Een centerpons wordt ook wel een puntslag genoemd. Dit is een gereedschap in de vorm van een stalen pen met een harde scherpe punt. De punt van een centerpons is scherp geslepen. Meestal is de punt van de centerpons onder een hoek van 90° geslepen. Er zijn verschillende centerponsen maar in de praktijk lijken ze allemaal op elkaar. De diameter en lengte kunnen verschillen evenals de wijze waarop de centerpons taps afloopt van de bovenkant naar de punt aan de onderkant.
Waarvoor wordt een centerpons gebruikt?
Een centerpons wordt gebruikt om een klein putje te maken in materiaal. Dit materiaal kan zowel metaal, kunststof als hout zijn. Er wordt een putje met een centerpons gemaakt om aan te geven waar bijvoorbeeld een gat geboord moet worden. Het putje wordt dan in het middelpunt van het te boren gat aangebracht.
Het centerpons wordt op de gewenste positie aangebracht. Over het algemeen plaatst men de centerpons loodrecht op het materiaal waarin het puntje moet worden aangebracht. Vervolgens geeft men met een hamer een klap op de centerpons. Dit veroorzaakt een klein puntje, afhankelijk van de hardheid van het materiaal.
In het putje van de centerpons plaats men de punt van een boor. Het putje zorgt er voor dat de boor niet wegschiet tijdens het boren. Daardoor kan men nauwkeurig boren.
Centerpons ter ondersteuning van aftekenen
Een centerpons kan ook worden gebruikt ter ondersteuning van het aftekenen op materiaal. In dat geval gebruikt men de centerpons om de aftekencenters te plaatsen op het materiaal. Dit zijn eveneens putjes alleen worden deze putjes gebruikt om bijvoorbeeld met een steekpasser een boog of cirkel af te tekenen op materiaal. De punt van de passer kan door het putje van de centerpons niet wegglijden. Hierdoor kan men nauwkeuriger aftekenen. Meestal gebruikt men daarvoor ook een zogenoemde kraspen.
Verschil tussen centerpons en drevel
Het uiterlijk van een centerpons lijkt een beetje op het uiterlijk van een drevel of op een doorslag. In de praktijk wordt een centerpons soms verward met deze gereedschappen. Een centerpons heeft echter een spitse punt en een drevel heeft een holle punt. Een doorslag heeft een vlakke punt. In de praktijk kun je dus goed zien aan de punt om wat voor stuk gereedschap het gaat.
Automatische centerponsen
Er bestaan ook automatische centerponsen. Het is bij automatische centerponsen niet nodig om met een hamer op de centerpons te slaan. Men plaatst de automatische centerpons op de gewenste positie bovenop het werkstuk. Vervolgens drukt men op deze centerpons waardoor door de kracht van het indrukken een veermechanisme worden gespannen en bij voldoende druk doorslaat op het werkstuk. Hierdoor ontstaat een klein putje of center in het werkstuk. De bediening van de automatische centerpons is met één hand. De slagkracht van deze centerpons is meestal traploos instelbaar.