Glas is een zeer bekend materiaal dat op verschillende manieren in de techniek wordt toegepast. Daarnaast wordt glas ook gebruikt als materiaal voor gebruiksvoorwerpen. Veel mensen die het woord glas horen denken aan een glas waaruit men kan drinken of het glas dat in een kozijn is geplaatst waar men doorheen kan kijken. Glas is een zeer oud materiaal en wordt al eeuwen door mensen gebruikt. Doordat het materiaal al zo lang door mensen wordt gebruikt heeft glas veel verschillende toepassingsgebieden gekregen. Glas wordt ook gebruikt in brillen en is daarnaast een materiaal dat wordt toegepast in beeldschermen en lampen. Verder wordt glas ook als beschermlaag aangebracht op metalen voorwerpen. Dit noemt men emailleren. Glas wordt ook wel aangebracht op aardewerk producten, dit wordt meestal glazuur genoemd.
Wat is glas?
Glas is een materiaal dat veel lijkt op kristal. De structuur waaruit glas bestaat verschilt echter van de structuur waaruit kristal bestaat. Daarom kan men glas geen kristal noemen. Het verschil tussen kristal en glas wordt ook wel aangegeven op basis van het verschil in percentage lood dat het materiaal bevat. Glas dat minder dan 4% loodoxide bevat heeft de benaming glas. Naarmate er meer zware metalen zoals lood in glas aanwezig zijn spreekt men van kristalglas.
Glas heeft wel overeenkomsten met kristallen. Net als kristal is glas ook doorzichtig en breekt het materiaal licht. Glas is een amorfe stof, het is een vaste stof. Glas bevat verschillende silicaten, de bestandsdelen waaruit glas bestaat kunnen worden aangepast aan de wensen en eisen die men aan het materiaal stelt. De meest bekende vorm die glas heeft is de kleurloze vorm die wordt gebruikt voor drinkglazen en vensterglas. De samenstelling van dit glas heeft als hoofdbestandsdeel kwarts, dit wordt ook wel silica of siliciumdioxide (SiO2) genoemd. Deze belangrijke grondstof wordt over het algemeen gewonnen uit zand. Aan de zure SiO2 worden basische verbindingen toegevoegd. Dit zijn bijvoorbeeld natrium- of kaliumhoudende carbonaten.
Hoe wordt glas gemaakt?
De belangrijkste stof die wordt gebruikt voor de vervaardiging van glas is, zoals hiervoor genoemd, kwarts. Deze grondstof wordt gewonnen uit zand. Voor de productie van glas maakt men gebruik van een mengsel dat bestaat uit kalk, soda en gemengd zand. Door hoge temperaturen wordt dit mengsel vloeibaar gemaakt. Vervolgens koelt men het materiaal zeer snel af waardoor het uithard. Voordat het glas geheel is uitgehard is het goed vervormbaar. Glas kan onder ander doormiddel van blazen en gieten in de gewenste vorm worden gebracht. Daarnaast kan men ook glas trekken of kan men gebruik maken van de techniek die Floatglas wordt genoemd. Glastrekken doet men in Nederland eigenlijk niet meer. De techniek van Floatglas wordt tegenwoordig in Nederland wel toegepast in de floatglasfabriek die staat in Tiel. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een bad met gesmolten tin waarover men gesmolten glas uitgiet. Omdat glas lichter is dan tin blijft het glas op het tin drijven. Omdat gesmolten metalen een perfect vlak oppervalk hebben zal het gesmolten glas ook een perfect vlakke onderzijde hebben. Vanwege de oppervlaktespanning van het gesmolten glas is ook de bovenzijde van het glas perfect glad. Het Floatglasproces kan als continu gietproces worden uitgevoerd. Daardoor kan een voortdurende productie worden gerealiseerd. Dit is de reden waarom tegenwoordig veel vlak glas via het Floatglasproces wordt gefabriceerd.