Waarvoor wordt multiplex gebruikt?

Multiplex is plaatmateriaal dat bestaat uit meerdere verschillende houtfineerlagen. Multiplex bestaat over het algemeen uit vijf of meer houtfineerlagen terwijl triplex uit drie lagen bestaat. De houtfineerlagen zijn kruislings met elkaar verlijmd met een polycondensatielijm, zoals bijvoorbeeld: ureumformaldehydelijm, melamineformaldehydelijm of fenolformaldehydelijm.

Door deze houtconstructielijmen ontstaan stevige platen die voor meerdere doeleinden kunnen worden gebruikt. De houtsoorten die worden gebruikt voor multiplex zijn divers. In het verleden werd vooral berkenhout gebruikt maar tegenwoordig worden ook veel andere houtsoorten toegepast zoals eikenhout, mahoniehout en okoumé.

Over het algemeen bestaat multiplex uit oneven fineerlagen. In sommige gevallen wordt voor speciale toepassingen afgeweken van dit principe. Dan kan bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van een even aantal fineerlagen of kiest men er voor om niet alle fineerlagen kruiselings te verlijmen.

Toepassing van multiplex
Er zijn veel verschillende soorten multiplex. De varianten van multiplex zijn afgestemd op de toepassing van het materiaal. Daardoor zijn er multiplexplaten in verschillende categorieën. Deze categorieën kunnen bijvoorbeeld als volgt worden ingedeeld:

  • Constructiemultiplex, wordt veel toegepast in de houtconstructie. De eisen die aan deze variant van multiplex zijn gesteld richten zich met name op de sterkte en stevigheid van het materiaal. Deze eisen zijn belangrijker dan de uiterlijke kenmerken van multiplex. Constructiemultiplex wordt vooral gebruikt in de bouw voor bijvoorbeeld dakconstructies en bekisting. Verder wordt constructiemultiplex voor meubels of aanrechtbaden gebruikt. Deze producten worden van een mooie fineerlaag voorzien en zijn erg stevig. Ook voor transportkisten en verpakking kan constructiemultiplex worden gebruikt.
  • Decoratieve multiplex, moet in tegenstelling tot constructiemultiplex wel een fraaie uitstraling hebben. Over deze multiplex is een speciale laag hout aangebracht. Dit zijn meestal mooie houtsoorten. Daarom wordt dit ook wel edelfineer genoemd. Er zijn verschillende edelfineren. De keuze daarvan is meestal gebaseerd op de uiterlijke toepassing. Decoratieve multiplex kan in keukens worden gebruikt maar ook in luxe jachtbouw.
  • Speciale multiplex, beschikt over unieke eigenschappen waardoor het multiplex een bepaalde sterkte heeft. Er zijn verschillende soorten speciale multiplex. Hierbij kan gedacht worden aan vliegtuigtriplex en kogelwerende multiplex. Er zijn echter nog meer verschillende varianten van speciale multiplex.
  • Lichtgewicht multiplex, kan worden gebruikt als een constructie stevig moet zijn en toch licht van gewicht. Lichtgewicht multiplex wordt voornamelijk van populierenhout gemaakt.
  • Multiplex WBP, hierbij staat de afkorting WBP voor water boiled proof. Dit is een multiplex die geschikt is voor constructies in een vochtige omgeving.

Afwerking van multiplex
Multiplex kan voor uiteenlopende toepassingen worden gebruikt. Het materiaal kan van verschillende speciale deklagen worden voorzien waardoor multiplex nog breder kan worden toegepast. Er kan bijvoorbeeld een antislipfilm worden aangebracht zodat de multiplex als vloer kan worden gebruikt. ook kan er een gladde film worden aangebracht zodat multiplex geschikt is voor bekisting van beton. Dit wordt ook wel betonplex genoemd. In ziekenhuizen wordt voor bepaalde behuizingen van ruimtes een binnenlaag van lood aangebracht in multiplex. Hierdoor is multiplex geschikt voor het weren van röntgenstraling.