Wat is robotica en waar houdt deze tak van mechatronica zich mee bezig?

Robotica is, zoals in de titel van deze tekst is aangegeven, een technisch vakgebied dat valt onder mechatronica. In het vakgebied robotica wordt de toepassing van robots in de samenleving bestudeerd. Er wordt gekeken naar zowel de theoretische als de praktische mogelijkheden om robots toe te passen in verschillende onderdelen van de samenleving. Zowel sociale ontwikkelingen als technische ontwikkelingen zijn van invloed op robotica. Tegenwoordig worden robots niet alleen maar toegepast in de techniek, ruimtevaart en productiebedrijven. Robotica ontwikkelt ook robots voor onder andere de beveiliging, ziekenhuizen en zorginstellingen. Door deze ontwikkelingen nemen robots in toenemende mate taken over van mensen. De meeste mensen hebben geen problemen met het toepassen van robots in de techniek. Over het toepassen robots in ziekenhuizen en zorginstellingen zijn de meningen echter verdeeld.

Welke technische aspecten komen bij robotica aan de orde?
Een belangrijk technisch aspect bij robotica is de integratie van systemen. Robots zijn uitgerust met verschillende technische systemen waarbij de robot zijn plaats moet bepalen. Dit gebeurd aan de hand van sensoren. Dit wordt ook wel sensing genoemd. Dit is een techniek die onder robotica gerekend kan worden. Sensing is gericht op het bestuderen van de werking en het ontwerp van sensoren. Het waarnemingsvermogen van een robot is van groot belang omdat een robot aan de hand van deze waarnemingen de juiste plaats kan innemen en de juiste handelingen kan verrichten.

Een robot moet de informatie die doormiddel van de sensoren naar binnen komt vertalen naar handelingen. Deze handelingen worden door de actuatoren van de robot uitgevoerd. Een robot is geen mens en kan daarom zijn eigen handelingen niet bepalen. Daarvoor is programmering nodig. Een robot wordt van te voren geprogrammeerd om bepaalde handelingen uit te voeren. Deze programmering is gekoppeld aan de informatie die doormiddel van de sensoren binnenkomt. Wanneer bijvoorbeeld een object een robot nadert nemen de sensoren van de robot dit waar. Vervolgens wordt een seintje gegeven naar het geprogrammeerde deel van de robot. Daarin kan worden vastgelegd dat de robot zijn arm beweegt als het object de robot op een meter afstand is genaderd.

Er wordt binnen een robot nogal wat informatie uitgewisseld. In een robot komen verschillende technische aspecten samen zoals informatica, elektronica, elektrotechniek en werktuigbouwkunde. Robotica is een dynamisch vakgebied waarbij deze verschillende technische vakgebieden zorgvuldig op elkaar moeten worden afgestemd om tot een goed werkend geheel te komen.  Robots zijn verschillend. Dit heeft in belangrijke mate te maken met de toepassing van de robots.

Waar worden robots toegepast?
Aan een robot die in de ruimte wordt gestuurd om werkzaamheden te verrichten aan een ruimtestation worden andere eisen gesteld dan aan een robot die in een fabriek technische werkzaamheden uitvoert. Daarnaast worden aan robots die voor defensie worden gebruikt weer andere eisen gesteld dan aan robots die worden ontwikkelt voor zorginstellingen. Het gebruik van robots voor zowel defensie als voor zorginstellingen staan wel ter discussie. Ethische en sociale aspecten spelen hierbij een rol. Is het wel verantwoord om robots te laten beslissen over leven en dood op het slagveld? Is het voor gehandicapten wel prettig om geholpen te worden door een robot? Dit zijn maatschappelijke vraagstukken die niet enkel en alleen door de techniek kunnen worden beantwoord. Robotica houdt zich echter wel met deze aspecten bezig en kijkt daarom ook naar de vormgeving van robots. Voor zorginstellingen worden robots ontwikkelt die er zo menselijk mogelijk uit zien. Een robot kan echter nooit een mens geheel vervangen. Een mens is een sociaal wezen en die heeft behoefte aan contact met medemensen anders ontstaan sociale afwijkingen.