Wat is verdichten of verdichting?

Verdichten is een proces dat wordt toegepast in de grondverbetering en het aanbrengen van funderingen. Doormiddel van verdichtingsprocessen wordt het volume van zand of steenachtige korrels gereduceerd. Het verdichten wordt eveneens toegepast bij het storten van vloeibaar beton. Het doel van het verdichten is het creëren van een stevige draagkrachtige bodemlaag of het creëren van een stevige betonmassa die over de juiste sterkte-eigenschappen beschikt.

Waarom wordt verdichten uitgevoerd?
Het is belangrijk dat de massa die verdicht moet worden in omvang wordt gereduceerd. Los zand bevat bijvoorbeeld gemiddeld 35 procent lucht, dit echter is afhankelijk van de korrelsamenstelling.  Los zand is niet geschikt om op te bouwen en moet worden verdicht. Om dit te realiseren moet vocht of lucht uit de massa worden verwijdert. Door het inschikken van de zandkorrels neemt de dichtheid toe en de hoeveelheid lucht af. Dit kan doormiddel van stampen, walsen of trillen (vibraties). Zelfs kei kan worden verdicht door gebruik te maken van een schapenpootwals. Zand met veel  organische stoffen wordt ook wel humus genoemd. Deze grond is moeilijk te verdichten omdat er veel stoffen en plantenresten in zitten met verschillende hardheid en vormen. Als de grond niet geschikt is voor het aanbrengen van een fundering kan men er voor kiezen om de slechte grond te verwijderen en vervolgens een zandstorting uitvoeren. Door deze zandstorting kan men een draagkrachtig zandlichaam creëren waarop men het fundament kan aanleggen.

Hoe wordt verdichten uitgevoerd?
Verdichten kan op verschillende manieren worden gedaan. Zo kan men gebruik maken van een trilplaat of een trilstamper om zand aan te stampen tot een draagkrachtige grond voor een oprit of terras. Bij het storten van beton wordt meestal gebruik gemaakt van een trilnaald waarmee men de luchtbellen uit het beton trilt. Grote walsmachines kunnen worden gebruikt bij het walsen van zand en puin voor de aanleg van wegen. Het gereedschap dat men voor de verdichting gebruikt is afhankelijk van de eisen die aan de grond en het fundament worden gesteld. De eisen aan de grond kunnen bijvoorbeeld worden aangeduid in een verdichtingsgraad.

Proctorproef
Voor het bepalen van de verdichtingsgraad van een bepaalde grond wordt gebruik gemaakt van een zogenoemde proctorproef. Deze term is afkomstig uit de civiele techniek. Doormiddel van de proctorproef wordt de dichtheid van een grondmonster bepaald. De uitkomst van de proctorproef wordt weergegeven in een percentage ten opzichte van een standaard maximale verdichtingsgraad. Grond moet volgens een stelregel minimaal 95 à 98% proctordichtheid hebben voor een fundering.