Wat is automatisering en waar wordt automatisering toegepast?

Automatisering is een woord dat regelmatig wordt gebruikt in de procesindustrie en de techniek. Doormiddel van automatisering worden menselijke handelingen vervangen door machines en computersystemen. Automatisering zorgt er voor dat mensen minder werk hoeven te verrichten. In plaats daarvan zorgen geautomatiseerde machines er voor dat er arbeid wordt verricht. Automatisering zorgt er voor dat er meer en sneller kan worden geproduceerd. Daarnaast zorgt automatisering voor een constante kwaliteit en output. Automatisering kan er toe bijdragen dat systemen in bijvoorbeeld fabrieken beter aangestuurd kunnen worden. Tegenwoordig kan men in de westerse wereld bijna niet meer zonder automatiering. Het wordt namelijk op veel verschillende manieren toegepast in bedrijven en de maatschappij.

Waar wordt automatisering toegepast?
Automatiering wordt op veel verschillende plaatsen in de samenleving toegepast om de werkzaamheden van mensen te verlichten of te vervangen. Fabrieken zijn een bekend voorbeeld van bedrijven waarin automatiseringsprocessen worden toegepast maar er zijn nog veel meer bedrijven waarin gebruik gemaakt wordt van automatisering. Ook in kantoren kan men gebruik maken van kantoorautomatisering. Daarnaast maken kassa’s en betaalsystemen ook gebruik van automatisering. Deze systemen zijn in de praktijk meestal gekoppeld aan voorraadbeheersingssystemen. Hierdoor wordt automatisch de voorraad van een bedrijf bijgehouden. Als artikelen worden verkocht kan vanuit een geautomatiseerd voorraadsysteem automatisch een bestelling worden gedaan naar een leverancier voor de levering van een nieuw product.

Automatisering vindt ook plaats in het verkeer. Verkeerslichten worden onder andere doormiddel van geautomatiseerde systemen aangestuurd. Daarnaast worden beveiligingssystemen tegenwoordig ook geautomatiseerd. Het automatiseren van verkeersystemen en beveiligingssystemen bespaard arbeidskrachten. Dit is echter niet het allerbelangrijkste pluspunt van deze automatiseringssystemen de veiligheid staat namelijk voorop. Als mensen systemen bedienen kunnen er gemakkelijk fouten ontstaan door onoplettendheid. Geautomatiseerde systemen maken gebruik van camera’s en sensors. Deze systemen vormen de ‘ogen’ van de automatisering. De gegevens die door de sensors en camera’s worden ontvangen zijn een belangrijke input die het geautomatiseerde systeem gebruikt om handelingen te verrichten. Camera’s en sensors merken over het algemeen meer op dan mensen. Daarnaast kunnen deze systemen dag en nacht worden gebruikt zonder dat ze vermoeid raken. Om deze redenen worden geautomatiseerde systemen op verschillende manieren gebruikt in het bedrijfsleven en de maatschappij. In de toekomst zal automatisering ook in andere werkprocessen worden doorgevoerd bijvoorbeeld in de gezondheidszorg.

Procesautomatisering en industriële automatisering
In de procesindustrie wordt zeer veel gebruik gemaakt van automatisering. Sinds de industriële revolutie werden de werkzaamheden van mensen in toenemende mate vervangen door machines. Er ontstond mechanisering. Mechanische systemen voerden bewerkingen uit in plaats van mensen. Meestal waren er nog wel mensen aanwezig op de werkvloer als operator of productiekracht. Deze werknemers bedienden de machines en voerden ondersteunende werkzaamheden uit aan de machines. Door de ontwikkelingen in elektronica en computertechnologie deed automatisering zijn intrede in de procesindustrie. Systemen en machines kunnen daardoor vrijwel volledig zelfstandig draaien wanneer ze door mensen zijn geprogrammeerd. Deze vorm van automatisering wordt ook wel procesautomatisering genoemd of procesbesturing en wordt zowel gebruikt voor volcontinue productieprocessen als batchprocessen.

Besturingssystemen
Procesautomatisering draait voor een groot deel om software die geïnstalleerd is op computers, deze computers worden ook wel procescomputers genoemd. Deze computers kunnen doormiddel van SCADA in contact staan met de computersystemen die verbonden zijn aan de machine. Doormiddel van automatisering ontstaat een kunstmatige intelligentie. Machines kunnen doormiddel van sensoren, voelers, camera’s en meetinstrumenten hun positie bepalen en bewerkingen uitvoeren. Uiteraard moet de machine wel geprogrammeerd zijn. Een machine moet bestuurd worden. In een geautomatiseerde omgeving bestuurt de werknemer de machine niet meer maar wordt gebruik gemaakt van een besturingssysteem. Een voorbeeld van een besturingssysteem is de PLC. De afkorting PLC staat voor programmable logic controller. Een PLC-systeem zorgt voor de besturing van de machine in plaats van de werknemer. Echter zullen er altijd operators nodig zijn die de knoppen bedienen van de machine. Doormiddel van de knoppen op het paneel worden signalen naar een geïntegreerd PLC-systeem in de machine gestuurd. Het PLC-systeem zorgt er vervolgens voor dat relais worden in- en uitgeschakeld. Hierdoor krijgen bepaalde delen van de machine juist wel of juist niet stroom. Dit zorgt er voor dat de bewerkingen worden uitgevoerd op de producten die de machine maakt. Naast PLC’s en SCADA systemen zijn er ook andere procesautomatiseringssystemen in de industrie bijvoorbeeld: Process control system (PCS) en Distributed control system (DCS).

Industriële automatisering en Lean manufacturing
In veel industriële bedrijven wordt voortdurend gezocht naar systemen en middelen waarmee het productieproces kan worden geoptimaliseerd. Hierbij kan geïnvesteerd worden in nieuwe machines en moderne softwaresystemen. De investeringen in machines en software gaan meestal gepaard met veranderingen in de bedrijfsvoering. Deze veranderingen in de bedrijfsvoeringen hebben ook invloed op de werkwijze en denkwijze van personeel. Tegenwoordig is Lean manufacturing bij veel bedrijven in trek. Deze benadering van procesbeheersing is gericht op het reduceren van verspilling. Machines moeten efficiënter werken en afval moet zoveel mogelijk worden beperkt. Daarvoor is een goed geautomatiseerd productieproces van belang. Bij de invoering van Lean manufacturing wordt daarom ook vaak gekeken naar de automatisering.

Daarnaast komt uit de automatisering (SCADA) ook naar voren of het productieproces wel de gewenste output levert. De output kan worden beoordeeld op kwaliteit en kwantiteit. Deze gegevens zijn belangrijk voor het beoordelen van de effectiviteit van het productieproces. Daarom vormen de gegevens die uit automatiseringssystemen gegenereerd worden zeer nuttige informatie voor het Lean management.