Techniek is een breed begrip. Als men aan het woord techniek denkt kan men verschillende omschrijvingen of betekenissen bedenken. Men kan bij techniek bijvoorbeeld aan een vak op school denken. Op veel scholen wordt het vak techniek gegeven. Tijdens dit vak leren leerlingen, deelnemers of studenten vaardigheden aan om werkstukken te maken of te installeren. Deze vaardigheden worden ook wel technieken genoemd. Er zijn door de jaren heen enorm veel verschillende technieken ontwikkeld. Deze technieken zijn vaak onderverdeeld in bepaalde segmenten waarin de techniek of bouw kan worden opgedeeld.
Technieken opdelen in materialen
Men kan de techniek bijvoorbeeld opdelen materialen die gebruikt worden zoals: metaaltechniek, houtbewerking en kunststofverwerking. Binnen de metaaltechniek heeft men bijvoorbeeld verschillende technieken zoals gieten, smeden, lassen, zagen, slijpen, draaien, frezen en nog veel meer. Ook de houtbewerking kent verspanende bewerkingen zoals zagen, draaien en frezen. Daarnaast kan men in de houtbewerking ook snijden en lijmen om maar een paar voorbeelden te noemen. In de kunststofverwerking kan men persen en extruderen. Extrusie is een techniek om kunststoffen in een bepaalde vorm te persen. Het extruderen is een voorbeeld van een techniek die eigenlijk alleen voor kunststoffen geschikt is. Veel andere technieken zoals lijmen en boren, zagen en snijden kunnen voor meerdere materiaalsoorten worden gebruikt.
Ontwikkeling van techniek
Al sinds de steentijd heeft men zichzelf technieken aangeleerd. De eerste technieken waren vrij eenvoudig. Men leerde met scherpe stokken en stenen te steken, te snijden en te slaan. Al snel leerde men deze technieken beter te beheersen en kon men ook verbindingen maken doormiddel van knopen en huiden bewerken tot kleding. Van botten werden naalden gemaakt. Het maken van een naald vergde technische kennis maar het hanteren van een naald ook. Door de jaren heen leerde men ook steeds meer materialen kennen. Hout en steen waren voor de hand liggende materialen maar al spoedig leerde men ook brons gebruiken. Brons had echter veel minder goede mechanische eigenschappen dan ijzer dat later haar intrede deed in de menselijke technische cultuur. Door ijzer te verwerken tot staal kon men smeedbare producten maken en kon men nog meer gereedschappen ontwikkelen en nog meer technische vaardigheden aanleren.
Mechanische en handwerk
Na verloop van tijd begon de mens paarden, koeien en andere dieren in te zetten om het zware werk uit te voeren op het land. Door de toepassing van stoom in machines kon men mechanische kracht toepassen om producten en materialen te bewerken. Elektriciteit en het gebruik van diverse (fossiele) brandstoffen zorgde er voor dat men landbouwmechanica en industrie om grote schaal kon uitvoeren. Mensen lieten steeds meer technische handelingen over aan machines.
Daardoor kwamen er echter wel nieuwe technieken bij. Men moest onderhoudstechnieken en revisie toepassen om de machines goed te laten functioneren. Dat zijn slechts nog maar een paar voorbeelden. Rond het jaar 2000 nam de industriële automatisering ook een enorme groei door. Machines deden niet alleen de werkzaamheden van mensen, ze moesten voor een deel ook de beslissingen nemen van mensen. Daarvoor werden en worden machines geprogrammeerd. Het programmeren vereist echter ook weer een bepaalde techniek. Verder maakt men veel machines en gebruiksvoorwerpen steeds compacter terwijl ze dezelfde functies of meer moeten uitvoeren. Denk hierbij aan de mobiele telefoon. Dit compacter maken is niet eenvoudig maar vindt bijna overal plaats. Hoe meer materiaal en ruimte bespaard kan worden hoe meer kosten men kan besparen. Veel technieken zijn ontwikkeld om mensen te helpen of om winst te maken door bijvoorbeeld kosten te besparen.
Wat is techniek?
In bovenstaande alinea’s is veel informatie weergegeven over techniek. Toch is er niet duidelijk een antwoord gegeven op de vraag: “wat is techniek?” Volgens het Van Dale woordenboek is techniek:
Het geheel van de bewerkingen of verrichtingen, nodig om in een bep. tak van kunst, industrie enz. iets tot stand te brengen. (Als voorbeeld wordt aangegeven) de techniek van het weven; computertechniek, installatietechniek, verkooptechniek
Deze website, Technisch Werken, definieert techniek als volgt. De definitie van techniek is:
Alle vaardigheden die mensen, met of zonder gereedschappen en machines, toepassen om grondstoffen, producten en werktuigen te bewerken en te verwerken.
Deze definitie is misschien wel breder dan de definitie die in het Van Dale woordenboek wordt gegeven. Daarvoor is bewust gekozen omdat techniek heel breed is. Er komt doormiddel van een bewerking altijd een resultaat tot stand, of dat resultaat nu gewenst is of niet.
Technieken binnen het kader van milieu en maatschappij
Ook kan een bepaald resultaat niet meteen waarneembaar zijn voor een mens. Denk hierbij aan het uitstoten van bepaalde stoffen in de atmosfeer. Uiteindelijk kan men deze resultaten ook weer met bepaalde gereedschappen en instrumenten meten. Uiteindelijk dient men met de technieken de behoeften van de mens. Ook wanneer men de natuur beoogd te bewerken en te verbeteren doet men dat omdat men dat graag wil. De mens manipuleert met technieken vaak haar omgeving. Dat kan ook tot ongewenste resultaten leiden zoals een verhoging van de CO2 uitstoot. De technieken die men tegenwoordig toepast zijn niet alleen afhankelijk van de grondstoffen en het beoogde product. Men moet ook kijken naar het maatschappelijk belang.
De maatschappij moet geen hinder ondervinden van de technieken die men toepast. Daardoor zijn de laatste jaren nucleaire technieken en het gebruik van fossiele brandstoffen in werktuigen en voertuigen (autotechniek) steeds meer ter discussie komen te staan. In plaats daarvan ontwikkelt men duurzame techniek en tracht men doormiddel van technieken energie te winnen uit natuurlijke energiebronnen zoals waterkracht, windkracht en zonnekracht. Bedrijven die duurzame technieken hanteren en gebruik maken van duurzame energie worden ook wel maatschappelijke verantwoorde ondernemingen genoemd. Deze ondernemeningen houden zich bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen omdat ze bij de toepassing van technieken het milieu en de maatschappij zo min mogelijk willen beschadigen over hinderen. In plaats van het manipuleren van de omgeving door technieken leert men de omgeving zo weinig mogelijk te hinderen door technieken. Zo staan technieken ten dienste van de mens en het milieu.