Solderen is een verbindingstechniek die wordt gebruikt om twee metalen onderdelen van een werkstuk met elkaar te verbinden doormiddel van het toevoegen van gesmolten metaal. Om een goede verbinding tot stand te brengen is het van belang dat de twee punten van het werkstuk die met elkaar verbonden moeten worden op de juiste temperatuur zijn gebracht. Hiervoor kan een vuur worden gebruikt maar meestal gebruikt men daarvoor een soldeerbout of een soldeerbrander. Daarnaast wordt bij solderen gebruik gemaakt van soldeer. Het soldeer wordt doormiddel van de soldeerbout of soldeerbrander gesmolten zodat het soldeer tussen de twee metalen delen een verbinding tot stand kan brengen. Er wordt in de praktijk onderscheid gemaakt tussen hardsolderen en zachtsolderen.
Verschil tussen hard- en zachtsolderen
Het belangrijkste verschil tussen hardsolderen en zachtsolderen is het smeltpunt van het toegevoegde soldeer. Wanneer toegevoegde soldeer een smeltpunt heeft onder de 450 graden Celsius heeft men het over zachtsolderen. Wanneer het toegevoegde soldeer een hoger smeltpunt heeft dan 450 graden Celsius dan wordt dit hardsolderen genoemd. Hieronder wordt meer informatie weergegeven over zachtsolderen en hardsolderen.
Zachtsolderen
in het verleden maakte men bij zachtsolderen veel gebruik van tin en lood legeringen. Deze samenstelling was meestal 50 procent tin en de overige 50 procent lood. Tegenwoordig mag lood niet overal meer worden toegepast. Met name bij leidingwerk voor drinkwater is de toepassing van lood verboden. Lood is namelijk giftig. Daarom wordt voor loodgieterswerk nu gebruik gemaakt van andere legeringen. Hiervan is het hoofdbestandsdeel tin aangevuld met koper en eventueel ook zilver. Ook in de elektronica wordt veel gebruik gemaakt van zachtsolderen. Bijvoorbeeld bij het solderen van componenten op printplaten. Zachtsolderen is geen complexe methode om verbindingen tot stand te brengen tussen draadjes en dunne metalen onderdelen en plaatjes. Vaak kan de verbinding die doormiddel van zachtsolderen tot stand is gebracht ook weer uitelkaar genomen worden doormiddel van een soldeerbout. Wanneer de soldeerbout tegen het soldeer wordt aangehouden in een verbinding dan zal het soldeer door de warmte weer vloeibaar worden en kan de verbinding uiteen worden genomen.
Hardsolderen
Hardsolderen wordt met meer warmte gedaan dan zachtsolderen. Het soldeer dat bij hardsolderen wordt gebruikt heeft een smeltpunt boven de 450 graden Celsius. Hierdoor ontstaan sterkere verbindingen die daarnaast ook nog bestand zijn tegen hogere temperaturen dan de verbindingen die tot stand zijn gebracht doormiddel van zachtsolderen. Hardsolderen wordt door de sterkere verbindingskwaliteit breed toegepast in de techniek. Zo wordt hardsolderen onder andere gebruikt bij loodgieterswerkzaamheden voor het maken van verbindingen in leidingwerk. Daarnaast wordt hardsolderen toegepast voor verschillende verbindingen tussen buizen en pijpen die niet tot leidingwerk behoren. Hierbij kan gedacht worden aan verbindingen in fietsframes, tuinmeubels en campingmeubels. Ook voor reparatiewerkzaamheden in de machinebouw en het verbinden van machineonderdelen wordt hardsolderen toegepast. De legeringen van het soldeer zijn bij hardsolderen verschillend. Er zijn legeringen waarbij gebruik wordt gemaakt van koper en zink. Deze legering wordt ook wel soldeermessing genoemd. Daarnaast kan onder andere soldeerzilver worden toegepast. De toepassing van de verschillende legeringen van hardsoldeer is verschillend.
Soldeerbrander
Bij hardsolderen kan geen koperen soldeerbout worden toegepast. Daarvoor is de gewenste temperatuur te hoog. Daarom wordt bij hardsolderen gebruik gemaakt van een soldeerbrander. Er zijn verschillende soldeerbranders die in de praktijk worden gebruikt. Zo zijn er soldeerbranders die op een slang zijn aangesloten. De slang is vervolgens bevestigd aan een gasfles. Daarnaast wordt er ook gebruik gemaakt van soldeerbranders die bevestigd zijn aan kleine verwisselbare gastankjes die direct aan het soldeerapparaat zijn verbonden. Vaak wordt er ook gebruik gemaakt van een lasbrander. Hierdoor kan een hoge temperatuur worden gehaald van wel 3000 graden Celsius.