Wat is RVS?

RVS wordt in het dagelijks taalgebruik wel RoestVrij Staal genoemd. Dit is niet helemaal juist omdat RVS zeker kan roesten. De term RoestVast Staal past beter omdat RVS een oxidehuid bevat die het beschermd tegen roesten. Deze oxide laag ontstaat wanneer Chroom in aanraking komt met zuurstof. Wanneer deze oxidehuid wordt aangetast kan er wel degelijk roest op treden. RVS is alleen roestvast wanneer de oxidehuid geheel afsluitend is en niet is aangetast.

Op 13 augustus 1913 werd door Harry Brearley het eerste roestvaststaal gegoten. Harry Brearley deed dit tijdens een onderzoek voor de wapenindustrie in het laboratorium Brown-Firth.

Roestvast staal is een legering. De legering van RVS bestaat uit ijzer, chroom, nikkel en koolstof. Er mag maximaal 1,2 procent koolstof in de legering aanwezig zijn en de legering moet minimaal uit 11 tot 12 procent chroom bestaan om van RVS te kunnen spreken.

Verschillende soorten RVS
Er zijn verschillende soorten RVS op de markt te vinden. Dit heeft te maken met de samenstelling van de legering die RVS vormt. Er worden verschillende groepen onderscheiden. Deze groepen zijn ingedeeld op basis van hun structuur bij kamertemperatuur.

Martensitisch. Dit is een soort RVS waarin veel koolstof aanwezig is. De koolstof zorgt er voor dat Martensitisch RVS zeer hard is. Daardoor is het geschikt voor messen en apparatuur waarmee gesneden kan worden. Deze RVS-soort bevat echter weinig chroom, dit in combinatie met een relatief hoog koolstofpercentage maakt dat de corrosieweerstand van Martensitisch RVS relatief laag is.

Ferritisch. Deze RVS soort wordt veel gebruikt in gebieden waarbij de inwerking van chemicaliën gering is. Een voorbeeld hiervan is gebruik in huis. De reden hiervoor ligt in de beperkte roestwerendheid van deze RVS soort. Ferritisch RVS heeft een normaal koolstofgehalte en bevat verhoudingsgewijs veel chroom.

Austenitisch. Dit is een RVS soort die veel wordt gebruikt in de bouw van apparaten. Dit komt doordat Austenitisch RVS goed gelast kan worden. Deze RVS soort bevat verhoudingsgewijs veel chroom en nikkel.

Duplex. Dit is een dure RVS soort die moeilijk bewerkbaar is. Duplex is zeer goed bestand tegen roest maar wordt vanwege het feit dat het moeilijk te bewerken is alleen gebruikt in situaties waarin zeer hoge eisen worden gesteld aan de roestvastheid bijvoorbeeld in de (petro-) chemische industrie.

De eerste drie genoemde RVS soorten komen het meeste voor. Duplex komt minder voor. Duplex wordt ook wel in een speciale RVS categorie ingedeeld samen met RVS soorten die precipitatiehardend zijn of superlegeringen. Roestvaststaalsoorten worden vaak in nummers aangeduid. RVS-304 komt veel voor. Deze bevat een legering van 74% ijzer, 18% chroom en 8% nikkel. Ook RVS-316 is veel op de markt te vinden. Deze bevat 71% ijzer, 18% chroom en 8% nikkel en 3% molybdeen. RVS-304 en RVS-3156 vallen beide onder de austenitische RVS soorten.

RVS  bewerken
Roestvaststaal bevat een oxidehuid die ontstaat door het contact tussen het chroombestandsdeel en zuurstof. De oxidehuid moet onaangetast blijven om het RVS tegen roesten te beschermen. Daarom mogen bij RVS bewerking geen gereedschappen worden gebruikt die ijzer bevatten. Ook nonferro gereedschappen die in contact zijn geweest met ijzer of ferrometalen mogen niet gebruikt worden voor de bewerking van RVS. Veel bedrijven in de werktuigbouwkunde zijn zich goed bewust van de gevolgen wanneer deze regel wordt overtreden. Daarom wordt RVS apart gehouden van staal en zijn er vaak speciale RVS afdelingen met gereedschappen dat alleen op die afdeling mogen worden gebruikt.