Wat is betonrot en hoe ontstaat betonrot?

Beton is een mengsel van verschillende bestandsdelen. Het bestaat uit cement, zand, grind, puin, kalk en water. De toevoeging van water zorgt er voor dat beton een deegachtig mengsel wordt dat gegoten kan worden of gestort. Het storten van beton wordt meestal in een bepaalde vorm gedaan. Daarvoor wordt een bekisting gebruikt. Een bekisting kan van hout of andere elementen worden gemaakt. Om beton extra stevigheid te bieden kan gebruik worden gemaakt van stalen matten of stalen saven. Deze matten en staven zorgen er voor dat er een stevige structuur in het beton aanwezig is. Wanneer de stalen maten echter niet goed zijn aangebracht bestaat er de kans dat het beton ernstig word beschadigd. Er is dan een kans op betonrot. Hierover is hieronder meer te lezen.

Wat is betonrot?
Betonrot kan alleen voorkomen wanneer in het beton metalen elementen zijn geplaatst die kunnen roesten. Hierdoor komt betonrot alleen voor in beton dat gewapend is met ijzer of betonstaal. Het roestproces van deze metalen zorgt er voor dat er rondom het metaal een dikke roestlaag gevormd word. Roest zet uit en zorgt er voor dat er druk op het beton wordt uitgeoefend. Uiteindelijk zal het beton barsten. Wanneer betonrot eenmaal de wapening van beton heeft aangetast heeft dit gevolgen voor het betonelement waarin de aangetaste bewapening aanwezig is. Wanneer één betonelement is aangetast heeft dat echter weer gevolgen voor de gehele betonconstructie. Betonrot komt voor in betonelementen die door geweld van buitenaf zijn beschadigd of door een jarenlang slijtageproces. Ook het onjuist samenstellen van beton kan de kans op betonrot vergroten. Het ontwerp van beton moet echter ook goed zijn. Beton moet een minimale dekking hebben rondom het wapeningsstaal. Wanneer deze dekking om wat voor reden dan ook te dun is kan betonrot door inwerking van onder andere CO2 ontstaan. In de volgende alinea is meer informatie weergegeven over het ontstaan van betonrot.

Hoe ontstaat betonrot?
Betonrot begint met het roesten van de ijzeren wapening die in het beton is geplaatst. Dit roestproces kan worden veroorzaakt doordat kooldioxide CO2 van de lucht indringt in het beton. Dit gebeurd via de poriën van beton. Wanneer beton in water staat kan CO2 moeilijker in beton doordringen omdat de poriën dan vol water staan. Ook de inwerking van chloriden kunnen het roesproces bevorderen. Chloriden zijn zouten. Deze komen voor in een omgeving in de buurt van de zee. Ook het strooien van zout in bijvoorbeeld de winter kan zorgen voor de indringing van chloriden in beton.

Verhardingsversneller
Wanneer in bepaalde betonsoorten de hoeveelheid verhardingsversneller word overschreden kan ook betonrot ontstaan. Een verhardingsversneller is calciumchloride, dit word ook wel aangeduid met CaCl2. Dit is feitelijk ook een chloridesoort. De toepassing van calciumchloride is nu verboden in de bouw. Hierdoor duurt het uithardingsproces van beton wel langer maar is het beton wel van betere kwaliteit.

Carbonatatiediepte
Door de inwerking van chloriden en CO2 word de ijzeroxide die rondom de betonbewapening aanwezig is afgebroken. Er ontstaat roest waardoor er druk in het beton word opgebouwd en er barsten ontstaan in het beton. Om dit te voorkomen moet er voldoende beton rondom de bewapening aanwezig zijn. Dit word ook wel de carbonatatiediepte genoemd. Hier zijn richtlijnen voor. De omgeving die de grootste kans geeft op doordringen van CO2 is in de buitenlucht en beschut tegen regen.

Wanneer er voldoende beton rondom de bewapening is aangebracht en er rekening is gehouden met carbonatatiediepte zal het beton er voor zorgen dat de bewapening is beschermd. De basische omgeving die door het beton word gecreëerd zorgt er voor dat de bewapening voldoende word beschermd. Wanneer er veel CO2 in beton aanwezig is word ook wel gesproken van  gecarbonateerd beton. In beton met teveel koolstof daalt de ph waarde. Hierdoor word de beschermlaag rondom de metalen bewapening aangetast. Chloriden zorgen er voor dat de beschermlaag van de bewapening oplost en uit beton verdwijnt als FeCl3 oftewel ijzerchloride.