Wat zijn de voordelen en nadelen van het beroep lasser in de werktuigbouwkunde?

Voordat iemand besluit om lasser te worden is het belangrijk om een goed beeld te hebben van het beroep lasser. Dit is zeker een interessant beroep. Er komt veel vakwerk, gevoel en inzicht in dit vakgebied aan de orde. Toch kleven er ook nadelen aan het beroep lasser. Het is een zwaar beroep waarbij men ook regelmatig in moeilijke posities moet werken. Deze posities zijn niet altijd even ergonomisch verantwoord. Zo kan een lasser gedurende lange tijd voorovergebogen een las leggen. Ook lasposities waarbij men op de knieën moet werken komen aan de orde. Boven het hoofd lassen is ook een lastige positie waarbij de vonken, die bij het lasproces vrijkomen, ook nog op de lasser zelf kunnen neerdalen. Een lasser kan door deze vonken ook brandwonden krijgen. Daarom moet een lasser zichzelf goed beschermen met brandvertragende kleding. Ook lasogen is een risico waarmee lassers te maken kunnen krijgen. Lasogen ontstaan wanneer men in de vlamboog kijkt zonder dat men de ogen voldoende tegen de schadelijke straling beschermd. Lasogen worden als zeer pijnlijk beschouwd en het duurt een dag of twee voordat men daarvan geheel is hersteld.

De las als handtekening
Bovenstaande risico’s schrikken de mensen die een passie hebben voor lassen echter niet af. Lassers die een passie hebben voor lassen willen niets anders dan een zo mooi mogelijke las leggen en zo weinig mogelijk de las nabewerken. Ze beschouwen hun las als een handtekening en die moet netjes zijn. Het slijpen van een las wordt door de meeste lassers beschouwd als een teken dat de las niet netjes gelegd is. Er kunnen echter ook andere redenen zijn om een las te slijpen.

Lassen is niet eenvoudig
Hoewel lassen uitvoerend werk is kan lassen niet als eenvoudig werk worden beschouwd. Een lasser moet met veel verschillende factoren rekening houden tijdens het lasproces. Zo moet een lasser het lastoestel goed kunnen instellen. Dit instelling van het lastoestel heeft te maken met de snelheid waarmee gelast kan worden. Daarnaast moet de lasser ook rekening houden met de warmte inbreng. Teveel warmte inbreng kan er voor zorgen dat het werkstuk vervormd. In sommige gevallen zal men de platen die men aan elkaar last van te voren op een bepaalde temperatuur moeten brengen. Dit wordt door sommige lassers ook wel voorstoken genoemd. Wanneer dit niet gebeurd is het temperatuurverschil tussen de plaats waar de las wordt aangebracht en de rest van de plaat te groot. Hierdoor kunnen door krimp en rek scheuren ontstaan in het werkstuk. In een Welding Procedure Specification WPS of lasmethodebeschrijving is aangegeven in welke mater er voorgestookt moet worden en op welke temperatuur. Deze documenten kunnen onder andere worden opgesteld door een middelbaar lastechnicus of een IWT, International Welding Technologist. De lasser zal de lasmethodebeschrijving of WPS regelmatig moeten lezen en de  temperatuur van het werkstuk goed moeten meten. Ook zal er rekening gehouden moeten worden met het afkoelen van bepaalde werkstukken. Hiervoor kunnen speciale warmhouddekens worden gebruikt.

Afstemmen van factoren in lasproces
Een lasser die op hoog niveau last moet goed in staat zijn om met alle factoren goed op elkaar af te stemmen en het lasproces perfect uit te voeren. Hieraan zijn meestal specifieke lascertificaten verbonden. Een lasser is verplicht om deze certificaten te halen wanneer hij aan hoogwaardige werkstukken werkt die gekeurd worden. Omdat er verschillende lasprocedures, metalen, plaatdiktes, lasposities en toevoegmaterialen worden gebruikt zijn er verschillende lascertificaten. Daarnaast zijn er ook nog verschillende benamingen zoals de Europese Norm en de Amerikaanse norm die met AWS wordt aangeduid. Een lasser die op gecertificeerd niveau last zal goed bij moeten houden hoe lang zijn lascertificaat geldig is en welke posities daarmee gelast mogen worden.

Gecertificeerd lassen
Gecertificeerde lassen worden meestal gekeurd. Dit kan gebeuren via een niet destructief onderzoek (NDO) of een destructief onderzoek. Een NDO onderzoek wordt uitgevoerd door een NDO-er die daarvoor geleerd heeft. Het NDO kan onder andere visueel plaatsvinden, via een röntgen onderzoek aan de hand van foto’s of met bijvoorbeeld geluidsgolven. Een destructief onderzoek kan bijvoorbeeld worden gedaan door de las door te zagen of door een trekproef uit te voeren. Deze testen maken inzichtelijk of de lasser op het niveau last dat in het certificaat is aangegeven. Gecertificeerd lassen is niet voor iedereen weggelegd. Er zijn veel lassers die wel op gecertificeerd niveau willen lassen maar dat in de praktijk niet kunnen. Voor het lassen op gecertificeerd niveau is veel vaardigheid en inzicht vereist. Daarnaast komt er ook veel gevoel voor het lasproces bij kijken. Dat hebben niet alle lassers. De meeste lassers beginnen echter op een laag niveau.