Brand is in feite een ongewild vuur. Bij brand ontstaat meestal schade maar kunnen ook slachtoffers vallen. Daarom besteden bedrijven aandacht aan brandpreventie oftewel het voorkomen van brand. Dat is een goed streven maar toch vinden er in Nederland nog steeds branden plaats.
Statistisch is uitgezocht dat er ieder jaar in Nederland ongeveer 80 mensen omkomen door brand of door een explosie. Daarnaast raken ongeveer 750 mensen gewond door branden of explosies. Er vallen slachtoffers door branden en explosies vanwege verschillende oorzaken. Zo kan men roekeloos hebben gehandeld, er kan sprake zijn van opzet, het niet op de hoogte zijn van de gevaren of het niet weten hoe men met brandblusmiddelen moet omgaan en het gevaar moet beheersen. De aanwezigheid van brandbare stoffen op de werkplek is een belangrijke factor voor een brand maar er zijn meer factoren nodig om een brand te laten ontstaan dit wordt duidelijk in de branddriehoek.
Branddriehoek en brandvierhoek
Voor het laten ontstaan van een brand zijn een drietal aspecten nodig. Zoals hierboven genoemd dient er een brandbare stof aanwezig te zijn. Daarnaast is zuurstof nodig en is er een ontstekingstemperatuur nodig om de brandbare stof aan te steken. Er wordt ook wel gesproken van een brandvierhoek als men de factor ontstekingstemperatuur heeft vervangen door de factor energie en daarnaast de factor mengverhouding toevoegt. Er moet namelijk een bepaalde mengverhouding aanwezig zijn tussen zuurstof en brandbare stoffen. Dit treft men onder andere aan bij mengsels van brandbare gassen. Als er te weinig zuurstof is zal de brand niet ontstaan en als er te weinig brandbare stof is zal er ook geen brand ontstaan of slechts een korte brand.
Brandbare stoffen
Wat zuurstof is zal men begrijpen ook een ontstekingstemperatuur is duidelijk maar brandbare stoffen zijn er in verschillende soorten. We kennen de volgende brandbare stoffen.
- Vaste stoffen. Dit zijn solide stoffen zoals hout, steenkool, bruinkool, textiel en papier.
- Vloeistoffen. Dit zijn vloeibare stoffen zoals aardolie, benzine, ethanol en vloeibaar aardgas.
- Gassen. Dit zijn gasvormige stoffen zoals aardgas, waterstof en methaan.
De aanwezigheid van een van de hierboven genoemde brandstoffen is een voorwaarde voor een brand. Daarnaast dient er uiteraard een ontstekingstemperatuur aanwezig te zijn en voldoende zuurstof. Door één van deze factoren weg te nemen kan men het gevaar voor brand verkleinen of de brand doven.