Vliegtuigpatent op eerste vliegtuig ter wereld teruggevonden in 2016

In de techniek draait het om innovatie, het bedrijf dat technologisch voorop loopt kan over het algemeen rekenen op meer interesse vanuit de markt. In afgelopen eeuwen werden veel toonaangevende uitvindingen gedaan. Deze uitvindingen hebben de wereld verandert. Een voorbeeld is de uitvinding van het vliegtuig. Als iemand of een bedrijf een bepaalde uitvinding had gedaan kon deze daar patent op aanvragen. Met een patent of octrooi verkreeg een persoon of bedrijf het recht om een product of werktuig industrieel te maken en op de markt te brengen.

Gebroeders Wright
De gebroeders Orville en Wilbur Wright vroegen op 23 maart 1903 bescherming aan voor hun vliegtuig. Dat vliegtuig werd toen de Flying Machine genoemd. Het octrooi werd verleend op patentnummer 821.393. Meer dan een half jaar na het verlenen van het octrooi zou de Flying Machine een eerste vlucht maken. Met deze eerste vlucht werd een afstand van 36 meter afgelegd.

Patent op eerste vliegtuig
Het patent van Orville en Wilbur Wright is het eerste patent op een vliegmachine en heeft daardoor een grote historische waarde. Het patent is echter vermist sinds 1980. Dat was het jaar waarin het document werd uitgeleend voor een speciale tentoonstelling. Na de tentoonstelling is het patent echter nooit meer teruggevonden. Het is nu duidelijk geworden dat het document 30 jaar geleden verkeerd werd opgeborgen in het Nationaal Archief van de VS. Een volhardende archivaris is daar achter gekomen na een lange zoektocht.

Niet bij de topstukken
In het Nationaal Archief van de VS liggen meerder documenten van de gebroeders Wright. Het patent op het eerste vliegtuig werd altijd tot de topstukken gerekend en werd daarom altijd in een speciaal deel van het Nationaal Archief van de VS bewaard. Na 1980 werd het document echter niet meer in dat speciale deel van het archief geplaats maar kwam het patent in het reguliere archief van de gebroeders Wright. Een onderzoeker van het archief kreeg de heldere ingeving om dit reguliere archief door te kijken.

Archief over gebroeders Wright
De archivaris over zich over het Wright archief gebogen en doos na doos gecontroleerd. De laatste doos die door de archivaris werd onderzocht bevatte een grote envelop. Op deze envelop staat het opschrift ‘Patenten gebroeders Wright’. Daarin zat het Wright-patent dat jaren zoek was geweest. Het patent werd oor de medewerker van het archief. “echt de heilige graal van vermiste documenten” genoemd. De archivaris zei dat het patent in redelijke staat is en dat het in mei wordt tentoongesteld in de eregalerij van het Nationaal Archief.

Reactie van Technisch Werken
In de negentiende en twintigste eeuw werd zoveel ontdekt en uitgevonden dat er bijna wedstrijden ontstonden op het gebied van octrooiaanvragen. Uitvinders moesten zo snel mogelijk octrooi of patent aanvragen op hun uitvinding. Als ze dat niet deden kon een andere uitvinder in de wereld eerder een patent aanvragen en dat zou de commerciële mogelijkheden van een uitvinding op de markt aanzienlijk belemmeren. Tegenwoordig lijken patenten en octrooien wel een veel minder belangrijker positie in te nemen op de markt.

Maar dit is voor een deel schijn. In plaats daarvan zijn er veel meer juridische aspecten rondom patenten. Bedrijven proberen zoveel mogelijk hun producten en markt te beschermen. Een octrooi of patent is vaak voor een bepaalde duur geldig. Na het verstrijken van die duur zijn bedrijven meestal vrij om hetzelfde product of een variant daarop te dupliceren. Bedrijven die voorop willen blijven lopen moeten daarom continue innoveren en nieuwe producten en werktuigen uitvinden.