Wat is een kraspen en waar wordt een kraspen voor gebruikt?

Een kraspen is een gereedschap dat bestaat uit een dunne stalen pen met een scherpe punt. Een kraspen wordt gebruikt als aftekenmateriaal op metaal. Omdat metaal vrij hard en redelijk krasvast is moet een kraspen van zeer hard metaal zijn gemaakt. Men kan hiervoor Wolfraamcarbide of Widia gebruiken. Dit is een goedkoop materiaal met een grote hardheid. Een kraspen bevat daarom een geharde of hardmetalen punt. Deze punt is geslepen onder een hoek van 30°. Een kraspen heeft meestal een rechte punt maar er zijn ook kraspennen met een gebogen punt. Verder bestaan er kraspennen waarvan de krasstiften verwisseld kunnen worden.

Waarvoor wordt een kraspen gebruikt?
Kraspennen worden gebruikt voor het aftekenen op metaal. Een potlood of pen is hiervoor niet geschikt. Metaal neemt geen inkt op en de stift van een potlood laat nauwelijks een zichtbare lijn achter op het metaal. Daarom moet men wel gaan krassen om een duidelijke lijn aan te brengen op metaal.

Aftekenen
Het aftekenen met een kraspen is eigenlijk niets anders dan het aanbrengen van lijnen conform de gewenste maatvoering. Men kan het aftekenen doen op basis van technisch tekeningen. Vaak zijn de technische tekeningen in een bepaalde schaal gemaakt en is de daadwerkelijke gewenste maat bij de tekening aangegeven.

Met een centerpons geeft men de centers aan op een metalen plaat. Met een kraspen kan men naar deze punten lijnen trekken. Men kan ter verduidelijking een werkstuk van te voren bestrijken met sneldrogende aftekeninkt. Deze inkt zorgt er voor dat de lijnen duidelijker zichtbaar worden waardoor men slechts met weinig druk de kraspen over het werkstuk hoeft te bewegen. Als er geen lijnen of sporen op het werkstuk mogen achterblijven gebruikt men een messing kraspen.

Langs de lijnen zal de metaalbewerking moeten worden uitgevoerd. Men kan bijvoorbeeld op basis van deze lijnen een plaat in een gewenste hoek zetten, doorknippen of doorzagen.

Krasblok
Als men zeer nauwkeurig moet aftekenen maakt men gebruik van een krasblok. Het krasblok wordt samen met het werkstruk op een zogenoemde vlakplaat geplaatst. Een krasblok bestaat uit een zuil op een voet en een verstelbare kraspen. Als men het krasblok over de vlakplaat gaat verschuiven kan men zeer nauwkeurig horizontale lijnen op een vlak metaaloppervlak aanbrengen. Men kan een krasblok gebruiken op elk verticaal werkstukvlak.