Wat is inert of inertie en welke eigenschappen hebben chemisch inerte materialen en gassen?

Inert is een woord dat kan worden vertaald met traag of niet actief. Het wordt in de techniek wel gebruikt om objecten en materialen mee aan te duiden die niet onderhevig zijn aan factoren van buitenaf. Wanneer men spreekt over de inertie van een bepaald materiaal heeft men het over de weerstand die een materiaal biedt tegen alle invloeden die de toestand van het materiaal proberen te veranderen van stilstand naar beweging. In het Engels wordt het woord inert ook wel gebruikt voor objecten en mensen die letterlijk en figuurlijk niet in beweging te krijgen zijn, niet uit zichzelf en niet door kracht van buitenaf. Een veel gebruikt synoniem voor inert is het woord inactief. Door de vertaling lijkt inertie een negatieve eigenschap te zijn van materialen. Dit is echter niet altijd het geval. Inertie kan zeer gewenst zijn. Vooral wanneer het chemische inertie betreft. Hierover is hieronder meer informatie weergegeven.

Wat is chemische inertie?
Chemische stoffen kunnen inert zijn. Dit houdt in dat chemische stoffen niet of nauwelijks reageren op de inwerking van andere chemische stoffen. Een chemisch inert materiaal bied weerstand tegen de uitwerking van andere chemicaliën. Edelmetalen kunnen inert zijn. Daarnaast zijn er ook edelgassen.

Inerte gassen
Voorbeelden van inerte gassen zijn helium,  argon en stikstofgas. Inerte gassen worden ook wel edelgassen genoemd. Deze gassen reageren onder normale omstandigheden niet of bijna niet met chemicaliën. Door deze eigenschap worden inerte gassen gebruikt om stoffen af te dekken zodat deze niet kunnen reageren met vocht en zuurstof uit de omringende omgeving. Door het toepassen van inerte gassen als beschermingsgassen kan een inerte atmosfeer worden gerealiseerd. Inerte gassen kunnen in de metaaltechniek onder andere worden gebruikt voor lasprocessen. Een voorbeeld hiervan is het TIG lasproces. Dit wordt letterlijk vertaald door Tungsten Inert Gas. Met deze Engelse omschrijving wordt duidelijk dat bij dit lasproces gebruik wordt gemaakt van inert gas. Meestal wordt bij TIG lassen het inerte gas argon gebruikt. Door inert gas te gebruiken tijden het lassen wordt het materiaal dat gelast wordt niet aangetast door chemicaliën. Er ontstaat een beschermende atmosfeer. Argon fungeert tijdens TIG lassen als een beschermingsgas.

Inerte metalen
Inerte metalen worden ook wel edelmetalen genoemd. Edelmetalen reageren net als inerte gassen niet op de uitwerking van andere stoffen. Hierdoor blijven de edelmetalen constant hun waarde en hun massa behouden. Edelmetalen ‘roesten’ niet, dit houd in dat ze niet aan corrosie onderhevig zijn. Dit zorgt er voor dat edelmetalen ook in een omgeving waarbij veel vocht en CO2 aanwezig is, nauwelijks aangetast worden. De bekendst en meest hoogwaardige edelmetalen zijn goud en platina. Daarnaast is ook zilver een hoogwaardig edelmetaal. Zilver reageert echter wel meer op de uitwerking van chemicaliën dan goud en platina. Edelmetalen vallen onder de metaalgroep non-ferro. Niet elk metaal in de non-ferro metaalgroep is een hoogwaardig edelmetaal. Onder non-ferro vallen ook metalen als aluminium, zink, tin en koper. Deze metalen vormen wel oxide wanneer ze in contact komen met vocht en CO2. Deze oxide kan echter ook als beschermlaag dienen tegen het onderliggende metaal.

Ferrometalen
Metalen en legeringen waarbij ferro (ijzer) als hoofdbestandsdeel wordt toegepast vallen onder de ferrometalen. Deze ferrometalen zijn ook onderhevig aan corrosie wanneer ze niet goed worden afgeschermd tegen chemicaliën zoals CO2 en chloriden. Ferrometalen zijn niet per definitie minder edel dan non-ferrometalen. Zink is een voorbeeld van een non-ferrometaal dan minder edel is dan ijzer. Metalen die reageren op de uitwerking van chemicaliën worden ook wel ‘actief’ genoemd. Bij gassen die reageren met chemicaliën wordt gesproken over actieve gassen.