Een radiator is een warmtewisselaar die wordt gebruikt om warmte van vloeistoffen af te geven aan de omgeving. Het meervoud van radiator is radiatoren. In centrale verwarmingsinstallaties maakt men gebruik van radiatoren. Deze verwarmingssystemen plaatst men in woningen, utiliteit en ook in bepaalde ruimten in de industrie. In auto’s gebruikt met voor koelsystemen een enigszins vergelijkbaar systeem alleen wordt dit in de autotechniek een radiateur. In Vlaanderen noemt men een radiator ook wel een chauffage.
Eigenschappen van een cv-radiator
Een radiator is een onderdeel van een centrale verwarming, deze verwarming wordt ook wel afgekort met cv. Daarom heeft men het ook wel over een cv-radiator. Een cv-radiator is ontworpen om zoveel mogelijk warmte af te staan aan de omgeving waarin deze is geplaatst. Een cv-radiator bestaat daarom uit materiaal dat goed warmte geleid zoals staal. Daarnaast heeft deze radiator een zo groot mogelijk oppervlak. Dit grote oppervlak en het warmte geleidende materiaal zorgt er voor dat de warmte-overdacht zo effectief mogelijk plaatsvind.
Ledenradiatoren en paneelradiatoren
Hoe groter het contactoppervlak is hoe beter de afgifte van warmte aan de omgeving. Er zijn verschillende radiatoren die in de praktijk worden gebruikt. De meest bekende zijn de ledenradiatoren en de paneelradiatoren.
- Een ledenradiator wordt ook wel een kolomradiator genoemd. Deze radiator bestaat uit een rij holle segmenten die aan elkaar gekoppeld zijn. Deze holle segmenten worden ook wel ‘leden’ of ‘kollommen’ genoemd vandaar de namen ledenradiator of kollomenradiator. Een ledenradiator heeft een veel groter oppervlak dan een paneelradiator.
- Een paneelradiator bestaat uit een plaat of paneel. Daarom wordt dit type radiator ook wel een plaatradiator genoemd. Dit paneel bestaat uit een gesloten plaat waarin verschillende verticale kanalen zijn aangebracht. Meestal bestaat een paneelradiator uit twee of drie panelen om het oppervlak te vergroten. Daardoor kan meer warmte worden afgegeven aan de lucht rondom de radiator. Verschillende paneelradiators zijn voorzien van geprofileerde platen die bevestigd zijn achter of tussen de platen. Dit zorgt er voor dat de convectie vergroot wordt. Een paneelradiator die voorzien is van extra geprofileerde platen wordt om die reden ook wel een ‘convectorradiator’ genoemd. Convectie is woord dat wordt gebruikt om een mechanisme voor warmtestroming aan te duiden.
Werking van een cv-radiator
De werking van een cv-radiator is gebaseerd op een tegenstroomprincipe. Hierbij stroomt het warme water in de cv-radiator van boven naar beneden. Aan de onderkant wordt het water kouder. Langs de radiator wordt de lucht opgewarmd. De opgewarmde lucht langs de radiator stroomt omhoog. Warme lucht heeft een lagere luchtdichtheid dan koude lucht en stijgt daardoor op. Radiatoren verwarmen de lucht in hun omgeving door de convectie.