controle.
Werkingsgebied van de WVGS
De Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen is van toepassing op de volgende situaties:
- Vervoer van gevaarlijke stoffen over de wegen.
- Vervoer van gevaarlijke stoffen over de binnenwateren.
- Vervoer van gevaarlijke stoffen over de spoorwegen.
Daarnaast is de WVGS niet alleen gericht op het vervoer van gevaarlijke stoffen ook de volgende aspecten of situaties vallen onder de WVGS:
- Het laden en lossen van gevaarlijke stoffen.
- Het parkeren of laten staan van een voertuig dat gevaarlijke stoffen bevat,
- Het neerleggen van gevaarlijke stoffen tijden het transport/ vervoer.
Welke regels bevat de WVGS?
Net als elke wet bevat de Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen een aantal regels. Desondanks spreekt men bij de WVGS over een zogenaamde kaderwet omdat deze wet kaders biedt waaraan men zich dient te houden. Naast de eerder genoemde situaties bevat de wet ook regels met betrekking tot het volgende:
- De verantwoordelijkheden van de verschillende partijen met betrekking tot het laden, lossen en transporteren van gevaarlijke stoffen.
- Eisen met betrekking tot het voertuig waarin gevaarlijke stoffen worden vervoerd.
- Opleiding van de personen die de gevaarlijke stoffen vervoeren.
- Richtlijnen met betrekking tot vergunningen en papieren die nodig zijn voor het transporteren van gevaarlijke stoffen.
De controle op de naleving van de WVGS wordt gedaan door Rijksverkeersinspectie afdeling gevaarlijke stoffen. Deze inspectie voert controles uit namens het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Daarnaast zijn nog verschillende andere overheidsdiensten betrokken zoals de politie, de inspectie Milieuhygiëne en de inspecteurs die werkzaam zijn bij de gemeentelijke havenbedrijven.