Aandachtspunten bij gebruik veiligheidshelmen, stootcaps en stoothelmen

Veiligheidshelmen, stootcaps en stoothelmen zijn persoonlijke beschermingsmiddelen die de drager moeten beschermen tegen beschadiging van het hoofd tijdens het uitvoeren van werkzaamheden. Er zit een verschil tussen deze verschillende persoonlijke beschermingsmiddelen die op het hoofd moeten worden gedragen.

Verschil tussen een veiligheidshelm en stoothelmen / stootcaps
Een veiligheidshelm is een vrij algemene benaming die wordt gebruikt voor bouwhelmen. De standaard bouwhelm is speciaal ontwikkeld voor het beschermen van het hoofd tegen vallende voorwerpen. Daarvoor heeft een bouwhelm een harde buitenschaal en een verend binnenwerk.

Een stoothelm of stootcap is hoofdbescherming die wordt gedragen om het hoofd te beschermen tegen letsel ten gevolge van het stoten van het hoofd. Dit noemen ze ook wel stootgevaar en kan bijvoorbeeld aan de orde komen als werknemers werken in ruimte met lage plafonds. Een stoothelm of stootcap is niet geschikt voor het verwerken van klappen ten gevolge van vallende voorwerpen op het hoofd.

Aandachtspunten voor veiligheidshelmen
Voor veiligheidshelmen zijn een aantal specifieke veiligheidsrichtlijnen ontwikkeld. Deze veiligheidsrichtlijnen zorgen er voor dat de veiligheidshelm in de praktijk zo goed mogelijk gedragen kan worden en zoveel mogelijk bescherming biedt. We noemen een aantal belangrijke veiligheidsrichtlijnen:

  • Draag altijd een bouwhelm als dit verplicht is op de werklocatie. Je weet of dit verplicht is door de werkinstructie die je van je leidinggevende hebt ontvangen. Daarnaast is op veel bouwlocaties een rond blauw bord met een wit gezicht met helm geplaatst waarmee duidelijk wordt gemaakt dat het dragen van een veilige bouwhelm verplicht is.
  • Zorg dat de veiligheidshelm goed is afgesteld op het hoofd van de drager. De buitenzijde kan niet gewijzigd worden maar het binnenwerk kan wel goed worden versteld.
  • De levensduur van kunststofhelmen is beperkt en is vastgesteld op 3 tot 10 jaar. Dit is afhankelijk van het soort kunststof. Een bouwhelm dient een aanduiding te bevatten waarmee wordt duidelijk gemaakt tot welke datum de helm veilig gebruikt kan worden.
  • De bouwhelm moet regelmatig worden gecontroleerd op beschadigingen zoals scheurtjes en diepe krassen. Deze beschadigingen kunnen zowel aan de buitenkant als aan de binnenkant de veiligheid van de bouwhelm in gevaar brengen. Bij duidelijke beschadigingen moet de bouwhelm vervangen worden.
  • Bouwhelmen moeten worden vervangen nadat ze een harde klap hebben gekregen. Ook wanneer een bouwhelm is gevallen op een harde ondergrond dient de bouwhelm vervangen te worden. Schade aan de bouwhelm is soms niet direct zichtbaar na een val of harde klap maar deze schade kan inwendig wel aanwezig zijn. Daardoor kan de sterkte van de bouwhelm toch aanzienlijk zijn verminderd en is het niet meer veilig om de bouwhelm te gebruiken.
  • Een andere veiligheidsrichtlijn is het beschermen van bouwhelmen tegen UV licht. UV licht zorgt er voor dat het kunststof van de bouwhelm verouderd en daardoor mechanisch minder sterk wordt. Bouwhelmen moeten daarom niet in de zon worden neergelegd en niet op een zonnige plek worden bewaard. Dit houdt ook in dat bouwhelmen niet op de hoedeplank in een auto moeten worden bewaard.
  • Verder dienen er op bouwhelmen geen stickers te worden aangebracht of andere wijzigingen te worden aangebracht waarbij lijm of een plakmiddel wordt gebruikt. Lijm en plakmiddelen zorgen er namelijk voor dat het kunststof waarop ze zijn aangebracht wordt aangetast.

Wie is verantwoordelijk voor de veiligheidshelm?
De werkgever is verplicht om aan zijn medewerkers veiligheidshelmen beschikbaar te stellen. Werknemers zijn verplicht om de veiligheidshelm te dragen als dit voorgeschreven is. Daarnaast zijn werknemers verplicht om zorgvuldig met de bouwhelm om te gaan. Bouwhelmen of veiligheidshelmen moeten conform bovenstaande richtlijnen worden behandeld en gedragen. Wanneer een veiligheidshelm kapot is of om een andere reden onveilig is zal de werknemer deze moeten inleveren bij de werkgever en een nieuwe veiligheidshelm moeten ontvangen om de werkzaamheden veilig te kunnen hervatten.