De term ‘management’ is tegenwoordig niet meer weg te denken uit het bedrijfsleven. Niet alleen in bedrijven heeft men het over management ook stichtingen en nonprofit instellingen hanteren regelmatig het woord ‘management’ als ze het hebben over het besturen van hun organisatie. De term management is een Engels woord maar is afgeleid van het Franse woord ‘ménagement’, dit woord kan in het Nederlands worden vertaald met ‘dirigeren’ of ‘leiden’. Ook het Latijnse ‘manu agere’ lijkt op de term management. Manu agere kan men vertalen met ‘aan de hand leiden’. Uit beide omschrijvingen komt naar voren dat management te maken heeft met leiding geven.
Leidinggevende
Een leidinggevende wordt in Nederland tegenwoordig steeds vaker een manager genoemd. De Engelse termen zijn aan het einde van de virige eeuw het Nederlandse bedrijfsleven ingestroomd en aan die ontwikkeling is nog geen einde gekomen. Een manager geeft in de praktijk meestal leiding aan een bedrijf, afdeling, productielijn of ander onderdeel van een organisatie of aan de organisatie als geheel. Kenmerkend is dat de manager onder zich mensen, grondstoffen, werktuigen en andere middelen heeft om in te zetten voor het doel dat de organisatie voor ogen heeft. Dit doel kan door de manager zelf zijn geformuleerd maar het is ook mogelijk dat de organisatie al een visie, missie en doelstellingen had bepaald voordat de manager werd aangenomen.
Competenties en capaciteiten
De manager is bij het managen afhankelijk van de competenties van zichzelf evenals de competenties van de personeelsleden die onder de manager staan. Daarnaast zijn managers afhankelijk van de capaciteiten van werktuigen zoals productiemachines en de beschikbaarheid van grondstoffen. Een manager heeft daarnaast geld nodig als belangrijkste ruilmiddel om grondstoffen en machines aan te schaffen en het salaris van personeel te betalen. Een manager kan zijn of haar invloed gebruiken om de compententies van zichzelf of haarzelf te optimaliseren evenals de compententies van de ondergeschikten.
Invloed
Een manager heeft invloed op de hiervoor genoemde productiefactoren maar heeft deze niet altijd volledig in de hand. Personeelsleden kunnen aangenomen worden maar kunnen ook vertrekken of ziek zijn. Machines zullen verouderen en slijten waardoor storingen optreden. Voor het oplossen van die storingen is goed opgeleid en ervaren personeel nodig. Er dient dus geld vrij gemaakt te worden voor opleiding van personeel. Ook kan een manager er voor kiezen om gekwalificeerde personeelsleden aan te nemen maar die hebben meestal een stevige salariswens. Een manager moet in de praktijk keuzes maken en dat behoort bij zijn of haar functie.
Wie is de manager?
Als er problemen ontstaan verwachten ondergeschikte personeelsleden dat de manager de leiding neemt en een duidelijke visie heeft over de oplossing van de problemen. Het is een interessant gegeven dat op moment dat er problemen ontstaan pas zal blijken of de manager wel echt een manager is. De manager zal het personeel moeten betrekken bij de oplossing van de meeste problemen zodat er voldoende draagvlak ontstaat.
Het komt echter ook voor dat ondergeschikten de leidinggevende rol op zich nemen als er problemen ontstaan. Dit kan zowel bewust als onbewust gebeuren. Zo kan het in de praktijk voorkomen dat een of enkele personeelsleden het probleem kortdater oplossen dan de leidinggevende of zelfs de leidinggevende instructies geven. Een manager is daardoor niet meteen ook de daadwerkelijke leidinggevende hoewel dat wel van zijn functie wordt verwacht.
Definitie van management
Op internet zijn verschillende definities van management te vinden. Hoewel de meeste definities een duidelijke omschrijving geven van wat management is, kon de schrijver van deze website ( technischwerken.nl ) het niet laten om een definitie van management te bedenken. Volgens hem is management:
Het aannemen, aanschaffen, aansturen, analyseren, belonen, straffen en wegsturen van mensen, dieren, werktuigen, onroerende en roerende goederen en grondstoffen ten behoeve van de doelen van de organisatie.
In deze definitie zijn verschillende processen beschreven waar een manager in de praktijk meestal mee te maken krijgt.
- Aannemen is een begrip waarmee in dit verband het aannemen van personeel wordt bedoelt.
- Een manager krijgt ook te maken met het aanschaffen van werktuigen, dieren en grondstoffen.
- Het aansturen is het begeleiden van het bedrijfsproces en het inspelen op problemen en deze effectief oplossen.
- Het analyseren is het beoordelen of alle factoren datgene doen wat ze behoren te doen.
- Straffen en corrigeren is soms noodzakelijk als mensen handelen in strijd met de wet of het organistratieproces bewust tegenwerken. Het doel van staffen is de organisatie vooruit helpen.
- Wegsturen is een uiterst middel om afscheid te nemen van mensen maar ook kan men afscheid nemen van machines of een keuze maken voor andere grondstoffen.
Een manager is veranwoordelijk voor een of meerdere van de volgende factoren: mensen, dieren, werktuigen en onroerende en roerende goederen en grondstoffen.
Tegenwoordig worden dieren door de vergevorderde (landbouw)mechanisatie niet veel meer ingezet. Toch kunnen kippenhouders, varkenshouders en melkveehouderijen net als andere veebedrijven niet zonder dieren als belangrijkste productiefactor.
Onroerende zaken zoals (utiliteits)gebouwen vormen vaak het uiterlijk van de organisatie. Daarbinnen werken mensen, wordem grondstoffen verwerkt en roerende goederen zoals producten. Werktuigen zoals machines worden gebruikt om van grondstoffen producten te maken.
Een goede manager weet al deze factoren goed op elkaar af te stemmen. Daarvoor is vaak veel ervaring en opleiding nodig. Er zijn echter mensen die van nature een goede leidinggevende zijn maar de mensen die dat luid over zichzelf roepen zijn meestal geen goede managers. Pas wanneer de ondergeschikten, leidinggevenden en klanten van de manager zeggen dat hij of zij over de juiste kwaliteiten beschikt kun je er vanuit gaan dat je te maken hebt met een gekwalificeerde manager.