De koolstofvoetafdruk wordt in het Engels ook wel aangeduid met carbon footprint en is een cijfermatige weergave van de hoeveelheid CO2 uitstoot die ontstaat in de gehele productieketen van het delven van grondstoffen, consumptie tot en met de afvalverwerking en het gebruik van brandstoffen voor de productie van elektriciteit, verwarming en in het verkeer en transport over land, zee en door de lucht. De koolstofvoetafdruk of CO2 voetafdruk wordt uitgedrukt in een getal. Dit getal is echter lastig te berekenen. Voor het berekenen van het getal van de Nederlandse koolstofvoetafdruk wordt namelijk ook de CO2 emissie meegerekend die men in het buitenland heeft uitgestoten om grondstoffen en producten te leveren voor Nederlandse afnemers. Deze afnemers kunnen zowel consumenten zijn als bedrijven.
Consumptieperspectief en productieperspectief
Voor het berekenen van de koolstofvoetafdruk kan men uitgaan van verschillende perspectieven. Zo is er het consumptieperspectief en het productieperspectief. Het consumptieperspectief is de totale hoeveelheid koolstof die werd uitgestoten om datgene te leveren wat men in Nederland heeft geconsumeerd. Dit getal bevat dus ook de CO2 emissie die in het buitenland is gedaan voor de productie en levering van grondstoffen en producten voor Nederlandse afnemers. Het productieperspectief kijkt puur naar de hoeveelheid CO2 die daadwerkelijk is geproduceerd en uitgestoten door de Nederlandse economie (dus door Nederlandse bedrijven en consumenten gezamenlijk). Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceert regelmatig rapporten met daarin de koolstofvoetafdruk en de ecologische voetafdruk. Het laatste cijfer is overigens een breder geheel dan alleen de koolstofvoetafdruk. De ecologische voetafdruk omvat namelijk ook wat de mens aan grondstoffen uit de aarde neemt en wat men aan afval produceert.