Installateur is een beroep in de installatietechniek. Het is vrij algemene benaming voor verschillende vakgebieden die onder de installatietechniek vallen. Een installateur legt verschillende installaties aan in woningen, utiliteit en industrie. Het gaat hierbij met name om centrale verwarmingsinstallaties, HVAC-installaties, waterleidingen, sanitair en elektriciteit. Deze vakgebieden zijn tegenwoordig zo specialistisch dat installateurs vaak worden ingedeeld in het vakgebied waarin de desbetreffende monteur is gespecialiseerd. Hierdoor worden installateurs meestal in verschillende functies ingedeeld bij een installatiebedrijf. Hieronder zijn deze functies weergegeven en is kort benoemd welke werkzaamheden en installaties bij deze functies aan de orde komen.
- CV monteurs voeren taken uit met betrekking tot het aanleggen en fitten van CV-leidingen, het plaatsen van radiatoren en CV-ketels.
- Dikwandig CV monteurs plaatsen leidingen ten behoeve van grote CV-installaties voor utiliteit en industrie. Daarnaast plaatsen dikwandige CV monteurs grote CV-ketels. De dikwandige leidingen die aan deze installaties zijn verbonden worden gefit en gelast. Hierbij wordt gebruik gemaakt van autogeen lassen en daarnaast ook van TIG-lassen.
- HVAC-monteurs plaatsen systemen met betrekking tot luchtbehandeling. Dit kunnen naast luchtverwarmingssystemen ook airconditioninginstallaties zijn ten behoeve van de verkoeling van de lucht.
- Zinkwerkers plaatsen dakgoten, hemelwaterafvoer en ander zinkwerk rondom woningen en utiliteit.
- Loodgieters zijn medewerkers die zich met name bezig houden met het plaatsen van gasleidingen en waterleidingen in woningen en utiliteit. De term loodgieter wordt nog wel gebruikt maar is verouderd omdat er geen lood meer gegoten word in de installatietechniek. Daarom worden loodgieters ook wel W-monteurs genoemd. De ‘W’ staat hierbij voor werktuigbouwkundige monteurs.
- Elektromonteurs of elektriciens zijn verantwoordelijk voor de complete elektrische installatie van een woningen, utiliteit of industriële gebouwen. Elektromonteurs hebben hiervoor verschillende disciplines. Zo zijn er elektromonteurs die specifiek ervaring hebben in de woningbouw. Ook zijn er elektromonteurs die juist ervaring hebben in de industrie of utiliteit. Deze onderverdeling wordt gemaakt omdat de eisen en technische aspecten verschillen die aan deze installaties worden gesteld.
- Meet- en regeltechnici zijn specialistische installateurs die gebouwbeheersystemen inregelen en storingen in deze systemen oplossen. Daarnaast houden meet- en regeltechnici zich bezig met het aanleggen van brandmeldinstallaties en inbraakbeveiligingsinstallaties. Hierbij komt naast bedrading ook elektrotechniek, elektronica en software aan de orde.
Installatiebedrijven kunnen zich op meerdere installatiesystemen richten. Daarom zijn binnen installatiebedrijven meestal verschillende monteurs aanwezig. Wanneer er een probleem aan een installatie ontstaan worden installatiebedrijven gebeld met het verzoek om een installateur. Het installatiebedrijf kan uit de aard van de storing of melding opmaken wat voor installateur ingezet moet worden om de installatie te repareren. De meeste installatiebedrijven zijn aangesloten bij de UNETO-VNI. Dit is de ondernemersorganisatie voor bedrijven uit de installatiebranche en de elektrotechnische detailhandel.