Loonmatiging noodzakelijk in Nederland?

Europa worstelt met de vraag hoe het economisch herstel het beste kan worden bereikt. Eurolanden denken hier onderling verschillend over. Regeringen van sommige landen denken dat bezuinigingen noodzakelijk zijn terwijl andere landen zich meer richten op doelgerichte investeringen. Een belangrijk aspect van de economie is de koopkracht van de bevolking. Wanneer de koopkracht stijgt wordt er meer gekocht en dat is goed voor de ondernemers van een land. De looninkomsten zijn daardoor erg belangrijk en worden in tijden van economische crisis nauwlettend in de gaten gehouden door de overheid, de vakbonden en de werkgeversorganisaties.

Loonkosten beperken
Bedrijven willen niet dat de loonkosten te ver omhoog gaan in crisistijden. De loonkosten vormen voor bedrijven namelijk een grote kostenpost. Wanneer echter alle bedrijven de loonkosten ‘bevriezen’ zal de koopkracht niet toenemen. Daarnaast zullen medewerkers extra voorzichtig zijn met (grote) uitgaves zoals de aanschaf van auto’s en woningen. Elk land gaat verschillend om met deze spanningsvelden. Het loonkostenbeleid van Nederland kan daardoor verschillen met Duitsland en andere Europese landen die onder de Eurozone vallen.

Europese Commissie
De Europese Commissie doet onderzoek naar de verschillen tussen Europese landen. Hierover brengt ze verschillende rapporten uit. Zaterdag 9 november werd er een nieuw rapport door de Europese commissie uitgebracht. Het Financiële Dagblad publiceerde hierover. Een belangrijke conclusie uit het rapport van de Europese commissie is dat bijna alle Europese landen in de eurozone de loonkosten in 2013 nauwelijks hebben verandert. De loonkosten zijn vrijwel niet gedaald. De loonkosten van Nederlandse werknemers zullen er volgens verwachting dalen met bijna drie procent.

Loonontwikkelingen in de Eurozone
Wanneer de loonkosten in Nederland over de afgelopen jaren worden vergeleken met de ontwikkelingen in de loonkosten in andere Europese landen dan kan daaruit worden geconcludeerd dat de Nederlandse lonen verhoudingsgewijs lager zijn. Deze gegevens van de Europese Commissie laten een duidelijk beeld zien van de ontwikkelingen tussen Europese landen op het gebied van loonkosten. De ontwikkelingen in de loonkosten kunnen vervolgens worden vergeleken met de groei van een bepaald Europees land. Daaruit kan voor een deel het effect van de loonmatiging worden afgelezen. De conclusie van het  Financiële Dagblad hierover is dat de concurrentiepositie van Nederland niet wordt verstevigd door de loonmatigingen die er worden doorgevoerd. De loonmatiging is hiervoor niet nodig.

Loonmatiging schadelijk voor de economie
Daarnaast wordt aangegeven dat de economie mogelijk schade ondervindt wanneer er een sterke loonmatiging wordt doorgevoerd. De loonontwikkeling van Nederland loopt achter op de loonontwikkeling van andere landen in Europa en dat is niet goed voor de economie en de koopkracht van de Nederlanders ten opzichte van de buurlanden. Daarnaast geeft het Financiële Dagblad aan dat de loonmatigingen en in combinatie met de BTW- verhogingen extra zuur is voor de bevolking van Nederland. De prijzen zijn door de verhoging van de BTW verder opgestuwd en dat is niet goed voor de koopkracht. Binnen Nederland zal de vraag naar Nederlandse producten verder onder druk komen te staan door de verhoudingsgewijs hoge prijzen. Hoogleraar Bas Jacobs van de Erasmus Universiteit gaf in het artikel van het Financiële Dagblad aan dat een terugloop van de vraag naar Nederlandse producten ook gevolgen heeft voor de omzet en afzet van berdrijven. Hierdoor leidt de vraaguitval tot meer werkloosheid en dat kan weer leiden tot loonmatigingen.

Lonen moeten juist stijgen
Er wordt in het artikel van het Financiële Dagblad juist gepleit voor loonstijging. Hoogleraar Lex Hoogduin van de Universiteit van Amsterdam heeft hiervoor een berekening gemaakt. Volgens hem zouden de lonen van Nederlanders met 3 tot 3,5 procent moeten kunnen stijgen. Hoogleraar Jacobs geeft aan dat een loonsverhoging voor een positief effect zal zorgen in de economie. Dit positieve effect zou groter zijn dan het negatieve effect.

Reactie Technisch Werken
De discussie of in economisch slechte tijden meer bezuinigd moeten worden of juist geïnvesteerd komt altijd weer terug. De economie is afhankelijk van de geldstroom tussen bedrijven en werknemers en consumenten en producenten. Een teveel aan bezuinigingen heeft  een vernietigend effect op de economie en te weinig bezuinigingen zorgen er voor dat er veel geld nutteloos of onverstandig wordt besteed zodat de economie nog verder in de problemen raakt. Wanneer bedrijven niet meer loon kunnen betalen aan werknemers kan de overheid zorgen voor lastenverlichting. Hierdoor kunnen werknemers alsnog netto meer overhouden en stijgt de koopkracht. Echter krijgt de overheid dan ook minder geld binnen waardoor de overheid minder kan investeren en moet bezuinigen. Hier is geen eenvoudige balans in te vinden.