Verlichting is van groot belang voor het woongenot en het effectief gebruiken van bedrijfsruimtes. Zowel in de woningbouw als in de utiliteit en fabrieken wordt aandacht besteed aan verlichtingstechniek. Deze techniek omvat alle technieken waarmee het licht kan worden beïnvloed. Hierbij wordt niet alleen aandacht besteed aan verlichting van binnenruimten ook de verlichting van buitenruimten valt onder verlichtingstechniek. Daarnaast komt verlichtingstechniek ook aan de orde bij het verlichten van podiums en bij fotografie en het produceren van films.
Natuurlijke verlichting wordt gegeven door de zon en in de nacht door de sterren en de maan die het zonlicht weerkaatst. Deze verlichting is vaak niet voldoende. Bedrijven en woningen bevatten meestal een dak dat natuurlijk licht niet of nauwelijks doorlaat. Daarom moet er gebruik worden gemaakt van verschillende technieken om de gewenste verlichting te realiseren. De eerste middelen in de geschiedenis die hiervoor waren aangewend zijn gebaseerd op verbranding. Hierbij kan gedacht worden aan houtvuur. Later werd gebruik gemaakt van kaarsen en olielampen.
Deze kunstmatige lichtbronnen moesten voortdurend gevoed worden met nieuwe brandbare stoffen. Daarnaast was de hoeveelheid licht zeer lokaal en brandgevaarlijk. In de negentiende eeuw werden elektrische verlichtingsmiddelen toegepast. Er werd gebruik gemaakt van gloeilampen. Daarnaast deden de gasontladingslamp ende fluorescentielamp hun intrede in de verlichtingstechniek. Tegenwoordig wordt ook gebruik gemaakt van led verlichting.
Doel van verlichtingstechniek
Welke vorm van verlichting ook wordt toegepast, het doel van verlichtingstechniek blijft hetzelfde. Dit doel is er op gericht om de gewenste hoeveelheid licht te realiseren in de daarvoor beoogde ruimte of gebied. Hierbij wordt aandacht besteed aan het vertalen van de wensen van de gebruikers van de ruimte of het gebied naar een lichttechnisch ontwerp. Dit ontwerp kan er voor zorgen dat een doelbewuste keuze wordt gemaakt voor bepaalde lichtbronnen. De meeste lichtbronnen die tegenwoordig worden gebruikt zijn aangesloten op het lichtnet of op accu’s. De elektrische energie die lichtbronnen nodig hebben verschilt. Gloeilampen hebben bijvoorbeeld veel meer energie nodig dan spaarlampen. Daarom worden gloeilampen bijna nergens meer gebruikt. Spaarlampen en led verlichting worden tegenwoordig in toenemende mate toegepast. Dit heeft te maken met hun duurzaamheid en energiezuinigheid.
Daarnaast wordt ook gebruik gemaakt van andere vormen van verlichting. De keuze voor een bepaalde lichtbron is afhankelijk van het lichttechnisch ontwerp. Daarin zijn ook berekeningen opgenomen van verlichtingsinstallaties. In het lichttechnisch ontwerp moet echter ook rekening worden gehouden met wetten en regels met betrekking tot verlichting. Verlichting is niet alleen belangrijk voor het woongenot of het benutten van een bedrijfsruimte. Verlichting kan ook belangrijk zijn wanneer men een uitweg moet vinden uit een gebouw. Daarom wordt binnen verlichtingstechniek ook aandacht besteed aan noodverlichting. Niet alleen het soort noodverlichting komt aan de orde, ook de locatie van noodverlichting is een belangrijk aspect van verlichtingstechniek.
Verlichtingstechniek en installateurs
Installateurs krijgen te maken met het daadwerkelijk toepassen van verlichtingstechniek. Meestal wordt dit gedaan door elektriciens, elektromonteurs of specialisten die ervaring hebben met noodverlichting of bijzondere verlichtingstechniek voor fotografie en podiums. Deze monteurs hebben ervaring met het plaatsen en ophangen van lichtbronnen. Ze hebben kennis van verschillende verlichtingsarmaturen en weten welke regelsystemen en veiligheidsbepalingen bij het plaatsen daarvan aan de orde komen. Daarnaast zijn ze in staat om verlichtingsinstallaties te meten en zijn op de hoogte van de functionele eisen met betrekking tot binnenverlichting. Nadat de verlichting volgens de voorschriften veilig is geplaatst worden installateurs vaak ook ingeschakeld bij het zoeken naar storingen in de verlichtingstechniek en het onderhoud daarvan wanneer dit aan de orde komt. Installatiebedrijven zorgen er voor dat hun personeel goed geschoold is om deze werkzaamheden veilig en vakkundig te kunnen uitvoeren.