In een krappe arbeidsmarkt is het schrijven van vacatures een belangrijk onderdeel van de personeelswerving. Dat is algemeen bekend en veel bedrijven leggen de focus op het schrijven van vacatures. Dat blijkt ook aan de enorme hoeveelheid vacatures die op internet gepubliceerd zijn. Wanneer je de opdracht hebt gekregen om vacatures te schrijven zal je dus je uiterste best moeten doen om er voor te zorgen dat kandidaten op jouw vacature reageren. De strijd om de geschikte kandidaten is begonnen en jouw vacature vormt daarin een belangrijk onderdeel. In deze tekst volgen een aantal tips die je mee kunt nemen in het schrijven van een vacature voor technisch personeel.
Voorbereiding op het schrijven van een technische vacature
De voorbereiding is het belangrijkste gedeelte van het schrijven van een vacature. Tijdens de voorbereiding ga je de juiste informatie inwinnen over de vacature. Deze informatie vormt de basis van een succesvolle vacature. Het inwinnen van informatie kan op verschillende manieren gebeuren. De voorbereiding kun je indelen in twee groepen: er is een vacaturebeschrijving aanwezig of er is geen vacaturebeschrijving aanwezig.
Vacaturebeschrijving aanwezig
Als je een vacature schrijft voor een opdrachtgever in de techniek kun je bij dit bedrijf navragen of er een vacature aanwezig is of een functiebeschrijving. Deze vacature of functiebeschrijving kun je natuurlijk niet letterlijk overnemen maar zal je in eigen woorden moeten zetten voor een unieke en onderscheidende tekst. Dat is beter voor Google maar ook voor het behalen van meer reacties. De vacaturetekst wordt helemaal waardevol als je deze gaat aanvullen met extra informatie die de vacature een karakter geven.
Vacaturebeschrijving niet aanwezig
Mocht er helemaal geen vacaturebeschrijving aanwezig zijn dan zal je zelf aan de slag moeten met inwinnen van relevante informatie voor een vacature. Uiteraard kun je deze informatie inwinnen bij jouw contactpersoon bij het bedrijf door de juiste vragen te stellen. Voordat je dat echter gaat doen kun je het beste eerst voorwerk verrichten. Door de website van het bedrijf te bestuderen krijg je alvast een goed beeld van de producten die het bedrijf maakt en hoe het bedrijf zichzelf presenteert aan het grote publiek. Dat zorgt er voor je een indruk krijgt in wat voor omgeving de vacature open staat. Met deze indrukken kun je het bedrijf gericht bellen en kun je een aantal vragen stellen om de informatie over de vacature verder uit te diepen.
Vragen voor het uitwerken van de vacature
Het inwinnen van extra informatie over een vacature is maatwerk. Wanneer je al een aantal antwoorden weet hoef je bepaalde vragen niet te stellen aan je opdrachtgever. Vaak ontstaan er vragen ook wanneer je een ogenschijnlijk complete vacaturetekst hebt ontvangen. Hieronder staan een aantal onderwerpen waarover je vragen kunt stellen:
- Welke functie staat open: voor welke functie zoekt het bedrijf een kandidaat? Zijn er misschien meerdere benamingen voor dezelfde functie? Dan kun je deze andere benamingen ook noteren zodat je later de meest aansprekende functienaam gaat verwerken in de vacature.
- Werkzaamheden: uiteraard wil je graag weten welke werkzaamheden in de technische vacature uitgevoerd moeten worden. Wat gaat de persoon in een dergelijke functie doen? Hoe ziet zijn of haar werkdag of werkweek er uit? Als er verschillende werkzaamheden zijn kun je vragen welke werkzaamheden het meeste voorkomen en welke werkzaamheden minder voorkomen. Welke werkzaamheden zijn het meest complex, waardoor daar de nadruk op komt te liggen.
- Gewenst ervaringsniveau: welk ervaringsniveau moet de kandidaat hebben met betrekking tot de werkzaamheden? Gaat de technisch medewerker aan de slag als assistent, instromer of leek aan de slag dan zal de medewerker veel begeleiding nodig hebben en mogen verwachten van de werkgever. Gaat de kandidaat als zelfstandige of vakvolwassen persoon aan de slag dan zal er meer van hem of haar worden verwacht. Als het gewenste ervaringsniveau nog hoger is en de technisch medewerker moet leidinggevende taken uitvoeren dan zal dat direct invloed hebben op het takenpakket. Benoem ook specifiek de verantwoordelijkheden die de medewerker gaat dragen in de functie. Meestal heeft het gewenste ervaringsniveau ook een effect op de gevraagde opleidingen.
- Opleidingsachtergrond. Welke opleidingen of trainingen moet de technisch medewerker hebben afgerond om bovenstaande werkzaamheden veilig en vakkundig te kunnen uitvoeren? Hierbij komen zowel opleidingsrichtingen zoals: mechatronica, elektrotechniek, installatietechniek, werktuigbouwkunde enzovoort aan de orde maar ook opleidingsniveaus. Voor uitvoerende technische functies zijn dit over het algemeen mbo opleidingen die niveauklassen hebben van niveau 1 tot en met 4. Voor veel leidinggevende functies worden echter HBO opleidingen vereist die eveneens in een specifieke opleidingsrichting hebben.
- Aanvullende trainingen en certificaten. Soms zijn niet alleen de opleidingen belangrijk maar worden ook aanvullende trainingen en certificaten gevraagd. Dat kunnen trainingen of certificaten zijn die nodig zijn om specifieke werkzaamheden uit te voeren. Hierbij kun je denken aan lascertificaten en technische NEN certificaten zoals NEN3140 of NEN1010. Verder kunnen ook specifieke veiligheidscertificaten worden gevraagd zoals VCA VOL en VCA Basis. Deze certificaten kunnen soms nog belangrijker zijn dan de daadwerkelijke opleidingen die worden gevraagd. Dat komt omdat veel certificaten gekoppeld zijn normeringen en veiligheid op de werkvloer. Zonder deze certificaten kan of mag je bepaalde werkzaamheden niet uitvoeren.
- Vragen met betrekking tot veiligheid en veilig werken. Het gedeelte met betrekking tot veiligheid kan verder worden uitgediept. Zeker als het gaat om een functie in de techniek is er vaak sprake van specifieke veiligheidsrisico’s. Wordt er bijvoorbeeld gewerkt in een omgeving met machines of voertuigen? Wordt er gewerkt op hoogte of in besloten ruimtes? Afhankelijk van het werk en de sector kunnen er risico’s verbonden zijn aan het werk die moeten worden doorgegeven aan werknemers voordat ze beginnen. In de uitzendbranche noemt men dit ook wel de doorgeleidingsplicht. Uitzendbureaus zijn verplicht om alle relevante veiligheidsaspecten bij opdrachtgevers in kaart brengen. Het is verstandig om dit tijdens het inwinnen van de vacature te doen.
- Algemene aspecten. Er zijn verschillende algemene aspecten van belang als het gaat om vacatures. Deze algemene aspecten gelden voor elke vacature die geschreven wordt. Het gaat hierbij om de locatie van het bedrijf, is een rijbewijs en eigen auto vereist. Heeft de technisch medewerker gereedschap nodig? Over het algemeen krijgt een monteur gereedschap van het bedrijf maar in sommige gevallen moet hij of zij zelf gereedschap meenemen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij grote renovaties en revisies die projectmatig worden uitgevoerd. Het is belangrijk om dit in kaart te brengen dan weet je waarmee de medewerker uitgerust moet worden voordat hij of zij aan de slag gaat.
- Wat zijn de werktijden? Staan de werktijden vast? Wordt er in ploegen gewerkt of worden consignatiediensten gehanteerd in de praktijk (dit is functie-afhankelijk)?
- Welke arbeidsvoorwaarden worden geboden? Onder welke cao valt de werknemer en hoe zal zijn of haar salaris worden ingeschaald? Uitzendbureaus zijn verplicht om equal pay te hanteren oftewel gelijkwaardige beloning voor flexwerkers ten opzichte van werknemers die rechtstreeks bij het bedrijf werken. Dit is ook van toepassing op reiskosten en andere vergoedingen.
Als je de antwoorden op bovenstaande punten in kaart hebt kun je aan de slag met het schrijven van een vacature. In onderstaande alinea’s is weergegeven hoe je elk onderdeel van de vacature kunt uitschrijven. Let op dat je hierbij bovenstaande informatie zoveel mogelijk moet hanteren. Verzin er geen informatie bij en hou de informatie zo kloppend mogelijk. Uiteraard ben je vrij om zoveel mogelijk de positieve kanten van de functie in de verdere tekst te onderstrepen.
Titel van de vacature voor een montagemedewerker
De titel van de vacature is een belangrijk element voor de vindbaarheid van de vacature maar moet ook de doelgroep aanspreken. De titel kan bestaan uit een aantal elementen:
- Functienaam/ beroep
- Sector
- Ervaringsniveau
Als je deze drie aspecten hanteert kun je voor elke technische functie en vacaturetitel maken. Hieronder staan een aantal voorbeelden:
- Zelfstandig elektromonteur utiliteit
- BBL mechatronicamonteur machinebouw
- Leidinggevend engineer werktuigbouwkunde
De combinaties die je kunt maken in vacaturetitels is bijna onuitputtelijk. Hou er rekening mee dat de titel duidelijk moet weergeven waar de vacature over gaat. De titel moet kort zijn en goed leesbaar zijn. Kies herkenbare functienamen die meteen aansluiting bieden bij de doelgroep waar de titel op is gericht.
Het schrijven van de inleiding van de vacature
Direct onder de titel van de vacature volgt een samenvatting van de functie. Deze samenvatting kan worden beschouwd als een inleiding op de rest van de vacature. De eerste regels van deze inleiding zijn van groot belang omdat je met deze regels de kandidaat moet interesseren om verder te lezen. Je kunt deze regels schrijven in een vragende vorm zoals: ‘ben je op zoek naar nieuwe uitdaging?’ of: ‘Ben je op zoek naar de baan van je leven?’. Deze algemene vragen zullen echter afstompend klinken omdat je deze in heel veel vacatures kunt lezen. Daarom kun je beter onderscheidend zijn en proberen de doelgroep direct aan te spreken. Een paar voorbeelden:
- Stel de warmtepomp geeft storing, kunnen we dan jou bellen? Dan ben jij de vakbekwame servicemonteur installatietechniek waar wij naar op zoek zijn.
- Heb je genoeg van al die loze beloften in vacatures kies dan voor een echte baan bij een toonaangevend bedrijf.
- Ben je op zoek naar toonaangevende techniek en ben je nooit uitgeleerd? Dan ben jij de leergierige kandidaat waar wij naar op zoek zijn.
- De techniek staat nooit stil, ben jij ook altijd in beweging? Start dan bij ons en kom er achter dat je jezelf elke dag kunt ontwikkelen in de techniek.
Bovenstaande voorbeelden geven niet allemaal direct een aanwijzing om wat voor soort functie of baan het gaat. De bovenste regels geven echter wel duidelijk aan dat het om een functie in de installatietechniek gaat. Je kunt er voor kiezen om in de eerste regels te beschrijven wat voor baan het betreft. In dat geval is het mooi als je vakjargon gebruikt of specifieke technieken aspecten van het werkveld benoemd.
Na de eerste regels van de inleiding is het belangrijk om meteen weer te geven wat de technisch medewerker kan verwachten in deze baan. Welke technieken worden uitgevoerd, welke machines en apparaten komen daarbij aan de orde? Hoeveel verantwoordelijkheid draagt de medewerker in deze functie en wat zijn de loopbaanperspectieven? Als er diverse werkzaamheden worden uitgevoerd kun je ook benadrukken welke werkzaamheden het meeste aandacht krijgen. Dit kun je eventueel ook in percentages aangeven. Als je bijvoorbeeld een vacature voor de functie allround onderhoudsmonteur wil schrijven kun je aangeven hoeveel procent van de werkzaamheden bestaan uit mechanisch onderhoud, hoeveel procent elektrotechnisch onderhoud en hoeveel procent mechatronisch onderhoud is. Dat geeft een duidelijke indruk aan kandidaten die de vacature lezen.
Al deze vragen kunnen als het goed is beantwoord worden met de informatie die is ingewonnen bij de voorbereiding op het schrijven van de vacature. Je kunt in dit deel ook aandacht besteden aan de cultuur van het bedrijf waar de vacature open staat. Is dit bijvoorbeeld een formele en afstandelijke cultuur of juist een open cultuur waarbij werknemers gene nummer zijn maar juist bij de voornaam bekend zijn. Hoewel veel mensen van nature wellicht geneigd zijn om een voorkeur te geven aan de informele bedrijfscultuur heeft ook een professionele afstandelijke bedrijfscultuur voordelen die cultuur is vaak aanwezig bij grotere bedrijven die alle bedrijfsprocessen heel duidelijk hebben ingeregeld.
Wat wordt gevraagd? Weergave van de functie-eisen
Het gedeelte van de functie-eisen wordt meestal goed doorgelezen door mensen die de vacature onder ogen krijgen. Hierin staat aangegeven waar kandidaten of sollicitanten aan moeten voldoen om in aanmerking te komen voor de vacature. Omdat de functie-eisen kunnen verschillen tussen de diverse technische functies is hieronder een algemene beschrijving weergegeven van verschillende punten waarover je informatie kunt inwinnen. De volgorde is hieronder willekeurig en kan aangepast worden aan de structuur en tekst opbouw van de vacature die geschreven wordt.
- Gevraagde opleidingen. In dit gedeelte benoem je welke opleidingen je minimaal voor het uitoefenen van de vacature nodig hebt. Mochten aanvullende opleidingen gewenst zijn dan kun je dit als zogenaamde ‘pré’ aangeven. Zo kun je bijvoorbeeld aangeven dat mbo werktuigbouwkunde niveau 4 vereist is en dat het bezit van een lasdiploma MIG/MAG 3 of hoger een pré is in het sollicitatieproces.
- Gevraagde certificaten: met betrekking tot veilig werken kunnen extra certificaten worden gevraagd zoals NEN3140 voor elektromonteurs of VCA Basis voor bouwmedewerkers en VCA Vol voor leidinggevenden op de bouw.
- Gevraagde (werk)ervaring. In dit gedeelte kun je de gevraagde werkervaring noemen maar ook ervaring die bijvoorbeeld in hobby’s, tijdens opleidingen of tijdens de beroepspraktijkvorming (stage) is opgebouwd. Met name voor mensen die een omscholingstraject volgen of net klaar zijn met hun opleiding is het lastig om voldoende werkervaring te tonen op hun cv. Deze groep kan worden afgeschrikt wanneer een aantal jaar werkervaring als harde eis wordt gesteld. Er heerst een grote krapte op de arbeidsmarkt. Daarom is het belangrijk om ook minder ervaren werkzoekenden in aanmerking te laten komen. Door het ervaringsniveau in de functie niet aan te dikken kun je meer reacties verwachten. Ook kun je aangeven welke hobby’s als relevante ervaring kunnen worden beschouwd. Hierbij kun je denken aan het sleutelen aan brommers of auto’s in het geval je een vacature voor een mechanisch monteur hebt geschreven. De gewenste ervaring is natuurlijk per functie verschillend. Voor tekenaars is bijvoorbeeld tekenervaring met een specifiek tekenprogramma bijvoorbeeld AutoCAD of inventor ook op school of in de privésfeer/ hobby aan te leren.
- Competenties van belang voor de functie. Karaktereigenschappen en persoonlijke kenmerken worden ook wel de ‘zachte eisen’ van een vacature genoemd maar de aspecten zijn desalniettemin belangrijk. Je kunt hierbij denken aan technisch inzicht, communicatieve vaardigheden, verantwoordelijkheidsbesef, nauwkeurig kunnen werken. In dit gedeelte beschrijf je als het ware die eigenschappen van de ideale kandidaat voor de functie.
- Veiligheid. In veel technische functies zijn veiligheidsrisico’s aanwezig en specifieke arbeidsomstandigheden die een bepaalde werkmethode vereisen. Door een apart punt over veiligheid te benoemen kun je extra benadrukken wat van de medewerker wordt verwacht op het gebied van veiligheid. Bovendien laat je door het benadrukken van de veiligheid zien dat het bedrijf veel waarde hecht aan veiligheid. Medewerkers die veiligheid ook belangrijk vinden zullen het bedrijf hier extra voor waarderen.
- Overige zaken die van belang zijn. Hierbij kun je denken aan de bereidheid om in ploegen te werken of op verschillende locaties. Ook kun je hierbij benoemen of iemand fulltime beschikbaar moet zijn of in ieder geval 32 uur. Ook het bezit van een auto of ander eigen vervoer kan vereist zijn.
Hoewel hierboven aardig wat punten zijn benoemd is het belangrijk om de alinea waarin de functie-eisen worden genoemd niet te groot te maken. Hoe meer eisen worden genoemd hoe minder mensen aan de eisen kunnen voldoen. Je wilt natuurlijk zoveel mogelijk kandidaten op jouw vacature binnen halen daarom is het belangrijk dat je de functie-eisen kort en bondig gaat samenvatten en echt de belangrijkste aspecten benoemd.
Over het bedrijf. Beschrijving van de organisatie waar de vacature beschikbaar is
Niet alleen de inhoud van de functie is belangrijk ook de organisatie waar de vacature open staat. Dit artikel is een algemene beschrijving met betrekking tot de publicatie van diverse technische vacatures. Daarom kan geen specifieke informatie worden gegeven over organisaties waar technische vacatures open kunnen staan. Technische functies verschillen maar ook binnen de techniek verschillen sectoren en bedrijven vaak sterk van elkaar in vakmanschap, product en cultuur. Dat zorgt er voor dat elke organisatie een soort karakter heeft. Dit karakter is tevens het onderscheid tussen bedrijven en kan daarom heel nuttig zijn om te benoemen. Sommige mensen kiezen namelijk eerder voor een bepaald (toonaangevend) bedrijf dan voor een bepaalde functie. Er zijn grote bedrijven die een grote aantrekkingskracht hebben maar er zijn ook kleine minder bekende bedrijven die de interesse kunnen wekken van sollicitanten.
Je hebt tijdens het inwinnen van de informatie over de vacature veel relevante informatie kunnen binnen halen over het bedrijf. Deze informatie kun je nu gebruiken om een bedrijfsbeschrijving weer te geven. Probeer een bedrijf vanuit het perspectief van een technisch medewerker te bekijken als je het bedrijf beschrijft. Een technische werkzoekenden let op andere aspecten dan iemand die een kantoorfunctie bij een bedrijf gaat bekleden. Je kunt hierbij extra aandacht besteden aan de producten, installaties, werktuigen en constructies die worden aangelegd en opgebouwd. Ook de kwaliteitseisen die hierbij aan de orde komen kun je benoemen even als de marktpositie van het bedrijf. Ook kun je aangeven in welke omgeving de werkzaamheden worden gedaan. Heeft het bedrijf bijvoorbeeld veel projecten in de utiliteit, woningbouw of industrie? Gaat het om veel seriematige werkzaamheden of juist om unieke installaties, werktuigen en constructies die maatwerk worden aangebracht in gebouwen of andere werklocaties.
Ook algemene aspecten zijn van belang. Welke bedrijfscultuur heerst er: formeel of informeel. Ben je als werknemer een nummer of juist een persoon? Is er aandacht voor persoonlijke ontwikkeling of persoonlijke loopbaanbegeleiding. Kun je opleidingen en trainingen volgen? Werken collega’s onderling samen of werkt iedereen individueel. Tot slot is natuurlijk de locatie en bereikbaarheid van het bedrijf een belangrijk gegeven.
Arbeidsvoorwaarden. Wat ontvangt de werknemer in de functie?
Veel technische medewerkers kijken naar de arbeidsvoorwaarden, vooral wanneer er in bepaalde sectoren heel veel vacatures open staan. Daarom kun je op dit gebied van de arbeidsvoorwaarden een verschil maken. Hierbij kan een bandbreedte met betrekking tot een salaris worden benoemd. Daarbij is het belangrijk te benoemen of er nog toeslagen overheen komen. Dit zou bijvoorbeeld een vakantietoeslag kunnen. De opbouw aan vakantie-uren, kortom hoeveel vrije dagen heeft iemand op jaarbasis kan ook benoemd worden. De reiskostenvergoeding kan in de arbeidsvoorwaarden worden genoteerd evenals een deelname aan een pensioenregeling. Het is belangrijk om dit gedeelte zo wervend en enthousiast mogelijk neer te zetten. Voor sommige werkzoekenden zijn de arbeidsvoorwaarden de doorslaggevende factor bij het kiezen voor een bepaalde vacature of niet.