Afhankelijk adembescherming: filtermaskers met stoffilters en gasdampfilters

Filtermaskers met stoffilter of met een gas/ dampfilter vallen onder de afhankelijke adembescherming. Dit houdt in dat de persoon die deze filtermaskers draagt nog steeds dezelfde lucht inademt als de atmosfeer om hem of haar heen. Het enige verschil is dat deze lucht in een bepaalde mate gefilterd wordt door de filters in het filtermasker. Filtermaskers leveren geen (extra) zuurstof en zuiveren de lucht door de verontreinigingen er uit te filteren.

Gebruik van filters
Het gebruik van filters is verplicht als er sprake is van een concentratie van verontreiniging die hoger is dan de grenswaarde. Filtermaskers kunnen worden gebruikt tijdens het uitoefenen van werkzaamheden maar ook tijdens het vluchten in noodsituaties. Filtermaskers zijn persoonlijke beschermingsmiddelen. Deze beschermingsmiddelen zijn belangrijk omdat hiermee de gezondheid van werknemers en andere personen kan worden beschermd. Bedrijven kunnen er echter veel beter voor zorgen dat er een bronaanpak wordt uitgevoerd op basis van de Risico Inventarisatie en Evaluatie. Door een bronaanpak wordt het ontstaan van giftige of schadelijke stoffen voorkomen. Dit kan door deze stoffen niet meer te gebruiken, niet meer te verwerken of niet meer te bewerken. Dit is echter lang niet altijd mogelijk. Ook technische maatregelen zoals voldoende afzuiging van schadelijke stoffen is in de praktijk niet altijd haalbaar of wordt gedaan in combinatie met het verstrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen zoals filtermaskers. Er zijn echter verschillende filterklassen. We geven hieronder een overzicht.

Beschermingsklasse van stoffilters
Stofmaskers bevatten een aanduiding die de beschermingsklasse inzichtelijk maakt. Deze aanduiding begint met de letters FFP. Deze letters staan voor de Engelse woorden Filtering FacePiece Particals. Deze code wordt gevolgd door een cijfer zodat bijvoorbeeld de code FFP 1, FFP 2 en FFP3. Deze code houdt verband met de grenswaarde oftewel de WNG (Wettelijke Nederlandse Grenswaarde). De stoffilters worden ook wel aangeduid met een P-code. Zie onderstaand voorbeeld voor het verband tussen de codes:

P1 of FF1 filtermasker: wordt gebruikt bij inert niet schadelijk zwevend stof. Dit filtermasker biedt maximaal bescherming tot 4 keer de WNG.

P2 of FFP2 filtermasker: wordt gebruikt bij schadelijke stoffen. Dit filtermasker biedt tot maximaal 10 keer de WNG.

P3 of FFP3 filtermasker: wordt gebruikt bij giftige stoffen. Dit filtermasker biedt bescherming tot maximaal 50 keer de WNG. Het gaat hierbij om gevaarlijke stoffen die kanker kunnen verwekken of gevaarlijke  virussen en bacteriën.

LET OP! Kies nooit zelf een filtermasker uit voordat je een ruimte betreed waar gevaarlijke stoffen aanwezig kunnen zijn. Specialisten moeten in de Risico Inventarisatie en Evaluatie de giftige stoffen hebben onderzocht en moeten beoordeeld hebben hoe de concentratie van deze giftige stoffen zich verhoudt tot de grenswaarde (of MAC waarde) van de desbetreffende stof. Deze specialisten zullen na hun onderzoek ook advies uitbrengen over de beheersing van de risico’s en aanbevelingen doen voor bepaalde adembescherming. Bij zeer gevaarlijke stoffen kan men in een aantal gevallen beter kiezen voor onafhankelijke adembescherming dan voor filtermaskers.

Gasdampfilters zijn ingedeeld naar opnamevermogen:
Gasdampfilters zijn ingedeeld naar opnamevermogen van de filter en ook naar het soort damp-gas dat door de filter wordt weerhouden. Gasfilters bieden bescherming tegen schadelijke gassen dus niet tegen stof. We kennen de volgende indeling naar formaat.

K1: klein
K2: middel
K3: groot

Gasfilters beschermen tegen een specifiek gas of tegen een specifieke groep gassen en hebben naast de bovengenoemde code ook een kleurcode en een lettercode. We noemen een aantal voorbeelden:

B: grijze kleur: is voor zure gassen.
E: gele kleur: is voor zwaveldioxide.
K: groene kleur: is voor ammoniak.

Volg de richtlijnen nauwkeurig op!
Bij gasdampfilters geldt net als bij de waarschuwing uit de alinea waarin de stoffilters werden behandelt dat alleen een expert de juiste inschatting kan maken welke adembescherming gebruikt moet worden. Volg de richtlijnen van deze experts altijd op. Indien je twijfels hebt over je veiligheid of gezondheid kun je contact opnemen met je leidinggevende. Hij of zij zal serieus moeten omgaan met je klachten want een werkgever is in belangrijke mate verantwoordelijk voor het welzijn van de werknemers. De werknemers zijn echter verplicht om de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen. Zorg er daarom voor dat je ook de juist persoonlijke beschermingsmiddelen gaat dragen op het gebied van adembescherming. Je bent dit verplicht en daarnaast red je jouw eigen gezondheid en zelfs je eigen leven hiermee.