Wat is een zuigermotor en welke zuigermotoren worden gebruikt in de techniek?

Zuigermotoren zijn motoren die één of meerdere zuigers bevatten. Deze zuigers zijn geplaatst in cilinders en zetten druk om in een draaiende beweging. Dit gebeurd door bijvoorbeeld een krukas in beweging te brengen. Er zijn verschillende zuigermotoren die in de techniek worden gebruikt. Zo bestaan er tweetaktmotoren die bijvoorbeeld worden gebruikt voor brommers, scooters en grote schepen. Daarnaast bestaan er viertaktmotoren. Deze motoren worden ook wel een ottomotor genoemd en veel toegepast in autotechniek en automotive. Ook een Stirlingmotor bevat een zuiger die doormiddel van het verwarmen en afkoelen van lucht in beweging wordt gebracht. Sommige motoren die zuigers bevatten worden ingedeeld op basis van de vorm waarin de cilinders ten opzichte van elkaar zijn geplaatst. Een aantal voorbeelden hiervan zijn de boxermotor, lijnmotor, V-motor, de U-motor, de W-motor en de stermotor. Daarover hieronder meer.

Boxermotor: flat twin, flat four en flat six
Boxermotoren zijn verbrandingsmotoren met een uniek vorm. De motor ziet er uit als een soort box. De cilinderparen van deze motoren zijn bijna recht tegenover elkaar geplaatst. Dit zorgt er voor dat de boxermotor niet hoog is. het zwaartepunt van het voertuig waarin de boxermotor is geplaatst wordt daardoor lager. Dit kan zorgen voor betere rijeigenschappen. Ook is de motor in een nagenoeg perfecte balans. De krachten van de zuigers heffen elkaar op omdat ze tegenover elkaar liggen. Er bestaan verschillende boxermotoren. Zo zijn er twee cilinder boxermotoren die in het Engels ook wel boxertwin of flat twin worden genoemd. Daarnaast zijn er ook viercilinderboxermotoren die flat four worden genoemd. Een zescilinderboxermotor draagt de naam flat six. De Engelse term ‘flat’ geeft aan dat het om een platte motor gaat dit in tegenstelling tot onderstaande motorvarianten.

Lijnmotor
Een lijnmotor is een verbrandingsmotor waarbij de cilinders naast elkaar of achter elkaar in één lijn met elkaar staan. Er ontstaat hierdoor één rij of lijn met cilinders.

V-motor
V-motoren zijn verbrandingsmotoren waarbij de cilinders geplaats zijn in een V-vorm ten opzichte van elkaar. Hierbij zijn twee rijen van cilinders aanwezig die in een V-vorm aan de onderkant bij elkaar komen bij de krukas. Deze motoren worden gebruikt in voertuigen en vliegtuigen waarbij er weinig ruimte beschikbaar is. De V-positie van de cilinders zorgt er voor dat er minder ruimte nodig is voor de motor dan bijvoorbeeld het geval is bij een boxermotor en een lijnmotor. Deze motoren worden onder andere gebruikt in auto’s en motorfietsen.

U-motor
De U-motor lijkt op een V-motor omdat er twee rijen van cilinders aanwezig zijn. Alleen wordt hierbij gebruik gemaakt van twee krukassen. In feite bestaat een U-motor uit twee lijnmotoren die zijn samengevoegd en onderling aan elkaar zijn bevestigd. De U-motor wordt in de praktijk nauwelijks gebruikt. Meestal kiest men voor de eerder genoemde V-motor.

W-motor
De W-motor is een verbrandingsmotor die zijn naam ook ontleent aan de vorm waarin de cilinders ten opzichte van elkaar zijn gepositioneerd.  Dit is een ‘W’ vorm. Er wordt hierbij gebruik gemaakt van drie rijen cilinders. Toch bestaan er ook W-motoren met twee rijen en met vier cilinderrijen. Een W-motor met twee rijen cilinders lijkt op een V-motor. Echter heeft de W-motor in dit geval één krukas per rij cilinders. De V-motor bevat slechts één krukas. Deze W-motorvariant wordt onder andere gebruikt voor speciale racemotorfietsen.

Stermotor een zuigermotor
Een bijzondere vorm van een zuigermotor is de stermotor. Deze zuigermotor wordt ook wel radiaalmotor genoemd. De stermotor bevat meerdere cilinders die in een stervorm of cirkelvorm geplaatst zijn rondom een krukas. Stermotoren of radiaalmotoren werden veel gebruikt voor propellervliegtuigen.  De gehele motor draait hierbij om de stilstaande krukas. De stermotor heeft voor vliegtuigen een belangrijk voordeel. Het is namelijk een compacte motor. In plaats van motoren waarbij de cilinders achter elkaar staan heeft de stermotor de cilinders in een stervorm om de krukas staan. De motor is hierdoor compact. De omvang van stermotoren kan echter verschillen. Er zijn stermotoren die drie cilinders bevatten maar er zijn ook stermotoren die vijf cilinders bevatten. Zelfs stermotoren van zeven cilinders komen voor. Wanneer het aantal cilinders nog verder wordt uitgebreid kiest men er voor om de cilinders in twee rijen achter elkaar te plaatsen.

Cilinders in zuigermotoren
De cilinders zijn een belangrijk onderdeel van de zuigermotoren. In cilinders bevinden zich zuigers die in beweging gebracht worden door druk. Hierdoor brengen de zuigers een krukas in beweging, behalve bij stermotoren die draaien om de krukas. Hoe groter de inhoud van de cilinder hoe meer druk geleverd zou kunnen worden. Motoren van kleine modelbouwvliegtuigen hebben een beperkte cilinderinhoud van bijvoorbeeld enkele cc. Grote scheepsdieselmotoren kunnen echter een cilinderinhoud hebben van honderden liters. Over het algemeen leveren grotere cilinders een groter rendement. Kleinere cilinders hebben echter over het algemeen een groter specifiek vermogen.