Bergers halen ook staal van wrakken uit de Noordzee

In november 2016 werd duidelijk dat een aantal wrakken van de Nederlandse marine waren verdwenen van de zeebodem in de Javazee. Het werd duidelijk dat deze wrakken waren geplunderd door bergers. Deze bergers hebben de wrakken in delen van de scheepsbodem opgetakeld omdat ze het staal voor veel geld willen verkopen. In Nederland werd geschokt gereageerd op dit bericht. Scheepswrakken op de zeebodem die menselijke resten bevatten worden beschouwd als zeemansgraven en moeten daarom met rust worden gelaten.

Het beschermen van deze wrakken in internationale wateren is echter lastig. Voor Indonesische bergingsbedrijven kunnen de schepen die op de zeebodem van de Javazee liggen een minder grote emotionele en historische waarde hebben dan voor de Nederlandse regering en de nabestaanden. Daarom zijn er bergingsbedrijven in Indonesië die de brutaliteit hebben om vanuit een winstoogmerk de schepen te plunderen voor staal.

Het bergen van scheepswrakken blijkt echter niet alleen in de Javazee te gebeuren. Tijdens een rondgang van NOS op 3 hadden verschillende amateurduikers aangegeven dat ook in de Noordzee scheepswrakken worden geplunderd door bergers. Ook een maritiem archeoloog, die tijdens het onderzoek werd benaderd, bevestigd dit. Amateurduiker Ben Stiefelhagen geeft aan dat in de Noordzee ook scheepswrakken zijn beschadigd door grote grijpers. Onderwaterfotograaf Cor Kuyenhoven is er ook zeker van dat bergers actief zijn om illegaal met grote grijpers delen van schepen af te breken.

Het metaal van deze schepen levert veel geld op. De heer van  Kuyenhoven heeft als onderwaterfotograaf verschillende foto’s gemaakt van schepen die zijn beschadigd door de grijpers van bergers. Een aantal van de gehavende schepen ligt al ruim honderd jaar op de bodem van de Noordzee. Er wordt wel met grijpers metaal van de zeebodem afgehaald. Wouter Waldus is maritiem archeoloog van ADC Maritiem. Ook hij geeft aan dat er grijpers worden gebruikt om gedeelten van schepen af te breken door bergingsbedrijven. Dit gebeurd volgens hem in de Noordzee echter wel veel minder veelvuldig als in Indonesië

Vanaf juli 2016 is de nieuwe erfgoedwet van kracht. In deze wet is bepaald dat men niets uit een scheepswrak mag verwijderen. Voor de handhaving van de wet is de Rijksdienst Cultureel Erfgoed verantwoordelijk. Deze instantie geeft aan dat het moeilijk is om de gehele Noordzee te controleren op het naleven van de erfgoedwet.