De ecologische voetafdruk is een cijfermatige weergave van de totale hoeveelheid biologisch productieve grondstoffen, grondoppervlak en wateroppervlak dat een volk of land gebruikt om het consumptieniveau te handhaven en haar afvalproductie te kunnen verwerken. De ecologische voetafdruk wordt ook wel mondiale voetafdruk genoemd of kortweg voetafdruk. Deze voetafdruk is een getal dat wordt gemeten in mondiale hectares. Een ecologische voetafdruk wordt overigens niet alleen op basis van een land of volk in kaart gebracht. Men kan de ecologische voetafdruk ook berekenen per persoon of per huishouden.
Verbruik
De ecologische voetafdruk wordt ook wel aangeduid gedefinieerd als de hoeveelheid ruimte een persoon op aarde inneemt ten koste van de aarde. Hierbij wordt gekeken naar de levensstijl van de mens. De milieu-impact van de verschillende soorten consumptiegedrag van mensen is verschillend. Wat mensen consumeren kost energie, grondstoffen en ruimte. Ook brandstoffen komen hierbij aan de orde. Denk aan brandstoffen voor voertuigen maar ook voor verwarmingsinstallaties. De ecologische voetafdruk is een behoorlijk breed en dat maakt de berekening van het getal erg lastig. Zo moet men in feite ook de milieubelasting van het verbouwen van voedsel in de berekening opnemen evenals het transport van alle producten die door consumenten worden geconsumeerd en weggegooid.
Hypothetisch getal
De ecologische voetafdruk van bedrijven kan overigens ook in kaart worden gebracht evenals de ecologische voetafdruk per project of activiteit. Als men de ecologische voetafdruk berekend per mondiale hectare dan beschouwd men een mondiale hectare gelijk aan 1 hectare van biologisch productieve ruimte aan (mondiale) gemiddelde productiviteit. Hierbij wordt rekening gehouden met de huidige technologie. De ecologische voetafdruk blijft een hypothetisch getal. Toch gebruikt men dit getal wel in bepaalde rapporten over milieu en circulaire economie. Met de ecologische voetafdruk kan men een signaal afgeven om meer de focus te leggen op verduurzaming. Als de ecologische voetafdruk van een berdrijf of land groot is kan dat een reden zijn om het bedrijf of land aan te sporen om verantwoorder met milieu, grondstoffen, voedsel, brandstoffen en andere middelen om te gaan. De emissie van CO2 is daarbij ook een belangrijk onderwerp.
Ecologische voetafdruk
Een ecologische voetafdruk zal altijd blijven bestaan. Mensen zullen altijd consumeren en in bepaalde mate het milieu belasten. Daarvoor kunnen mensen echter ook wat terug doen. Door bijvoorbeeld bomen te planten en grondstoffen opnieuw te gebruiken kan de circulaire economie worden bevorderd. Mensen kunnen zelf op dit gebied heel veel doen en hoeven hierbij niet alleen naar overheden of bedrijven te kijken. Door bijvoorbeeld niet té veel eten te kopen en te letten op de verpakkingsmaterialen die om voedsel heen zitten kan al veel afval worden beperkt. Daarnaast zijn elektrisch rijden en de energie transitie van woningen belangrijke ontwikkelingen waardoor de ecologische voetafdruk wordt beperkt.