Op donderdag 29 september 2016 werd er een debat tussen staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën en de Kamer gehouden. Het ging tijdens dit debat over de Wet deregulering arbeidsrelatie (Wet DBA). Deze wet is bedoelt om schijnconstructies op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Ondernemers en zzp’ers moeten nu aan de belastingdienst duidelijk maken dat er geen sprake is van een schijnconstructie. Deze duidelijkheid kan verschaft worden door het aanleveren van een zogenaamde modelovereenkomst.
Dit document heeft de Verklaring arbeidsrelatie (VAR) vervangen vanaf 1 mei 2016. Er blijkt echter nogal wat onduidelijkheid te bestaan over de modelovereenkomsten en de Wet DBA. Staatssecretaris Wiebes wil deze onduidelijkheden zo snel en zo goed mogelijk ophelderen maar dat blijkt geen eenvoudige opdracht. Zo heeft hij een meldpunt opgericht waar ondernemers en zzp’ers terecht kunnen met vragen over de modelovereenkomst en de Wet DBA.
Geen boete voor goedwillende ondernemers
Kort geleden maakte de staatssecretaris bekend dat “goedwillende ondernemers” niet bang hoeven te zijn voor een boete als ze de Wet DBA onbedoeld en onbewust overtreden. Deze coulance zou geldig zijn tot 1 mei 2017. Tot die tijd zouden ondernemers moeten wennen aan de bepalingen van de Wet DBA. Er was echter nog wel sprake van een naheffing. Alleen de boete werd voor goedwillende ondernemers geschrapt.
Geen naheffing voor goedwillende ondernemers
Op donderdagavond 29 september maakte de staatssecretaris ook bekend dat opdrachtgevers en zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) ook niet hoeven te vrezen voor een naheffing van de Belastingdienst als ze zonder kwaad in de zin de nieuwe zzp-wet zouden hebben overtreden. Zolang er geen duidelijkheid is over de Wet DBA en zullen er geen boetes en geen naheffingen komen voor de opdrachtgever en opdrachtnemer (zzp’er) . Dit beloofde de staatssecretaris in de Tweede Kamer.
Hoe werkt de Wet DBA
De Wet DBA is in de basis geen complexe wet. De wet moet schijnconstructies tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers tegen gaan. Dit houdt in dat een zelfstandige zonder personeel in de praktijk ook als een zelfstandige zonder personeel aan de slag moet gaan en niet als een werknemer moet worden behandeld door de opdrachtgever. In dat laatste geval is er namelijk wel sprake van een schijnconstructie en lijkt het er sterk op dat de opdrachtgever/ werknemer voor een zzp-constructie heeft gekozen om bepaalde premieafdrachten met betrekking tot het loon niet te betalen. De Belastingdienst moet toetsen welke arbeidsrelatie wordt gehanteerd.
Daarvoor moeten het bedrijf en de zzp’er duidelijkheid verschaffen. Dit kan doormiddel van een modelovereenkomst. In deze overeenkomsten staan de voorwaarden van de werkrelatie omschreven. De Belastingdienst faciliteert ondernemers en zzp’ers door een aantal modelovereenkomsten per sector beschikbaar te stellen. In een modelovereenkomst zijn onder andere aspecten vastgelegd met betrekking tot het loon, de vervangbaarheid van de arbeidskracht en het toezicht en het gezag. Als achteraf blijkt dat er wel sprake is geweest van een schijnconstructie tussen de opdrachtgever en opdrachtnemer dan moet de opdrachtgever in principe alsnog de volledige premies betalen. Dit vindt een aantal bedrijven een te groot risico daarom zouden ze geen zzp’ers meer willen inhuren.