Bedrijven zijn in Nederland verplicht om een veilige werkplek te garanderen aan de medewerkers die bij hen in dienst zijn. Deze verplichting komt voort uit de Arbowet. Bedrijven moeten er voor zorgen dat het bedrijfspand, de bouwplaats, de projectlocatie of andere werksituatie zo veilig mogelijk is voor werknemers en andere aanwezigen. Hieruit vloeit voort dat bedrijven verplicht zijn om bepaalde (elektrische) gereedschappen te keuren. Daarnaast moeten bedrijven er voor zorgen dat kranen en andere hijsmiddelen zijn gekeurd en voorzien zijn van de juiste bevestigingsmiddelen. Alleen veilige gereedschappen en werktuigen zijn niet voldoende.
Veiligheidsaspecten op het werk
Het personeel moet ook op de hoogte zijn van de veiligheidsaspecten die verbonden zijn aan het werken met bepaalde werktuigen en gereedschappen. Bij de meeste werktuigen is er sprake van roterende delen en word er een bepaalde mechanische kracht uitgeoefend. Wanneer een werknemer hier onzorgvuldig mee omgaat kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn. Werkgevers zijn daarom verplicht om werknemers voor de aanvang van de werkzaamheden goed te instrueren over de manier waarop de werkzaamheden moeten worden verricht.
Werkinstructie
Deze instructie moeten bedrijven kunnen aantonen bij de Arbeidsinspectie wanneer deze inspectie daarom vraagt. Het is moeilijk om een werkinstructie die mondeling is gegeven aan te tonen bij de arbeidsinspectie. Daarom kiezen veel bedrijven er voor om de werkinstructie schriftelijk te doen. Vaak worden hiervoor opleidingsinstanties benadert. Deze opleidingsinstanties verzorgen voor bedrijven de complete theoretische instructie. Daarnaast zorgen ze er voor dat er ook in de praktijk kan worden geoefend. Dit kan meestal bij de opleidingsinstantie. Daarnaast kiezen veel bedrijven in samenwerking met opleidingsinstanties er voor om veiligheidstrainingen binnen de muren van het bedrijf te doen. Daarbij kan vaak ook gebruik worden gemaakt van de middelen die het bedrijf te beschikking heeft zoals heftrucks, reachtrucks en kranen. Voor een bedrijf is deze samenwerking interessant omdat het kostenbesparend is en daarnaast ook professioneel omdat de instructies door externe instanties worden gegeven. Dit ontzorgt een bedrijf. Voor werknemers is het prettig dat de instructies en de praktijktraining binnen het bedrijf plaatsvinden waar ze normaalgesproken ook werken. Dit is een vertrouwde omgeving en er wordt gewerkt met apparatuur waarmee ze ook in de toekomst zullen werken.
Wat is de geldigheid van veiligheidscertificaten
Wanneer werknemers een veiligheidstraining hebben gehad wordt deze vaak afgerond met een examen. Het examen bestaat vaak uit een theoretisch deel en een praktisch deel waarbij daadwerkelijk met de machines en voertuigen wordt geoefend. Na het afronden van de training en het behalen van de examens is de medewerker voldoende geïnstrueerd om de werkzaamheden uit te voeren waarvoor hij de instructie heeft gevolgd. Een veiligheidscertificaat en een werkinstructie is niet onbeperkt geldig. Voor onderstaande veiligheidscertificaten en werkinstructies is een geldigheidsduur van toepassing van vijf jaar.
- Veilig hijsen en heffen certificaat
- Valbeveiliging certificaat
- Heftruck certificaat
- Reachtruck certificaat
- Veilig werken met een hoogwerker certificaat
Naast bovengenoemde veiligheidscertificaten wordt er in de praktijk ook vaak gevraagd om andere veiligheidscertificaten. Een bekend certificaat dat veel gevraagd wordt is het VCA. Hierover is in de volgende alinea informatie beschreven.
VCA certificaat
Daarnaast wordt er in de praktijk ook vaak het VCA verplicht gesteld voor werknemers op bouwlocatie en de petrochemische sector. Niet alleen op bouwlocaties wordt het VCA gebruikt als veiligheidsinstructie, in toenemende mate wordt het VCA ook gebruikt voor machinefabrieken en productiebedrijven als veiligheidsinstructie monteurs en ander technisch personeel. VCA is een afkorting die staat voor Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een Basis VCA voor uitvoerend personeel en VOL VCA voor leidinggevenden. Een VCA certificaat is tien jaar geldig.