Welke soorten gehoorbeschermers kunnen door werknemers worden gebruikt?

De veiligheid en de gezondheid van werknemers wordt in Nederland zoveel mogelijk beschermd. De Arbowet ziet er op toe dat een werkgever er alles aan doet om de werknemer tegen letsel te beschermen. Het gaat hierbij om zowel fysiek letsel als lichamelijk letsel. Gehoorbeschadiging is een vorm van lichamelijk letsel. Het beschadigen van gehoor in de vorm van lawaaislechthorendheid kan gebeuren bij geluiden rond 80 dB(A). Een werkgever is verplicht aan werknemers gehoorbescherming te verstrekken als de werknemers in een omgeving werken met geluiden van 80 dB(A). Uiteraard dient gehoorbescherming ook beschikbaar te worden gesteld bij geluiden boven de 80 dB(A). Een werknemer is pas verplicht om gehoorbescherming te dragen als het geluidsniveau gemiddeld hoger is dan 85 dB(A).

Gehoorbescherming en arbeidshygiënische strategie
Elk bedrijf dat personeel in dienst heeft is verplicht om een risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) te houden. Hierbij wordt nagegaan aan welke (gezondheid)risico’s de werknemers tijdens het uitoefenen van het werk worden blootgesteld. Als werknemers bijvoorbeeld regelmatig moeten werken in een omgeving met harde geluiden moet worden nagegaan of dit noodzakelijk is of dat men machines kan vervangen voor stillere machines. De oorzaken van gehoorbeschadiging dienen zoveel mogelijk bij de bron te worden aangepakt. Dit valt onder de arbeidshygiënische strategie. De kern is het voorkomen van harde geluiden zodat werknemers daar niet aan blootgesteld kunnen worden. Ook de ondernemingsraad van het bedrijf moet beoordelen of er mogelijkheden zijn om het geluid bij de bron te bestrijden. Als het geluid niet gereduceerd kan worden tot onder de 80 dB (A) zal een bedrijf gehoorbescherming beschikbaar moeten stellen aan de werknemers. Een bedrijf zal echter ook in de toekomst regelmatig de risico-inventarisatie & -evaluatie moeten herzien omdat er steeds meer nieuwe voorzieningen en machines worden ontwikkelt waarmee het geluidsniveau op de werkvloer kan worden verlaagd.

Welke soorten gehoorbeschermers zijn er?
Er worden verschillende soorten gehoorbescherming gefabriceerd door verschillende fabrieken en andere bedrijven. Gehoorbeschermers kunnen op verschillende manieren worden ingedeeld. De volgende indeling kan worden gehanteerd.

  • Oorkleppen of gehoorkappen zijn varianten van gehoorbescherming die duidelijk zichtbaar zijn op de werkvloer. Gehoorkappen bestaan uit twee kleppen die aan elkaar verbonden zijn doormiddel van een kunststof of metalen beugel. De gehoorkap wordt als een koptelefoon gedragen. De gehoorkap moet goed dicht tegen het oor worden gedragen. In de gehoorkap zit kunststofmateriaal dat geluid isoleert. Naast het isoleren van geluid is het materiaal ook isolerend voor temperatuur. De gehoorkappen kunnen door deze isolerende werking voor verhitting van de oren zorgen. De demping die gehoorkappen bieden is ongeveer 30 dB(A). Dan moeten de gehoorkappen echter wel goed sluiten rondom de oren.
  • Oorpluggen, oordoppen of stopjes worden door veel bedrijven aangeboden als gehoorbescherming. Deze gehoorbescherming is over het algemeen goedkoop en niet heel duurzaam. Op den duur worden oordopjes vies of beschadigen ze waardoor ze niet goed meer passen in het hoorkanaal. Oordopjes die door vuil onhygiënisch zijn geworden kunnen daarnaast voor gezondheidsklachten zorgen als ze nog steeds worden gebruikt. Het grote probleem met oordopjes is dat ze niet altijd goed worden ingebracht in het hoorkanaal. Als er ruimte aanwezig is tussen het oordopje en de opening in het hoorkanaal is de beschermende werking van het oordopje minimaal.
  • Otoplastieken zijn oordoppen die op maat worden gemaakt. Als deze oordoppen goed zijn aangemeten kan de bescherming oplopen tot 30 dB(A). Daarmee bieden ze evenveel demping als de eerder genoemde gehoorkappen. Het draagcomfort van otoplastieken is echter veel groter. De otoplastieken kunnen daarnaast worden afgestemd op de geluidsdemping die noodzakelijk wordt geacht op de werkplek. Hierdoor kunnen de otoplastieken precies voldoende geluid dempen en niet te veel. Otoplastieken moeten per persoon worden aangemeten en zijn daardoor wel kostbaar in aanschaf. Daarnaast zijn deze gehoorbeschermers ook niet onderling uit te wisselen. Dit is wel het geval bij gehoorkappen. De oren van mensen kunnen veranderen of vervormen daarom kunnen otoplastieken op den duur niet meer passen. Otoplastieken dienen daarnaast jaarlijks gecontroleerd te worden op de dempende eigenschappen. Daarbij wordt eveneens gecontroleerd of er geen ‘lekkage’ optreed. Hiermee wordt bedoelt dat er geen ruimten aanwezig zijn waardoor geluid door de otoplastieken of om de otoplastieken heen het hoorkanaal kan binnen dringen.