Wat is cetaan of hexadecaan en waar wordt deze stof voor gebruikt?

Cetaan of hexadecaan is een eenvoudige koolwaterstof oftewel een alkaan. Cetaan heeft de brutoformule C16H34. De stof bestaat uit een lineaire keten die 16 koolstofatomen bevat. Er bestaan 10.259 zogenoemde structuurisomeren van hexadecaan. Deze structuurisomeren lijken sterk op elkaar omdat ze hetzelfde aantal atomen bevatten en daarnaast ook dezelfde soort atomen. Toch verschillen de structuurisomeren onderling van elkaar omdat de atomen onderling verschillend zijn verbonden. Hexadecaan wordt vooral toegepast als referentiebranstof voor diesel. Daarover is hieronder meer informatie weergegeven.

Waar wordt hexadecaan voor gebruikt?
Voor het bepalen van het cetaangetal van dieselbrandstof maakt men gebruik van een referentiebrandstof. Deze referentiebrandstof is hexadecaan en wordt gebruikt voor de mate van de zelfontbrandbaarheid van diesel. Daarbij worden de eigenschappen en het gedrag van het dieselmengsel vergeleken met de referentiebrandstof hexadecaan.

Waarom een cetaangetal?
Als er zuurstof aanwezig is en er wordt een bepaalde druk uitgeoefend dan komt hexadecaan zeer snel tot zelfontbranding. Doormiddel van het cetaangetal maakt men inzichtelijk hoe de diesel zich gedraagt ten opzichte van hexadecaan. Dit wordt aangeduid met een cetaangetal dat oploopt van 0 tot 100. Hierbij duidt een cetaangetal 100 op het feit dat de stof 100 procent hetzelfde reageert als hexadecaan.

Cetaangetal boven 100?
Er hoeft echter geen hexadecaan in de diesel zelf aanwezig te zijn. Het cetaangetal maakt namelijk niet duidelijk hoeveel hexadecaan in de diesel aanwezig is en zegt dus niets over de samenstelling. In plaats daarvan maakt het cetaangetal duidelijk hoe de diesel reageert. Sommige brandstoffen hebben een nog sterker zelfontbrandinggedrag dan hexadecaan. In dat geval kan een cetaangetal ook boven de 100 uitkomen.