Monumentale panden geven een dorp of stad een bepaalde uitstraling. Men noemt deze panden ook wel beeldbepalend. Toch is nauwelijks in kaart gebracht wat de waarde van monumentale panden is voor de omringende woningen en andere gebouwen. Onderzoekers van de Vrije Universiteit in Amsterdam hebben een paper geschreven over de waarde van woningen in relatie tot monumentale panden in de directe omgeving. Hieruit komt naar voren dat investeringen in monumenten er voor zorgen dat de omringende gebouwen te maken krijgen met een verhoging van de huizenprijs. Een gemiddelde subsidie zo zorgen voor ongeveer 1,5 tot 3 procent hogere huizenprijzen aldus de onderzoekers.
De onderzoekers hebben twee miljoen huizentransacties van de NVM van 1985 tot en met 2011 onderzocht. Daarbij werden de cijfers gecombineerd met 12.000 investeringen in restauratieprojecten. De gemiddelde investering per restauratieproject was 250.000 euro. De onderzoekers hebben bij hun onderzoek een correctie toegepast met betrekking tot het populairder worden van stedelijke centra. Hier hebben ze dus rekening mee gehouden en ondanks dat blijkt dat de huizenprijzen in de omgeving van monumenten stijgen als er in de uiterlijke staat van het monument wordt geïnvesteerd.
Onderzoeker Hans Koster benoemde dat het de moeite waard is om een mooi gebouw met cultuurhistorische waarde te restaureren. Alleen gelet op de omgeving is het volgens hem al de moeite waard. De onderzoekers deden eveneens onderzoek naar het onderhoud van huizen in de buurt van monumentale panden. Hieruit kwam echter niet naar voren dat het verbeteren van het onderhoud van een monumentaal pand er ook voor zorgde dat andere omwonenden beter voor het uiterlijk van hun pand gingen zorgen.
Reactie van Technisch Werken
De investeringen in monumentale panden kunnen gunstig worden terugverdiend. Niet alleen is de investering goed voor de waarde van het pand zelf. Ook de waarde van de omringende panden gaat omhoog. Dat zijn gunstige effecten die niet eerder zo in kaart zijn gebracht.