Biobased bouwen is een verzamelnaam voor bouwtechnieken waarbij gebruik wordt gemaakt van materialen die in de natuur worden gevonden en in de natuur terug kunnen groeien. Men zou biobased bouwen ook kunnen vertalen in het Nederlands met biologisch bouwen. Er zijn veel materialen die groeien in de natuur en als bouwmateriaal kunnen worden aangewend. Als men bijvoorbeeld denkt al alle verschillende houtsoorten dat zijn er nogal wat biobased materialen of biologische materialen die voor de bouw gebruikt kunnen worden. In de volgende alinea worden verschillende biobased materialen genoemd die veel voorkomen en regelmatig worden gebruikt in de bouw en techniek.
Biobased materialen
Biobased materialen passen goed in een duurzame bedrijfsvoering en een strategie binnen maatschappelijk verantwoord ondernemen. Fossiele grondstoffen zoals olie ontwikkelen zich in de aardbodem over een periode van duizenden jaren maar biobased materialen groeien in een veel kortere tijd. Dat zorgt er voor dat biobases materialen nauwelijks op kunnen raken. Hout is het bekendste biobased materiaal. Hout wordt onder andere gebruikt voor rabatdelen, boeidelen, kozijnen, schaliën, puiconstructies en houtskeletbouw. Maar naast hout zijn er nog verschillende andere biobased materialen die in de bouw worden toegepast zoals:
- Riet voor bijvoorbeeld rieten daken.
- Bamboe voor bouwconstructies.
- Natuurlijke vezels zoals vlas als verstevigende structuur.
- Stro en hooi voor isolatie.
- Sedum planten die gebruikt worden als dakbedekking
- Klei voor stenen en muren.
Biobased bouwen
Als men het heeft over biobased bouwen dan doelt men op het bouwen op basis van wat door de natuur geboden wordt. De hiervoor genoemde materialen worden door de natuur geboden. Het bouwen met deze materialen biedt veel voordelen. Zo zijn de materialen vaak makkelijk verkrijgbaar en daardoor goedkoop. Veel biobased bouwmaterialen zijn bovendien biologisch afbreekbaar of recyclebaar. Denk hierbij aan houtafval dat kan verwerkt kan worden tot houtspaanders in spaanplaten of omgezet kan worden in karton of papier. Het biologisch afbreekbaar zijn van veel bouwmaterialen is een voordeel maar het biedt ook nadelen. Hout kan bijvoorbeeld gaat rotten of schimmelen. Dat is ook het geval met hooi en stro. Vaak moeten natuurlijke grondstoffen worden beschermd door beschermingsmiddelen die minder milieuvriendelijk zijn. Zo moet hout in de praktijk vaak worden beschermd met verf, lak of beits om het materiaal te beschermen tegen de invloeden van de natuur zoals vocht.
Wet en regelgeving voor biobased bouwen
Wanneer men biobased bouwmaterialen gaat gebruiken op de bouw moet men er wel zeker van zijn dat de bouwmaterialen veilig kan gebruiken en dat het gebouw aan de eisen voldoet. Daarbij heeft men het met name over het Bouwbesluit. In het Bouwbesluit staan regels waaraan woningen en andere bouwwerken moeten voldoen. Het materiaal dat men gebruikt op de bouw moet uiteraard ook aan eisen voldoen. Als men bijvoorbeeld hooi gebruikt als isolatiemateriaal dan moet men ook de brandveiligheid als aspect meenemen. Dit is ook het geval als men hout gebruikt. Ook de constructieve stevigheid van de materialen evenals de duurzaamheid zijn belangrijke aspecten die in overweging genomen moeten worden voordat men biobased materialen daadwerkelijk gaat gebruiken op de bouw. De overheid en verschillende spelers in de bouwwereld moeten hun wetten, regels en voorschriften nog goed toespitsen op biobased bouwen voordat deze manier van bouwen echt op grotere schaal wordt toegepast in de bouwsector.